Thường vụ Quốc hội nhất trí bổ sung giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân

Nội dung này vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận và quyết định tại phiên họp thứ 3, sáng 16/9. Các ý kiến nhận định, trước tình hình diễn biến hết sức phức tạp của dịch COVID-19đã và đang tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng, nặng nề tới hoạt động của doanh nghiệp, người dân, đặc biệt là doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và hoạt động sản xuất kinh doanh trong các ngành như du lịch, vận tải, lưu trú, ăn uống, thể thao, vui chơi và giải trí, báo chí, truyền hình... thì việc xem xét, đề xuất thêm các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân nhằm ứng phó với ảnh hưởng của dịch COVID-19trong năm 2021 là cần thiết.

Giảm nhiều loại thuế

Về giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Chính phủ đã tiếp thu hoàn thiện chính sách giảm 30% thuế TNDN cho các doanh nghiệp có tổng doanh thu năm 2021 không quá 200 tỷ đồng theo hướng bổ sung thêm điều kiện tổng doanh thu năm 2021 giảm so với tổng doanh thu năm 2020. Dự kiến số giảm thu NSNN theo đề xuất này là khoảng 2.200 tỷ đồng (giảm 3.800 tỷ đồng so với nội dung đã đề xuất tại Tờ trình số 289/TTr-CP).

Cơ bản đồng tình với đề xuất này, tuy nhiên có ý kiến trong cơ quan thẩm tra là Ủy ban TC-NS của Quốc hội đề nghị nên so sánh tổng doanh thu của năm 2021 với tổng doanh thu của năm 2019, là năm chưa chịu tác động bởi dịch bệnh. Năm 2020 ngay từ đầu năm đã xảy ra dịch bệnh, các biện pháp chống dịch đã được triển khai nên có thể doanh thu giảm rất sâu, năm 2021 mới phục hồi nhưng không đáng kể so với trước dịch.

Về giảm thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, Chính phủ điều chỉnh lại nội dung về chính sách thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh theo hướng cho phép miễn toàn bộ số thuế phải nộp của Quý III và IV năm 2021. Dự kiến số giảm thu NSNN theo phương án này là khoảng 8.800 tỷ đồng (tăng 4.400 tỷ đồng so với nội dung đã đề xuất tại Tờ trình số 289/TTr-CP).

Còn với thuế giá trị gia tăng, dự thảo mới của Chính phủ đề xuất giảm cho một số lĩnh vực dịch vụ trong khoảng thời gian từ 1/10/2021 đến 31/12/2021 với số giảm thu NSNN theo phương án này là khoảng 5.000 tỷ đồng.

Chủ nhiệm Uỷ ban TC-NS Nguyễn Phú Cường cho biết, cơ quan thẩm tra nhất trí với hướng Chính phủ loại trừ lĩnh vực “hoạt động xuất bản theo hình thức trực tuyến” ra khỏi phạm vi hỗ trợ, do đây là lĩnh vực có khả năng tăng trưởng cao trong bối cảnh dịch bệnh; đồng thời đề nghị loại bỏ các hoạt động kinh doanh cung cấp hàng hóa/dịch vụ trên nền tảng trực tuyến trong một số lĩnh vực ra khỏi phạm vi áp dụng của chính sách giảm thuế GTGT.

Liên quan đề xuất miễn tiền chậm nộp, Chính phủ chỉnh sửa theo hướng áp dụng việc miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2020 và năm 2021 cho các doanh nghiệp, tổ chức phát sinh lỗ trong năm 2020 để đảm bảo đúng đối tượng bị ảnh hưởng do dịch bệnh. Dự kiến số giảm thu NSNN theo phương án này là khoảng 5.300 tỷ đồng.

Đa số ý kiến Thường trực Uỷ ban TCNS nhất trí với nội dung này, tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị chỉ nên áp dụng chính sách với các khoản tiền chậm nộp đã phát sinh cho đến thời điểm ban hành Nghị quyết, để không khuyến khích các đối tượng nộp thuế chây ỳ đối với nghĩa vụ thuế của năm 2021.

Như vậy, tính chung các giải pháp đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ thực hiện theo thẩm quyền và các giải pháp như đề xuất, số tiền thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân năm 2021 là khoảng 140.000 tỷ đồng, trong đó: gói gia hạn, miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất đã ban hành khoảng 118.000 tỷ đồng; gói miễn giảm thuế, miễn tiền chậm nộp theo các nội dung đề xuất nêu trên là khoảng 21,3 nghìn tỷ đồng.

“Một miếng khi đói bằng một gói khi no”

Góp ý về nội dung này, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, sức chịu đựng của doanh nghiệp giảm mạnh khi dịch bệnh kéo dài, đặc biệt là đợt dịch thứ tư gây thiệt hại nặng nề trong cả nước. Đảng, Nhà nước đã có nhiều giải pháp hỗ trợ, tuy nhiên cần có thêm chính sách để doanh nghiệp và người dân bớt khó khăn.

Ông Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị cần tính toán thời hạn áp dụng cũng như mức độ của giải pháp một cách hợp lý, nhất là đối với loại hình dịch vụ như du lịch, khách sạn, vận tải... hay việc thực hiện giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cũng cần cân nhắc đến doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đáp ứng được điều kiện đặt ra như đề xuất hay không hay không.

Nhấn mạnh chính sách cần “trúng” và “đúng” đối tượng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đặt ra nhiều vấn đề cần làm rõ như bóc tách được doanh nghiệp bị ảnh hưởng, nơi nào bị tác động nặng nề để có mức hỗ trợ phù hợp. Nguyên tắc thuế là “tiền khai hậu kiểm”, cần tránh việc đối tượng đáng được thụ hưởng lại không được và ngược lại.

Với thuế giá trị gia tăng là thuế gián thu nên việc giảm là để kích thích tiêu dùng sao cho cả người tiêu dùng và doanh nghiệp cùng hưởng lợi, do đó ông Vương Đình Huệ lưu ý quản lý chặt chẽ, rõ trách nhiệm thực hiện và giám sát nếu không “thì anh trung gian hưởng lợi khi qua nhiều khâu mua bán lòng vòng”.

Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh doanh nghiệp cần nhất là dòng tiền vì có thể quyết định tồn tại, hoạt động hay không, do đó có thể nghiên cứu thêm phương án hỗ trợ dựa trên chi phí, thay vì dựa trên số thuế phải nộp (giảm thuế suất), để hỗ trợ cho cả các doanh nghiệp không có lợi nhuận, thậm chí bị lỗ.

“Nếu Chính phủ không trình thì cơ quan của Quốc hội liệu có sáng kiến lập pháp trình Quốc hội về vấn đề này không? Ta phải suy nghĩ cách thức nào có hiệu quả, khả thi nhất” – ông Vương Đình Huệ đặt vấn đề, đồng thời cho rằng có chính sách chi bằng tiền ngân sách không nhiều nhưng lại rất có ý nghĩa đối với doanh nghiệp nào đó đang cực kỳ khó khăn.

Báo cáo thêm tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết số thuế đề xuất trong điều kiện bình thường chỉ bằng TP Hồ Chí Minh thu trong 20 ngày, nhưng thời điểm điều kiện khó khăn được Quốc hội, UBTVQH, Chính phủ trợ giúp thì giống như “một miếng khi đói bằng một gói khi no”.

Sau khi thảo luận, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết nhất trí ban hành nghị quyết về một số giải pháp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch COVID-19. Kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cơ trình phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp thu ý kiến để hoàn thiện dự thảo để trình ký và có hiệu lực trước 1/10/2021.