Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Khí thế mới, xung lực mới trong hoạt động đối ngoại

Khí thế mới, xung lực mới trong hoạt động đối ngoại

Sau khi các đại biểu dự Hội nghị đưa ra tham luận, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có bài phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết, Hội nghị Đối ngoại đầu tiên do Bộ Chính trị, ban Bí thư trực tiếp chỉ đạo tổ chức, thực hiện để bàn về đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân của cả hệ thống chính trị. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh toàn Đảng toàn dân và toàn quân ta đang phấn đấu triển khai nghị quyết Đại hội Đảng XIII một cách rất đồng bộ, toàn diện, trên tất cả lĩnh vực đối nội và đối ngoại.

Dưới sự lãnh đạo kịp thời, đúng đắn của Đảng, sự phối hợp đồng bộ, triển khai quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự chung sức đồng lòng của đồng bào, chiến sĩ cả nước và kiểu bào ta ở nước ngoài, sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, chúng ta đã cơ bản kiểm soát được đại dịch, bước vào trạng thái bình thường mới, thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 để phát triển kinh tế xã hội.

Sự nghiệp xây dựng đất nước, bảo vệ Tổ quốc với yêu cầu rất cao trong thời kì mới, đòi hỏi chúng ta phải phát huy cao độ nội lực, kết hợp với ngoại lực, quyết tâm tận dụng mọi thời cơ thuận lợi, vượt qua mọi khó khăn thách thức để phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Các đại biểu nghe chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Hội nghị đối ngoại toàn quốc từ đầu cầu Nhà làm việc Bộ Ngoại giao. Ảnh: TTXVN

"Kể từ sau thành công tốt đẹp của Đại hội XIII đến nay, chúng ta đã có một loạt các hoạt động tương đối đổi mới, gần đây nhất là Hội nghị Văn hoá, Hội nghị Xây dựng Đảng,… và nay là Hội nghị Đối ngoại. Đối ngoại và đối nội như hai cánh của một con chim, đòi hỏi sự phối hợp rất nhịp nhàng với nhau", Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng, đây là Hội nghị sẽ cùng nhìn lại quá trình diễn ra, triển khai Đại hội XII về công tác đối ngoại, quán triệt tinh thần và nội dung Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng bằng các biện pháp thực hiện các nhiệm vụ đối ngoại trọng tâm trong những năm sắp tới.

"Đây cũng là dịp các cấp, các ngành, các địa phương và đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại cả trong nước và nước ngoài nhận thức đầy đủ và sâu sắc hơn nữa về tình hình, vị thế của đất nước ta trong khu vực và trên thế giới, vị trí, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác đối ngoại trong tổng thể chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tạo ra khí thế mới, xung lực mới cho toàn hệ thống chính trị, cho các cấp các ngành trong hoạt động đối ngoại", Tổng Bí thư nói.

Những nội hàm mới của kinh tế đối ngoại

Trình bày Tham luận tại Hội nghị với chủ đề "Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia dân tộc trong các hoạt động kinh tế đối ngoại, nhằm làm sâu sắc thêm các kết quả đạt được, cơ hội, thách thức và các giải pháp cần tập trung, nhằm đẩy mạnh các hoạt động kinh tế đối ngoại, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng", Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh chủ trương bảo đảm cao nhất các lợi ích quốc gia dân tộc trong các hoạt động kinh tế đối ngoại, trên các cơ sở, nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế. Bình đẳng, hợp tác và cùng có lợi vừa là mục tiêu, vừa là nguyên tắc, kim chỉ nam trong mọi hoạt động kinh tế đối ngoại, nhằm góp phần hiện thực hóa tầm nhìn, định hướng phát triển tới năm 2045, đưa nước ta trở thành một nước phát triển có thu nhập cao.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Báo Quốc tế

Sau 35 năm thực hiện Đổi mới, kinh tế đối ngoại nước ta đã bước phát triển mạnh mẽ, đạt được nhiều thành tựu quan trọng, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Đến nay, nước ta đã có quan hệ ngoại giao với 189 quốc gia và vùng lãnh thổ, quan hệ thương mại với 224 đối tác và quan hệ hợp tác với hơn 500 tổ chức quốc tế, ký hơn 90 hiệp định thương mại song phương, gần 60 hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư, đàm phán, ký kết và thực thi 17 hiệp định thương mại tự do. Đặc biệt, Việt Nam đã trở thành một trong những nước đi đầu của khu vực trong hợp tác kinh tế đa phương.

Về xuất khẩu, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19, song kim ngạch xuất nhập khẩu của nước ta năm 2020 vẫn đạt 545 tỷ USD và dự báo vượt mốc 621 tỷ USD năm 2021, đưa Việt Nam vào nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Công Thương cho rằng, đất nước ta đang bước vào thời kỳ phát triển mới. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và kinh tế số đang là xu hướng mạnh mẽ, mang lại những thời cơ thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn thách thức đan xen. Đặc biệt, đại dịch COVID-19 được dự báo có thể diễn biến phức tạp, tác động bất lợi đến mọi mặt của đời sống kinh tế-xã hội.

