Xuất khẩu cá ngừ hạn chế vì thiếu nguyên liệu

Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, liên tục trong 4 tháng trở lại đây, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Canada tăng trưởng ấn tượng. Điều này đã giúp đưa Canada trở thành thị trường nhập khẩu cá ngừ lớn thứ 6 của Việt Nam. Chỉ tính riêng trong tháng 10, giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Canada đạt 1,6 triệu USD, tăng 119% so với tháng 10/2017. Tuy nhiên, thị phần của Việt Nam tại thị trường này lại đang giảm do phải san sẻ với các nước ASEAN.

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, 84% tổng giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang thị trường này là từ cá ngừ tươi sống đông lạnh. Tuy nhiên, năm nay Canada có xu hướng đẩy mạnh nhập khẩu các sản phẩm cá ngừ chế biến đóng hộp của Việt Nam. So với 10 tháng đầu năm 2017, giá trị xuất khẩu cá ngừ chế biến đóng hộp của Việt Nam cao hơn 82%, đạt gần 2 triệu USD. Xuất khẩu các sản phẩm cá ngừ tươi sống, đông lạnh chỉ tăng 14%, đạt hơn 10 triệu USD.

Ảnh minh họa.

Trái với xu hướng nhập khẩu từ Việt Nam, theo số liệu thống kê của Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), Canada lại đang nhập khẩu rất nhiều các sản phẩm cá ngừ chế biến đóng hộp. Nhập khẩu các sản phẩm cá ngừ đóng hộp của Canada chiếm 80% tổng khối lượng nhập khẩu của nước này. Năm nay, nhập khẩu cá ngừ đóng hộp của Canada đang giảm nhẹ về khối lượng, nhưng giá trị vẫn tăng. Nguyên nhân là do giá cá ngừ năm nay cao hơn năm trước.

Chín tháng đầu năm nay, Canada đang nhập khẩu cá ngừ từ hơn 17 nước trên thế giới. Trong đó, Thái Lan, Italy, Indonesia, Philippines và Việt Nam là 5 nguồn cung lớn nhất cho thị trường này. Như vậy có thể thấy, các nước ASEAN đang chiếm lĩnh thị trường cá ngừ Canada.

Với thị phần 83%, Thái Lan đang dẫn đầu tại thị trường cá ngừ Canada, đặc biệt tại phân khúc thị trường cá ngừ đóng hộp. Còn Philippines chiếm 3,6%, Indonesia chiếm 1,4% và Việt Nam chiếm 1,1% trong 9 tháng đầu năm nay. Năm nay, nhập khẩu cá ngừ của Canada từ các nước ASEAN tăng so với cùng kỳ. Trong đó, để giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ Thái Lan, Canada đang đẩy mạnh nhập khẩu từ các nước khác. Đặc biệt, trong 9 tháng đầu năm nay, nhập khẩu cá ngừ của Canada từ Indonesia tăng đột biến 1.049% so với cùng kỳ. Nhờ đó, Indonesia đã vượt qua Việt Nam trở thành nguồn cung lớn thứ 4. Điều này đồng nghĩa là Việt Nam đang phải san bớt thị phần của mình tại Canada cho Indonesia.

VASEP cho hay, hiện tại, các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam xuất khẩu sang Canada chủ yếu cạnh tranh với các sản phẩm đồng loại của ASEAN. Các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam và các nước ASEAN khi xuất sang đây đều chịu cùng một mức thuế (cá ngừ đóng hộp là 4%), nhưng các doanh nghiệp của Việt Nam vẫn khó có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này. Nguyên nhân một phần là do những khó khăn về mặt nguyên liệu khiến cho khả năng cung ứng của các doanh nghiệp bị hạn chế. Thêm vào đó, do chi phí sản xuất lại ngày càng cao khiến cho giá các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam sang đây đang cao hơn so với các sản phẩm của các nước trong khu vực.