Hiệu ứng tích cực từ việc áp thuế chống bán phá giá với mía đường Thái Lan

Ngày 15/6 vừa qua, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1578/QĐ-BCT về việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC) chính thức đối với đường mía có xuất xứ từ Vương quốc Thái Lan (Thái Lan). Trước đó, ngày 9/2/2021, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 477/QĐ-BCT áp dụng biện pháp CBPG và CTC tạm thời với một số sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan.

Bộ Công Thương bắt đầu điều tra vụ việc vào ngày 21/9/2020 sau khi thẩm định Hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp CBPG, CTC của đại diện ngành sản xuất trong nước. Quá trình điều tra đã được Bộ Công Thương thực hiện theo đúng quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới, Luật Quản lý ngoại thương và các quy định liên quan. Trên cơ sở thông tin của ngành sản xuất trong nước, Chính phủ Thái Lan và các bên liên quan, Bộ Công Thương đã xem xét và đánh giá kỹ lưỡng mức độ bán phá giá và trợ cấp của các sản phẩm đường mía Thái Lan, thiệt hại của ngành sản xuất trong nước cũng như đánh giá tác động kinh tế-xã hội, gồm cả tác động tới các ngành sản xuất hạ nguồn và người tiêu dùng.

Kết quả điều tra cho thấy, các sản phẩm đường mía nhập khẩu từ Thái Lan, bao gồm đường tinh luyện và đường thô, đã được trợ cấp, bán phá giá ở mức 47,64%. Đồng thời, ngành sản xuất đường mía trong nước đã chịu thiệt hại nghiêm trọng trong thời gian vừa qua, thể hiện ở các yếu tố như hàng hóa nhập khẩu bị điều tra tăng mạnh đột biến, có tác động kìm giá, suy giảm sản lượng, công suất, lượng bán hàng, thị phần, doanh thu, lợi nhuận... Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do đường nhập khẩu được trợ cấp và bán phá giá từ Thái Lan tăng mạnh trong năm 2020, lên tới gần 1,3 triệu tấn, tăng 330,4% so với năm 2019.

Trên cơ sở kết quả điều tra, đánh giá tác động tác động kinh tế - xã hội theo quy định của Luật Quản lý ngoại thương, tình hình cung - cầu hiện nay, ý kiến của các cơ quan quản lý nhà nước, Bộ Công Thương quyết định áp thuế CBPG, CTC chính thức đối với một số sản phẩm đường mía có xuất xứ Thái Lan ở mức 47,64%. Quyết định áp thuế CBPG, CTC này có thời hạn 5 năm và có thể được rà soát theo đúng quy định pháp luật.

Bộ Công Thương cho rằng, việc chính thức quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời với đường có xuất xứ từ Thái Lan kể từ ngày 9/2/2021 đã mở ra một triển vọng tươi sáng cho bức tranh ngành mía đường năm 2021 - một tín hiệu lạc quan cho người nông dân và doanh nghiệp mía đường nước ta.

Ông Lệ Triệu Dũng - Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại cho biết, "việc Bộ Công Thương áp thuế CBPG và CTC tạm thời đối với sản phẩm mía đường từ ngày 9/2/2021 đã có tác động tích cực đến ngày đến ngành mía đường Việt Nam.

Cụ thể, theo ông Dũng, lượng đường nhập khẩu từ Thái Lan từ tháng 3/2021 giảm mạnh, từ mức bình quân 110 ngàn tấn năm 2020 thì đến nay chỉ còn khoảng 28.000 tấn.

"Việc này đã giảm tác động cạnh tranh không bình đẳng của đường mía Thái Lan với ngành sản xuất mía đường trong nước, từ đó giúp giá đường trong nước nhích lên, đồng thời giá thu mua mía của người nông dân tăng lên từ 100.000 - 200.000 đồng/tấn, qua đó giúp người nông dân tiêu thụ được toàn bộ 6 triệu tấn mía", Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại thông tin.

Theo phản ánh của Hiệp hội Mía đường, tại nhiều địa phương, người nông dân đã có kế hoạch mở rộng diện tích trồng mía trong niên vụ 2021 - 2022.

"Chúng tôi đang kết hợp chặt chẽ với Hiệp hội Mía đường Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo dõi sát tình hình nhập khẩu tác động đến các ngành khác để có biện pháp phù hợp, đảm bảo cung - cầu, ổn định thị trường", ông Dũng cho biết thêm.