Trong bối cảnh đó, việc thực hiện quan điểm của Đảng về đảm bảo cao nhất lợi ích quốc gia dân tộc trong hoạt động kinh tế đối ngoại đã có những nội hàm mới.

Đó là sự độc lập, tự chủ trong quá trình mở cửa, thể hiện trước hết trong xác định đường lối hội nhập nhất quán, trên cơ sở thực lực của mình và bằng tư duy sáng tạo để có chủ trương, chính sách đúng đắn, nhằm xây dựng tiềm lực kinh tế, khoa học công nghệ, cơ sở vật chất kĩ thuật đủ mạnh, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững, vừa đáp ứng nhu cầu trong nước trong mọi tình huống, vừa đảm bảo cho xuất khẩu.

Tập trung xây dựng và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, trước hết là năng lực cạnh tranh công nghiệp, bởi phải có năng lực cạnh tranh thì nền kinh tế, doanh nghiệp Việt Nam mới có thể đứng vững và hưởng lợi từ quá trình hội nhập quốc tế.

Tiếp tục xây dựng, củng cố, tạo môi trường đối ngoại ổn định, thiết lập và duy trì các quan hệ kinh tế quốc tế trên bình diện song phương và đa phương, nhằm tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế. Chủ động tranh thủ vốn, kinh nghiệm quản lý, khoa học công nghệ và thị trường quốc tế để phục vụ phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Tích cực tham gia vào các khuôn khổ quốc tế nhằm thiết lập, củng cố các quy tắc thuận lợi về kinh tế thương mại, có lợi hoặc ít nhất là hạn chế tác động bất lợi cho Việt Nam trong những khuôn khổ kinh tế thương mại song phương và đa phương.

Ban Cán sự Đảng Bộ Công thương cũng đã đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để phát triển kinh tế đối ngoại, bảo đảm cao nhất lợi ích của quốc gia dân tộc trong bối cảnh tình hình mới.

Phát huy ưu thế của đối ngoại nhân dân

Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Nguyễn Phương Nga cũng cho rằng Hội nghị đối ngoại được tổ chức lần đầu tiên với quy mô toàn quốc cho thấy sự quan tâm, chú ý đặc biệt của cả hệ thống chính trị đối với công tác đối ngoại sau khi Đại hội XIII đã xác định vai trò tiên phong của đối ngoại trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước. Việc xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại phải triển khai đồng bộ, hiệu quả dựa trên ba trụ cột là đối ngoại đảng, ngoại giao Nhà nước, và đối ngoại nhân dân.

Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Nguyễn Phương Nga phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Báo Quốc tế

Trong bài viết "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam", đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ: "Bên cạnh sự xác định chủ trường, đường lối đúng bảo đảm vai trò lãnh đạo của Đảng, phải phát huy mạnh mẽ vai trò sáng tạo, sự ủng hộ và tham gia tích cực của nhân dân… Sức mạnh nhân dân là cội nguồn sâu xa của thắng lợi, của phát triển".

Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam cho rằng, đối ngoại nhân dân vừa là nét đặc sắc, sáng tạo, vừa là vốn quý, kinh nghiệm quý giá của đối ngoại Việt Nam. Trong bối cảnh tình hình thế giới phức tạp, đối tượng và đối tác đan xen, vừa đấu tranh vừa hợp tác, hơn lúc nào hết đối ngoại nhân dân phải phát huy tiềm lực, vị thế của đất nước, ưu thế của đối ngoại nhân dân, đi đầu xây dựng, củng cố lòng tin, nền tảng xã hội hữu nghị và hợp tác với các nước, tranh thủ sự ủng hộ và nguồn lực quốc tế, tạo lập môi trường hòa bình, thuận lợi cho việc tăng cường quan hệ giữa các quốc gia, hỗ trợ đắc lực, hiệu quả cho đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước.

Phát huy mạnh mẽ vai trò tiên phong của đối ngoại Đảng, đối ngoại nhân dân trong nền ngoại giao toàn diện, hiện đại

Trình bày tham luận "Phát huy mạnh mẽ vai trò tiên phong của đối ngoại Đảng, đối ngoại nhân dân trong nền ngoại giao toàn diện, hiện đại" tại Hội nghị, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung cho biết, đối với bất kỳ quốc gia nào, dân tộc nào, trong quá trình hình thành và phát triển đều phải xử lý hai vấn đề cơ bản, đối nội và đối ngoại.

Thực tế cho thấy, một trong những đặc trưng nổi bật nhất trong phương thức lãnh đạo của Đảng ta là luôn theo dõi sát, nghiên cứu, đánh giá những thuận lợi, khó khăn của tình hình trong nước và quốc tế, từ đó đề ra đường lối phù hợp cho nhiệm vụ cách mạng của mỗi thời kỳ, cho công tác đối nội và đối ngoại, đặc biệt coi trọng việc quán triệt và tổ chức thực hiện hiệu quả, từ đó, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại.

