Thiếu liên kết vùng, liên kết chuỗi giá trị trong hoạt động xuất nhập khẩu

Thiếu mô hình liên kết

Tại hội nghị “Xúc tiến thương mại (XTTM) và phát triển xuất nhập khẩu khu vực miền Trung” vừa được Cục XTTM tổ chức tại Đà Nẵng cuối tháng 6, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng cho biết, nhiều địa phương Vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung có kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) lớn hàng tỷ USD. Tuy nhiên, một số địa phương kim ngạch XNK vẫn còn thấp, chưa đạt đến 1 tỷ USD.

Đáng chú ý, theo Thứ trưởng Phan Thị Thắng, XNK của các địa phương trong vùng này còn phụ thuộc vào nhóm doanh nghiệp (DN) FDI, trong khi nguồn lực DN nội còn thiếu, yếu và nhiều khó khăn. Nguyên do là tiềm năng mỗi tỉnh khác nhau, thiếu mô hình liên kết vùng, liên kết chuỗi giá trị.

Các DN trong vùng chưa nắm bắt đầy đủ lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đem lại, chưa kịp thời cập nhật thông tin thị trường nước ngoài và tham gia hoạt động XTTM, ứng dụng thương mại điện tử trong thương mại quốc tế với các thị trường ngoài nước.

Để thúc đẩy hoạt động XTTM, phát triển XNK mạnh mẽ hơn nữa, Thứ trưởng Phan Thị Thắng đề nghị các địa phương trong vùng cần tính toán, liên kết với nhau, thống nhất đồng hành phát triển các sản phẩm thế mạnh chủ lực cho từng nhóm sản phẩm. Từ đó xác định các mô hình chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị phù hợp để khai thác các giá trị sản phẩm tốt nhất.

Đồng thời, các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Bộ Công Thương và các bộ/ngành liên quan đẩy mạnh xúc tiến xuất khẩu trọng tâm cho từng giai đoạn, từng khu vực thị trường mục tiêu. Xây dựng tốt nhất mô hình liên kết phù hợp để mỗi mắt xích trong các chuỗi đều được hưởng lợi, từ đó từng bước cân bằng phát triển kinh tế nội vùng.

Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực thương mại quốc tế

Đối với các DN Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung, Thứ trưởng Phan Thị Thắng đề nghị cần kịp thời cập nhật thông tin về thị trường nước ngoài để nắm bắt thị hiếu tiêu dùng tại từng thị trường. Qua đó điều chỉnh sản phẩm phù hợp theo từng thị trường, nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm.

Bên cạnh đó, các DN cần tích cực tìm hiểu ưu đãi đem lại từ các FTA mà Việt Nam đã tham gia để xác định thị trường xuất khẩu tiềm năng nhất cho sản phẩm của mình; hoặc thị trường xuất khẩu tiềm năng để đa dạng hóa thị trường, tránh rủi ro trong trường hợp một thị trường xuất khẩu nào đó gặp bất ổn.

Ngoài ra, các DN nên nghiên cứu, tham gia các hoạt động XTTM tìm kiếm cơ hội kinh doanh, trong đó có các chương trình của địa phương hoặc của Bộ Công Thương. Cần đầu tư bồi dưỡng kiến thức, năng lực của nhân sự tham gia thương mại quốc tế, cập nhật các xu hướng công nghệ, thương mại điện tử để có thể mở ra nhiều cơ hội tiếp cận khách hàng, cắt giảm chi phí trung gian, nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm.

Thứ trưởng Phan Thị Thắng cũng cho biết, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực công nghiệp, thương mại, Bộ Công Thương luôn đồng hành, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của các địa phương Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung hỗ trợ các DN trong vùng phát triển thị trường XNK.

“Mục tiêu trong thời gian tới là đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm hàng hóa có thế mạnh của vùng ở thị trường trong và ngoài nước, tận dụng các cơ hội quảng bá thương hiệu, nhãn hiệu các sản phẩm chủ lực của vùng, góp phần thúc đẩy thương mại của vùng phát triển hiệu quả, năng động hơn nữa”, Thứ trưởng Phan Thị Thắng nhấn mạnh.

Bà đề nghị các cục, vụ của Bộ Công Thương căn cứ chức năng nhiệm vụ cụ thể, tích cực hỗ trợ địa phương, DN thuộc Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung nâng cao năng lực tham gia thương mại quốc tế, nâng cao nhận thức về sản phẩm, thương hiệu và thị trường, xây dựng định hướng phát triển phù hợp và nhanh nhạy nắm bắt các cơ hội thị trường.