TP.HCM: Vẫn còn những kẽ hở trong thực hiện Đề án truy xuất nguồn gốc thực phẩm

Ban Quản lý An toàn thực phẩm (ATTP) TP.HCM vừa có báo cáo tổng kết công tác triển khai Đề án Quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm, trứng gia cầm trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2016 - 2020.

Theo Ban Quản lý ATTP thành phố, Đề án Quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo đã tổ chức kiểm soát, quản lý và truy xuất nguồn gốc thịt heo từ khi heo được xuất bán hơn 3.300 trang trại (trong đó có hơn 1.700 đang hoạt động, với sản lượng gần 1.300 triệu con/năm), được vận chuyển đến 116 cơ sở giết mổ (114 code đang hoạt động) và kinh doanh tại 2 chợ đầu mối (Hóc Môn và Bình Điền), 1.240 cơ sở kinh doanh lẻ thịt heo (hơn 1.100 code đang hoạt động) tại các chợ lẻ, siêu thị, cửa hàng tiện lợi trên địa bàn thành phố.

Về Đề án Quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt gia cầm, tổ chức kiểm soát, quản lý và truy xuất nguồn gốc thịt gia cầm từ giai đoạn gà giống xuất trại đến điểm bán. Số cơ sở tham gia 60 trang trại gà giống (58 code đang hoạt động), 775 trang trại gà lấy thịt (trong đó có hơn 750 code đang hoạt động, với sản lượng khoảng 19,500 triệu con/năm), 29 cơ sở giết mổ, đóng gói, 476 điểm bán lẻ (473 code đang hoạt động) tại chợ, siêu thị, cửa hàng tiện lợi trên địa bàn thành phố.

Hệ thông truy xuất thực phẩm giúp cho người dân kiểm soát nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa.

Về Đề án Quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc trứng gia cầm, tổ chức kiểm soát, quản lý và truy xuất nguồn gốc trứng gia cầm từ giai đoạn gà lấy trứng tại 82 trang trại trứng (với sản lượng 247,300 triệu quả/năm, 17 cơ sở xử lý (16 code đang hoạt động), đóng gói trứng, 318 điểm bán lẻ (316 code đang hoạt động) tại chợ, siêu thị, cửa hàng tiện lợi trên địa bàn thành phố.

Theo Ban Quản lý ATTP thành phố, hệ thống truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm và trứng gia cầm bước đầu đã hoạt động hiệu quả, ổn định và là công cụ kiểm soát nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa. Hệ thống truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm và trứng gia cầm góp phần minh bạch thông tin về sản phẩm thực phẩm cho người tiêu dùng, nâng cao trách nhiệm bảo đảm ATTP của nhà sản xuất, kinh doanh.

Về cơ bản, phần mềm thực hiện truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gà, trứng gia cầm hiệu quả và tin cậy đối với những đơn vị thực hiện đúng quy trình (như Công ty Vissan, Công ty San Hà, Công ty Bình Minh, Công ty Ba Huân, Công ty Vĩnh Thành Đạt…) nhưng chưa đạt hiệu quả đối với những cơ sở chưa chấp hành nghiêm chỉnh do chưa có quy định chế tài cụ thể. Hệ thống truy xuất nguồn gốc thịt heo, thịt gia cầm và trứng gia cầm giúp truy xuất thông tin sản phẩm động vật lưu thông tại thành phố dễ dàng khi Luật Thú y đã bỏ quy định về kiểm dịch nội tỉnh.

Tuy nhiên, do phần lớn các cơ sở tham gia (cơ sở chăn nuôi, giết mổ) nằm ngoài địa bàn quản lý của thành phố nên việc kiểm tra, giám sát phụ thuộc vào lực lượng quản lý của các tỉnh. Qua khảo sát thực tế, lực lượng quản lý của tỉnh không thể kiểm soát chặt chẽ tất cả các cơ sở tham gia do nhiều nguyên nhân như thiếu nhân lực, kinh phí và cơ sở pháp lý (do cơ sở tham gia Đề án trên nguyên tắc tự nguyện).

Đồng thời, khi không có thông tin truy xuất nguồn gốc ban đầu thì các bước tiếp theo thực hiện tại TP.HCM không thực hiện được hoặc thông tin truy xuất không còn chính xác.

Mặt khác, phần mềm truy xuất chưa cảnh báo hoặc nhận diện được tình trạng không tuân thủ quy trình truy xuất nguồn gốc (không thực hiện đeo vòng nhận diện tại trại, việc sử dụng mã code của trại này kích hoạt cho trại khác, kích hoạt quá số lượng đăng ký của trại). Việc đeo vòng cho từng con heo khi xuất bán, dán tem lên từng sản phẩm sẽ làm tăng chi phí trong quá trình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.