Trưởng ban Đối ngoại Trung ương cho rằng, Hội nghị Đối ngoại đầu tiên là dấu mốc lịch sử và là sự phát triển mới quan trọng của phương thức lãnh đạo đó trong lĩnh vực đối ngoại.

Trong 35 năm qua, ở trong nước, Đảng ta đã lãnh đạo công cuộc đổi mới đồng bộ, toàn diện, khởi đầu khi đất nước trong khủng hoảng kinh tế xã hội, bị bao vây cấm vận về kinh tế và thế giới trải qua những biến động lớn, hết sức bất lợi, đặc biệt là sự sụp đổ của mô hình chủ nghĩa xã hội Liên Xô và nhiều nước Đông Âu.

"Trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn đó, công tác đối ngoại được triển khai kiên trì, sáng tạo hiệu quả, theo đường lối được kịp thời hoàn thiện, phát triển, theo các tư tưởng chủ đạo là độc lập tự chủ, hòa bình hữu nghị, hợp tác để phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại, đảm bảo cao nhất lợi ích quốc gia dân tộc, trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, bình đẳng hợp tác và cùng có lợi, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng. Việt Nam là bạn, đối tác tin cậy, thành viên tích cực, trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế và được vận dụng theo các phương châm nguyên tắc đúng đắn, trên nền tảng của chủ nghĩa mác Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh", Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung nói.

Các đại biểu nghe Trưởng Ban đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung phát biểu, từ đầu cầu Nhà làm việc Bộ Ngoại giao, số 2 Lê Quang Đạo. Ảnh: Báo Quốc tế

Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung nhấn mạnh, trong những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của quá trình đổi mới, các hoạt động đối ngoại đóng góp lớn vào việc tạo lập, gìn giữ môi trường hòa bình cho phát triển, thiết lập và đưa vào chiều sâu quan hệ với tuyệt đại bộ phận các nước trên thế giới, trong đó có quan hệ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện với các nước lớn, các đối tác quan trọng khu vực.

Kiên quyết, kiên trì bảo vệ độc lập chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, nâng cao vị thế và sự tín nhiệm với Việt Nam ở các cơ chế quốc tế quan trọng và tranh thủ nguồn lực bên ngoài quan trọng cho phát triển đất nước.

10 năm qua thực hiện cương lĩnh bổ sung của năm 2011 là giai đoạn hội nhập quốc tế sâu rộng, đưa quan hệ với các đối tác vào chiều sâu. Công tác đối ngoại được triển khai ngày càng đồng bộ trên các kênh Đảng, Nhà nước, nhân dân, được mở rộng và thực hiện đa dạng, qua các hoạt động đối ngoại của Quốc hội, quốc phòng an ninh và đối ngoại của các địa phương.

Đại hội XIII của Đảng đã đề ra các nhiệm vụ tổng quát là phấn đấu đến giữa thế kỷ này, nước ta thành nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa và cũng xác định các mục tiêu phát triển cụ thể đến năm 2025-30 và 2045.

"Chúng ta có nền tảng thuận lợi cơ bản là đất nước ta chưa bao giờ có cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày hôm nay và những điều kiện thuận lợi khác như đã được Đại hội XIII của Đảng xác định.

Đại hội cũng chỉ ra những thách thức khó khăn trong tình hình quốc tế khu vực và quốc tế và hiện nay đặc ra nhiều vấn đề mới, yêu cầu mới nặng nề và phức tạp hơn. Từ đó Đại hội đã đề ra đường lối đối ngoại vừa mang tính kế thừa, vừa có những phát triển quan trọng như về vai trò tiên phong của đối ngoại, xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại với 3 trụ cột Đối ngoại Đảng, Ngoại giao nhà nước, Đối ngoại nhân dân, chủ động tích cực hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng", Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương nói.

Ông Lê Hoài Trung bày tỏ, nhận thức rõ vai trò trách nhiệm của mình, trong thời gian tới, dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban bí thư, và sự phối hợp chặt chẽ của các Ban, bộ ngành trung ương, các cấp ủy chính quyền, ban ngành địa phương, Ban đối ngoại Trung ương sẽ quán triệt các đường lối, quan điểm của Đảng, phát huy những kết quả công tác đã đạt được, nỗ lực góp phần thực hiện tốt đường lối Đối ngoại Đại hội XIII của Đảng, trong đó có các phương hướng như sau:

Thứ nhất, coi trọng nâng cao chất lượng nghiên cứu, tham mưu chiến lược, tập trung vào việc nắm bắt kịp thời các diễn biến có thể đưa đến sự thay đổi xu thế, cục diện thế giới, sự điều chỉnh chiến lược của các nước lớn, các nước trong khu vực, các vấn đề khu vực và quốc tế liên quan đến an ninh và phát triển của đất nước, các xu thế chính trị, trào lưu tư tưởng và xu thế vận động của các chính đảng, phong trào chính trị xã hội trên thế giới và các cơ chế đa phương liên quan; từ đó cùng các Bộ, ngành địa phương tham mưu xây dựng định hướng, chiến lược, đối sách, thực hiện đường lối Đại hội XIII của Đảng, kịp thời dự báo, không để bị động bất ngờ, cùng với đó đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của công tác thẩm định.

