Khắc phục 'thẻ vàng' IUU: Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong khai thác hải sản

Nâng cao nhận thức

Tại cảng cá Mỹ Tân (xã Thanh Hải, huyện Ninh Hải), để ngăn chặn khai thác IUU, lực lượng chức năng tại cảng kiểm soát toàn bộ tàu cá ra vào, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng; kiểm tra nhật ký khai thác, sổ tàu thuyền, kiểm tra nhật ký hành trình... Nhờ tích cực triển khai đồng bộ các giải pháp đã giúp ngư dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong khai thác hải sản.

Ngư dân Nguyễn Thanh Hậu (xã Thanh Hải, huyện Ninh Hải) cho biết, tàu cá nhà ông mang số hiệu NT 90110 TS hành nghề lưới vây mỗi tháng đi biển hai chuyến, mỗi chuyến biển kéo dài 15 ngày khai thác ở khu vực đảo Đá Lát, thuộc quần đảo Trường Sa.

“Chúng tôi được Chi cục Thủy sản và địa phương tuyên truyền nên tuyệt đối không khai thác vùng biển nước ngoài, chỉ khai thác ở vùng biển của Việt Nam để đảm bảo an toàn. Khi vào cập cảng báo cáo sản lượng khai thác, nộp đầy đủ giấy tờ cho lực lượng chức năng kiểm tra, sau khi đã ký đầy đủ giấy tờ tàu cá mới tiếp tục được xuất bến”, ông Hậu nói.

Còn ngư dân Nguyễn Thanh Hiền (xã Thanh Hải, huyện Ninh Hải) chia sẻ, khi ra khơi ngư dân chấp hành đầy đủ các quy định của Luật Thủy sản cũng như các quy định chống khai thác IUU. “Tàu cá của nhà mang số hiệu NT 91334 TS đã được lắp thiết bị giám trình hành trình 3 năm nay. Khi tàu cá rời cảng đến khi cập cảng phải bật thiết bị giám sát hành trình liên tục 24/24 giờ để lực lượng chức năng theo dõi, giám sát, cảnh báo để tàu để không xâm nhập vùng biển nước ngoài. Trường hợp mất tín hiệu phải báo cho đơn vị đơn vị cung cấp thiết bị giám sát hành trình xử lý. Nếu để mất tín hiệu kéo dài, tàu cá khi vào bờ sẽ bị phạt nặng nên bà con chấp hành nghiêm túc”.

Trực tiếp kiểm tra hồ sơ tàu cá của ngư dân, ông Huỳnh Hải, Trưởng cảng cá Mỹ Tân (xã Thanh Hải, huyện Ninh Hải) cho biết: “Qua quá trình vận động và chúng tôi kiểm tra thực tế, đến thời điểm này hầu như tất cả bà con ngư dân đều chấp hành thực hiện tốt các quy định chống khai thác thủy sản bất hợp pháp IUU. Ngư dân chấp hành nộp đầy đủ tất cả các loại sổ sách, giấy tờ yêu cầu và thực tế khi bà con đi ra khai thác ngoài biển đều thực hiện theo đúng các quy định. Việc làm này ngày càng được bà con thực hiện tốt hơn để góp phần cùng với các tỉnh, thành ven biển của cả nước tích cực gỡ cảnh báo “thẻ vàng” IUU trong thời gian sớm nhất”.

Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Ninh Thuận, toàn tỉnh hiện có 2.309 tàu cá từ 6 mét trở lên, đến nay 100% số tàu hoạt động vùng khơi của tỉnh đều đã được cấp giấy phép khai thác hải sản; tỷ lệ tàu cá đã được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đạt 99,6%; tỷ lệ tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đạt 99,7%; trong đó, 100% tàu cá từ 24 mét trở lên đã lắp thiết bị giám sát hành trình. Đến thời điểm hiện tại, tỉnh không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài và cũng chưa có lô hàng thủy sản nào bị yêu cầu chứng nhận về nguồn gốc nguyên liệu.

Kiên quyết xử lý

Để góp phần cùng cả nước thực hiện được mục tiêu sớm gỡ cảnh báo “thẻ vàng” IUU trong năm 2024, trước mắt chuẩn bị làm việc với EC sẽ sang Việt Nam để thanh tra lần thứ 5, UBND tỉnh Ninh Thuận đã ban hành kế hoạch hành động yêu cầu các Sở, ban, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách chống khai thác IUU; kiên quyết không để xảy ra tình trạng tàu cá của tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản bất hợp pháp.

Ông Trịnh Minh Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, UBND tỉnh yêu cầu người đứng đầu các đơn vị, địa phương liên quan trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm trong việc phòng, chống khai thác IUU. UBND tỉnh kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân cố tình thực hiện hành vi vi phạm khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, làm ảnh hưởng đến hình ảnh của tỉnh và lợi ích quốc gia.

UBND tỉnh giao Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Sở Nông nghiệp nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU; kiên quyết không cho tàu cá rời cảng khi chưa đảm bảo các điều kiện theo quy định. Lực lượng thực thi pháp luật tổ chức điều tra, xử lý các trường hợp tàu cá gửi thiết bị giám sát hành trình (VMS); tàu cá tiếp tay, vận chuyển thiết bị VMS của tàu cá khác; điều tra, truy tố, xử lý hành vi môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Chi cục Thủy sản tỉnh tiếp tục hướng dẫn chủ tàu cá thực hiện các thủ tục đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác kịp thời, đúng quy định, cập nhật 100% dữ liệu tàu cá vào Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase). Đơn vị chức năng tổ chức trực hệ thống giám sát tàu cá 24/24 giờ, kiểm soát chặt chẽ tàu cá tham gia khai thác thủy sản trên biển, kịp thời phát hiện tàu cá không duy trì hoặc vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình trong quá trình hoạt động trên biển, tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển để kịp thời cảnh báo và thông báo đến cơ quan các cấp xử lý.

Lãnh đạo tỉnh Ninh Thuận yêu cầu các đơn vị thực thi nhiệm vụ chống khai thác IUU tiếp tục tăng cường tổ chức giám sát sản lượng thủy sản khai thác được của các tàu cá trong và ngoài tỉnh bốc dỡ thủy sản tại các cảng cá chỉ định của tỉnh; đảm bảo kiểm soát 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên cập cảng chỉ định để bốc dỡ sản phẩm thủy sản; thực hiện ghi nộp, kiểm tra nhật ký khai thác, nhật ký thu mua theo đúng quy định.

UBND các xã, phường, thị trấn ven biển đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật cho chủ tàu, thuyền trưởng, ngư dân, chủ cơ sở dịch vụ hậu cần khai thác thủy sản; nắm chắc địa bàn, đẩy mạnh tuyên truyền đến từng hộ gia đình tại địa phương, ngăn chặn từ trong suy nghĩ đối với các chủ tàu có ý định đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Đồng thời tăng cường quản lý, kiểm soát tàu cá tỉnh khác hoạt động trên địa bàn Ninh Thuận, thiết lập cơ chế chia sẻ, trao đổi thông tin giữa các địa phương có liên quan để kịp thời ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm IUU.