Thứ hai, phát huy đối ngoại Đảng, làm trụ cột trong định hướng chiến lược tổng thể quan hệ với các nước láng giềng, các nước khác có cùng chế độ chính trị xã hội, tăng cường sự tin cậy, tạo nền tảng chính trị vững chắc cho quan hệ của Việt Nam với các nước, khẳng định vị trí trụ cột của đối ngoại nhân dân trong việc xây dựng và tăng cường nền tảng xã hội cho quan hệ hữu nghị của các nước với Việt Nam, góp phần nhiều hơn vào việc tạo sự đồng lòng của người Việt Nam ở nước ngoài. Qua đối ngoại Đảng, Đối ngoại nhân dân, để thúc đẩy sự hiểu biết, sự ủng hộ quốc tế rộng rãi với sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước; tranh thủ nghiên cứu, trao đổi lý luận, kinh nghiệm với các đối tác quốc tế, phục vụ việc xây dựng đường lối, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, góp phần tranh thủ nguồn lực, phục vụ yêu cầu phát triển của đất nước và ở các địa phương.

"Ngành ngoại giao bước vào giai đoạn chiến lược mới"

Trong Tham luận "Xây dựng ngành ngoại giao toàn diện hiện đại, phục vụ phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc", Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho rằng Hội nghị Đối ngoại toàn quốc triển khai thực hiện nghị quyết Đại hội XIII của Đảng là một hội nghị quan trọng trên nhiều phương diện, khẳng định Đảng và Nhà nước rất coi trọng vị trí, vai trò của của ngành đối ngoại trong sự nghiệp cách mạng dân tộc.

Bộ trưởng nhấn mạnh, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh - Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên của nước Việt Nam độc lập, phát huy truyền thống ngoại giao hòa hiếu nhưng quật cường của dân tộc, ngoại giao luôn là mặt trận chiến lược, đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Trong công cuộc đổi mới, ngoại giao cùng các cấp, các ngành đóng góp quan trọng vào giữ môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, tranh thủ nguồn lực bên ngoài cho phát triển kinh tế xã hội, xây dưng cơ đồ, tiềm lực và nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của đất nước.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đọc tham luận tại Hội nghị Đối ngoại toàn quốc sáng 14/12. Ảnh: Báo Quốc tế

Bộ trưởng Ngoại giao khẳng định, những thành tựu của ngành ngoại giao luôn gắn liền với sự lãnh đạo tuyệt đối và toàn diện của Đảng, sự quản lý tập trung của Nhà nước; sự đồng thuận của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trong nhất quán thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hoá, đa dang hoá, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, đặt lợi ích quốc gia-dân tộc lên trên hết.

"Chính sự nghiệp cách mạng của dân tộc đã tôi luyện ngành ngoại giao ngày càng trưởng thành, bản lĩnh và trí tuệ, phát triển vững mạnh về tổ chức và lực lượng. Đặc biệt, đã từng bước xây dựng một trường phái ngoại giao Việt Nam, độc đáo dựa trên nền tảng tư tưởng, phương pháp, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh, thấm đẫm truyền thống bản sắc ngoại giao và khí phách, cốt cách của dân tộc Việt Nam", Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nói.

Cùng với đất nước, ngành ngoại giao đang bước vào giai đoạn chiến lược mới. Với thế và lực mới sau 35 năm đổi mới, cả nước ta đang ra sức chiến đấu với ý chí, quyết tâm cao, thực hiện khát vọng và tầm nhìn, mục tiêu phát triển đất nước đến giữa thế kỷ XXI và nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Trong khi đó, thế giới đang trải qua những biến động lớn, phức tạp, khó lường, mở ra nhiều cơ hội, thuận lợi, song cũng đặt ra nhiều vấn đề, thách thức lớn đối với môi trường an ninh và phát triển của nước ta.

Đại hội XIII đã xác định rõ định hướng bao trùm của đối ngoại là bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia-dân tộc, triển khai đồng bộ, sáng tạo, hiệu quả hoạt động đối ngoại, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, tiếp tục phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại trong tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động các nguồn lực bên ngoài, phục vụ cho phát triển và nâng cao vị thế, uy tín của đất nước.

Bộ trưởng Ngoại giao cho biết, để thực hiện những định hướng lớn nói trên, Đại hội XIII đã đề ra chủ trương "xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại với 3 trụ cột là: đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân". Chủ trương mới này phản ánh sự trưởng thành của nền ngoại giao cách mạng Việt Nam, đồng thời cũng là một yêu cầu mới vừa mang tính chiến lược, lâu dài, vừa mang tính cấp thiết đối với đối ngoại và ngành ngoại giao trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Hướng tới xây dựng một nền ngoại giao toàn diện, hiện đại

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, là lực lượng chủ lực trên mặt trận đối ngoại, ngành ngoại giao quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các chủ trương, đường lối của Đảng, phát huy tối đa thế và lực mới của đất nước, thực hiện tốt các phương hướng, nhiệm vụ sau đây, nhằm hướng tới xây dựng một nền ngoại giao toàn diện, hiện đại:

Một là, triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao nguồn lực vị thế của đất nước; tiếp tục giữ vững độc lập, tự chủ, vừa hợp tác, vừa đấu tranh, khôn khéo, sáng suốt, kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, trong mối tương quan chặt chẽ với giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và thuận lợi cho phát triển đất nước.

Các nhiệm vụ này được triển khai đồng bộ trong tất cả các mối quan hệ đối ngoại, trong đó trọng tâm là mở rộng và làm sâu sắc quan hệ với các nước láng giềng, các đối tác quan trọng và bạn bè truyền thống, phát huy vai trò tại các cơ chế đa phương quan trọng, có tầm chiến lược, đặc biệt là ASEAN, Liên hợp quốc, APEC, Hợp tác tiểu vùng Mekong,…

Hai là, triển khai toàn diện và gắn kết chặt chẽ giữa các trụ cột, binh chủng đối ngoại, bao gồm ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hoá, thông tin đối ngoại, công tác người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) và bảo hộ công dân. Tranh thủ tối đa các mối quan hệ chính trị tốt đẹp, các yếu tố quốc tế thuận lợi, các thỏa thuận quốc tế nhằm huy động các nguồn lực bên ngoài, kết hợp hiệu quả với nguồn lực trong nước phục vụ đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển bền vững và bao trùm, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tăng cường sức mạnh tổng hợp quốc gia.

Bà là, không ngừng đổi mới sáng tạo trong đối ngoại và ngoại giao, xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa kế thừa, đổi mới và phát triển. Trong đó, kế thừa và vận dụng sáng tạo tư tưởng, phương pháp, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh, truyền thống, bản sắc ngoại giao Việt Nam, đồng thời liên tục cập nhật, bổ sung, phát triển và hoàn thiện nhận thức chủ trương, chính sách, sách lược ngoại giao phù hợp với tình hình mới.

Bên cạnh những lĩnh vực truyền thống, tích cực tìm cách làm mới, hướng đi mới, lĩnh vực mới, đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới như ngoại giao công nghệ, ngoại giao số, ngoại giao môi trường, ngoại giao y tế, ngoại giao năng lượng,…

Bốn là, phối hợp chặt chẽ đồng bộ giữa ngoại giao với đối ngoại Đảng, đối ngoại nhân dân, đối ngoại quốc phòng, an ninh và kinh tế-xã hội; đẩy mạnh, xây dựng, hoàn thành thể chế chính sách pháp luật cho hoạt động đối ngoại và ngoại giao; đổi mới, kiện toàn các cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo phối hợp với các cấp các ngành trong triển khai đối ngoại; kiện toàn tổ chức bộ máy ngành ngoại giao cả trong nước và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài theo hướng tinh gọn, khoa học, hợp lý và hiệu quả. Đẩy mạnh hiện đại hoá, chuyển đổi số ngành ngoại giao.

Cuối cùng, theo Bộ trưởng, điều cốt yếu là xây dựng đội ngũ cán bộ ngoại giao toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức và trí tuệ, hiện đại, chuyên nghiệp về phong cách và phương pháp làm việc, có tinh thần đổi mới, sáng tạo, có trình độ đạt tới tầm khu vực và quốc tế.

Tiếp tục đặc biệt coi trọng công tác xây dựng Đảng, công tác cán bộ, trong đó đổi mới công tác tuyển dụng, bố trí, luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá cán bộ ngoại giao, nhất là đối với cán bộ chủ chốt, cán bộ cấp chiến lược, nhằm xây dựng lực lượng cán bộ ngoại giao trong sạch, vững mạnh, toàn diện.

"Phát huy truyền thống vẻ vang và thành tựu 35 năm đổi mới, toàn ngành ngoại giao dưới sự lãnh đạo của Đảng quyết tâm xây dựng nền ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại để tiếp tục đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc, vì một nước Việt Nam Xã hội chủ nghĩa độc lập, hòa bình, hùng cường và thịnh vượng", Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.

Đối ngoại quốc phòng: Kiên định về nguyên tắc, linh hoạt về sách lược

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng trong tham luận tại Hội nghị cho biết, Trong những năm qua, thực hiện đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước, công tác đối ngoại quốc phòng đã được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tích cực, chủ động lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai đồng bộ, toàn diện, linh hoạt, hiệu quả trên cả bình diện song phương và đa phương. Quan hệ hợp tác quốc phòng đã phát triển cả bề rộng và chiều sâu.

Đến nay, nước ta đã thiết lập quan hệ hợp tác quốc phòng với trên 100 nước trên thế giới trong đó đầy đủ 5 nước là Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và tất cả các nước lớn với nhiều lĩnh vực, cơ chế hợp tác thực chất, hiệu quả như: đào tạo, trao đổi đoàn quân sự, hợp tác quân binh chủng, công nghiệp quốc phòng, gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, đối ngoại chính sách quốc phòng cũng như các hoạt động giao lưu quốc phòng biên giới, biên cương thắm tình hữu nghị, diễn tập phòng chống các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống, tổ chức các hoạt động tuần tra, tham gia hội thao quốc tế Army Games... Các hoạt động này đã góp phần bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, góp phần củng cố, nâng cao vị thế, uy tín của đất nước, quân đội nhân dân Việt Nam trên trường quốc tế.

Thứ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang: Thông qua công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế, lực lượng Công an nhân dân đã tạo một thế trận vững chắc, nâng cao tiềm lực, vị thế của Công an Việt Nam, hợp tác an ninh – quốc phòng tạo thành trụ cột quan hệ giữa Việt Nam với nhiều nước. Ảnh: Báo Quốc tế

Để góp phần cùng với đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại nhân dân, thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, công tác đối ngoại quốc phòng thời gian tới sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu.

Theo đó, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tiếp tục quán triệt sâu sắc, toàn diện, cụ thể hóa và tổ chức triển khai hoạt động đối ngoại quốc phòng theo đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng, xác định đối ngoại quốc phòng là một nhiệm vụ trọng tâm, là một bộ phận quan trọng của ba trụ cột: đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, thực hiện quan điểm bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa trong thời bình, nỗ lực ngăn ngừa không để xảy ra xung đột, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, góp phần xây dựng môi trường hòa bình, củng cố lòng tin chiến lược với các đối tác để phát triển đất nước.

Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng theo hướng chủ động, linh hoạt, sáng tạo, chắc chắn, hiệu quả, chủ động hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, góp phần củng cố, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, chủ động giải quyết, làm sâu sắc hơn quan hệ song phương với các đối tác chiến lược, các nước láng giềng, đối tác toàn diện, bạn bè truyền thống, gia tăng tin cậy về chính trị đan xen lợi ích, xử lý hài hòa quan hệ với các nước lớn, phù hợp với tình hình thực tiễn đặt ra.

Trong thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng phải luôn luôn kiên định về nguyên tắc, linh hoạt về sách lược, độc lập, tự chủ trong quan hệ hợp tác, tích cực, chủ động, nắm chắc diễn biến tình hình của thế giới, khu vực, nhất là tình hình cạnh tranh chiến lược, tình hình Biển Đông, tình hình trên các tuyến biên giới và vùng biển, dịch Covid-19... để làm tốt công tác tham mưu chiến lược, kịp thời tham mưu, xử lý các mối quan hệ và triển khai các hoạt động đối ngoại quốc phòng, đảm bảo cao nhất lợi ích quốc gia, dân tộc.

Tăng cường trao đổi, chia sẻ thông tin, phối hợp chặt chẽ với Ban Đối ngoại Trung ương, Bộ Ngoại giao, Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị, các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương trong nắm, dự báo tình hình, tham mưu điều chỉnh chiến lược, chính sách đối ngoại của đất nước, chú trọng tham mưu, đề xuất đối sách, xử lý các tình huống cả trước mắt và lâu dài, nhất là những vấn đề phức tạp, nhạy cảm, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Bên cạnh đó, tiếp tục nâng tầm đối ngoại quốc phòng đa phương, chủ động đưa ra các sáng kiến, tích cực, tham gia đầy đủ, hiệu quả các cấu trúc, an ninh khu vực, quốc tế, nhất là cơ chế hợp tác quốc phòng trong khuôn khổ ASEAN, tiếp tục đẩy mạnh tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc theo hướng mở rộng lĩnh vực, quy mô và địa bàn...

Đồng thời, gắn đối ngoại quốc phòng với các hoạt động đối ngoại, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các ban, bộ, ngành, địa phương và các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài để phục vụ tốt các hoạt động đối ngoại cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phát huy hiệu quả Ban Chỉ đạo hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng của Bộ Quốc phòng, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế, hành lang pháp lý về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, nghiên cứu đề xuất xây dựng chiến lược hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Hà Nội và 5 giải pháp đổi mới, sáng tạo công tác đối ngoại

Trình bày tham luận với chủ đề "Thành phố Hà Nội triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng: cơ hội, thách thức và nhiệm vụ đặt ra trong thời gian tới", Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Hà Nội Nguyễn Thị Tuyến cho biết, với vinh dự, trọng trách là thủ đô, trái tim của cả nước, trong suốt chiều dài lịch sử cách mạng, TP. Hà Nội đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó cả trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, lẫn trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Với phương châm "là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế", đến nay, Hà Nội có quan hệ giao lưu hợp tác với trên hơn 100 thủ đô, thành phố, trong đó đã ký thỏa thuận hợp tác chính thức với trên 50 thủ đô, thành phố, vùng địa phương các nước, là thành viên tích cực, chính thức của nhiều tổ chức liên đô thị quốc tế lớn.

Hà Nội từng bước trở thành điểm đến hấp dẫn và tin cậy cho các nhà đầu tư quốc tế. Từ năm 2016 đến nay, thành phố đã thu hút được 24,8 tỷ USD vốn FDI, đồng thời liên tiếp dẫn đầu cả nước trong thu hút FDI trong 2 năm 2018-2019. Năm 2019, trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát, Hà Nội đã đón gần 29 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 7,1 triệu lượt khách quốc tế.

"Công tác ngoại giao văn hóa, ngoại giao nhân dân được triển khai phong phú về hình thức từng và đa dạng về đối tác, thể hiện rõ tinh thần đổi mới sáng tạo không ngừng của Hà Nội, từng bước lan tỏa hình ảnh Thủ đô văn hiến, anh hùng, năng động, mến khách, xứng đáng với danh hiệu: Thành phố Vì hòa bình", Phó Bí thư thành uỷ Hà Nội nhấn mạnh.

Trên cơ sở kế thừa và phát huy đường lối đổi mới và những quan điểm trong công tác đối ngoại của Đảng trong nhiệm kỳ vừa qua, đặc biệt là tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ đã nêu 5 nội dung cơ bản Thành phố sẽ tập trung vào các giải pháp đổi mới, sáng tạo, bám sát thực tiễn của địa phương.

Thứ nhất, đẩy mạnh toàn diện công tác đối ngoại địa phương, đóng góp tích cực vào tiến trình hội nhập quốc tế. Đối ngoại Thủ đô được triển khai trên tất cả lĩnh vực: chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, phát triển đô thị; trên tất cả các kênh: đối ngoại Đảng, đối ngoại chính quyền và đối ngoại nhân dân.

Thứ hai, tiếp tục củng cố và mở rộng có hiệu quả quan hệ hữu nghị hợp tác song phương giữa Hà Nội với các thủ đô, thành phố, vùng địa phương của các quốc gia. Trong đó, tập trung đẩy mạnh quan hệ đối ngoại, láng giềng với các nước trong khu vực ASEAN.

Thứ ba, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại đa phương phù hợp với đặc thù của Thủ đô. Việc tham gia vào các diễn đàn, cơ chế liên đô thị quốc tế thành yêu cầu và nhu cầu tất yếu đối với các thành phố lớn như Hà Nội. Hoạt động đa phương tích cực, hiệu quả của Hà Nội sẽ góp phần hỗ trợ cho mục tiêu nâng tầm đối ngoại đa phương của Việt Nam được nêu trong Chỉ thị 25 của Ban Bí thư Trung ương Đảng.

Thứ tư, đẩy mạnh đối ngoại kinh tế để phục vụ phục hồi kinh tế và phát triển bền vững; coi hội nhập kinh tế quốc tế là trọng tâm, hội nhập quốc tế trong các lĩnh vực khác phải tạo thuận lợi cho hội nhập kinh tế quốc tế, nhằm thu hút tối đa các nguồn lực bên ngoài phục vụ cho xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại và đáng sống.

Thứ năm, phát huy đối ngoại văn hoá, quảng bá hình ảnh Thủ đô ngàn năm văn hiến, "Thành phố vì hòa bình", thành phố đổi mới và sáng tạo, tiến tới đưa Hà Nội trở thành điểm đến hấp dẫn về giao lưu quốc tế, đóng góp thiết thực vào quảng bá hình ảnh Việt Nam, ra sức kế thừa và phát huy sức mạnh, truyền thống văn hiến của Thủ đô ngàn văn văn hiến anh hùng, từng xây dựng bản sắc văn hóa Hà Nội, biến đó trở thành nguồn lực quý giá, tạo lợi thế cạnh tranh và thúc đẩy sự thịnh vượng, nâng cao uy tín, vị thế của Thủ đô.

TP Hồ Chí Minh: Tiếp tục tư duy đối ngoại lấy kinh tế làm trọng tâm

Ở cấp độ địa phương, trên cơ sở nhận diện rõ những thách thức và cơ hội, trong khi đó đại dịch Covid-19 dự đoán sẽ còn kéo dài, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đã chỉ ra những phương hướng hoạt động và nhiệm vụ đối ngoại của thành phố trong thời gian tới như sau:

Thứ nhất, tiếp tục phương châm đa dạng hóa, đa phương hóa, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả.

Thứ hai, tiếp tục tư duy đối ngoại lấy kinh tế làm trọng tâm, ngoại giao phục vụ phát triển, làm động lực mới cho phát triển kinh tế của thành phố, nhất là trong giai đoạn phục hồi sau dịch Covid-19.

Thứ ba, đại dịch đòi hỏi đối ngoại phải triển khai theo cách thức mới, linh hoạt, tinh gọn, có trọng tâm, chiều sâu và hiệu quả về chất.

Thứ tư, thành phố sẽ gắn các chương trình mục tiêu phát triển với các hoạt động ngoại giao ở cấp độ quốc gia, khu vực, đồng thời tiếp tục tăng cường kết nối với các địa phương trong nước nâng tầm hợp tác thành mạng lưới để cùng cộng hưởng giá trị.

Thứ năm, xây dựng cơ sở dữ liệu, thông tin tổng hợp về các hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế phục vụ công tác điều hành và dự báo trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư, xây dựng hình ảnh đoàn kết, chân thành, năng động, sáng tạo, nghĩa tình, giàu tiềm năng của thành phố trong giai đoạn phát triển mới.

Đà Nẵng và những thành tựu đối ngoại nổi bật

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng trong tham luận tại Hội nghị cho biết, trong giai đoạn 2011-2020, Đà Nẵng là một trong những địa phương đã thực hiện tốt các chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, thành phố đã đón gần 5.200 đoàn khách quốc tế, trong đó nhiều đoàn Hoàng gia, Nguyên thủ quốc gia, cấp Bộ trưởng các nước đến thăm, làm việc, tìm hiểu về tình hình phát triển của địa phương và xúc tiến các dự án hợp tác, đầu tư.

Đặc biệt, thành phố là địa điểm tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo, diễn đàn quốc tế, tiêu biểu như: Tuần lễ cấp cao APEC 2017; Đại hội đồng Quỹ Môi trường toàn cầu lần thứ 6 (2018); Hội nghị Quan chức Cao cấp ASEAN và các hội nghị liên quan (năm 2020). Thành phố cũng tổ chức thành công nhiều sự kiện văn hóa - thể thao mang tầm quốc tế như Cuộc đua Thuyền buồm Vòng quanh thế giới; Lễ hội pháo hoa quốc tế; Lễ hội Giao lưu Văn hóa Việt - Nhật; sắp tới trong năm 2022, thành phố được lựa chọn là nơi tổ chức diễn đàn các đường bay quốc tế khu vực Châu Á. Có thể nói, công tác ngoại giao kinh tế đã góp phần tích cực vào kết quả thu hút đầu tư, thương mại, du lịch, các nguồn viện trợ nước ngoài, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển thành phố.

Mới đây, thành phố Đà Nẵng vinh dự được bầu làm Chủ tịch Mạng lưới các chính quyền địa phương về phát triển bền vững vùng bờ nhiệm kỳ 2022-2025 với số phiếu tán thành cao. Đây thành tựu nổi bật về hợp tác đa phương của thành phố Đà Nẵng được ghi nhận trong năm 2021.

Đà Nẵng xác định tầm quan trọng của công tác đối ngoại với vai trò mở đường, và trước các cơ hội, thách thức đang đặt ra, Đà Nẵng xác định nhiệm vụ trong giai đoạn mới, cụ thể như sau:

Thứ nhất, tăng cường công tác đối ngoại Đảng. Trong đó, tập trung triển khai hiệu quả Chương trình hành động của Thành ủy Đà Nẵng về thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 18/02/2019 của Bộ Chính trị về tăng cường và nâng cao hiệu quả quan hệ đối ngoại Đảng trong tình hình mới.

Thứ hai, tiếp tục nghiên cứu, dự báo thông tin về tình hình kinh tế chính trị thế giới, những định hướng, chỉ đạo của Trung ương để đưa ra những chính sách phù hợp với công tác đối ngoại tại địa phương, đặc biệt là những xu hướng nổi lên sau đại dịch Covid-19.

Thứ ba, tiếp tục thúc đẩy thực hiện hiệu quả các chương trình hợp tác song phương, đa phương. Đặc biệt, triển khai hiệu quả các thỏa thuận quốc tế giữa thành phố Đà Nẵng với các địa phương/tổ chức nước ngoài trên các lĩnh vực xúc tiến thương mại, đầu tư, du lịch, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, trao đổi kỹ thuật, đào tạo, bồi dưỡng và trao đổi nhân lực,… nhằm góp phần phục hồi kinh tế sau thời gian dài bị ảnh hưởng dịch Covid-19.

Thứ tư, tăng cường công tác ngoại giao kinh tế. Thành phố Đà Nẵng đã ban hành Đề án tổng thể công tác Ngoại giao kinh tế thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2021-2025 với mục tiêu đổi mới phương hướng và cách thức tiếp cận các đối tác quốc tế có tầm ảnh hưởng lớn; khảo sát thị trường mới; tăng mức độ hiệu quả và giá trị thực tiễn của các hoạt động xúc tiến thương mại, du lịch, đầu tư tại thị trường nước ngoài.

Thứ năm, tăng cường công tác ngoại giao văn hóa và đối ngoại nhân dân. Đà Nẵng là một trong những địa phương đầu tiên xây dựng Kế hoạch công tác ngoại giao văn hóa thành phố giai đoạn 2021-2025 trên cơ sở Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2030 của Thủ tướng chính phủ vừa ban hành trong tháng 11/2021.

Thứ sáu, Đà Nẵng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành trung ương triển khai những giải pháp phù hợp nhằm bảo đảm an ninh và chủ quyền biển đảo, góp phần phát triển kinh tế biển.