Vụ án Việt Á làm thất thoát, lãng phí kinh phí, tài sản công, gây bức xúc trong nhân dân

Xảy ra nhiều vi phạm trong mua sắm tài sản công, quản lý đất đai

Sáng 25/4, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về báo cáo của Chính phủ kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (THTK, CLP) năm 2021.

Trình bày báo cáo, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, việc triển khai, thực hiện quyết liệt, hiệu quả quy định của Luật THTK, CLP; các nhiệm vụ, giải pháp THTK, CLP đề ra trong Chương trình tổng thể của Chính phủ về THTK, CLP năm 2021 và các nghị quyết của Chính phủ đã đạt được nhiều kết quả tích cực trên các lĩnh vực KTXH, góp phần quan trọng cho việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển KTXH, kiểm soát và hạn chế được tác động của dịch bệnh COVID-19, cơ bản đạt được mục tiêu tổng quát và nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu đã đề ra (đạt và vượt 7/12 chỉ tiêu chủ yếu; thu NSNN đạt trên 1,563 triệu tỷ đồng, vượt 16,4% dự toán). Nhiều bộ, ngành, địa phương báo cáo đạt kết quả tốt trong THTK, CLP.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày báo cáo

Bên cạnh đó, kết quả THTK, CLP trong từng lĩnh vực còn một số tồn tại, hạn chế nhất định. Vẫn còn tình trạng sử dụng tài nguyên đất đai, tài nguyên nước còn lãng phí, hiệu quả còn thấp nhất là trong nông nghiệp; tình trạng vi phạm trong quản lý sử dụng tài nguyên, vi phạm về môi trường vẫn còn xảy ra... Tiến độ triển khai cổ phần hóa, thoái vốn chậm, không đạt kế hoạch yêu cầu đề ra. Sắp xếp, tổ chức lại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện và đơn vị sự nghiệp công lập còn chậm; tinh giản biên chế tuy vượt chỉ tiêu 10%, song chưa gắn với nâng cao chất lượng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Báo cáo thẩm tra sơ bộ kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Phạm Thúy Chinh cho biết, liên quan THTK, CLP trong mua sắm của cơ quan nhà nước, có tình trạng trạng ách tắc trong việc mua sắm trang, thiết bị y tế chưa được tháo gỡ kịp thời, ảnh hưởng đến công tác phòng chống dịch. Còn tồn tại thực trạng mua sắm hàng hóa, trang thiết bị, vật tư không đúng quy định, mua sắm vượt quá nhu cầu dẫn đến không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả... gây lãng phí NSNN.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Phạm Thuý Chinh trình bày báo cáo thẩm tra.

Bên cạnh đó, còn xảy ra vi phạm các quy định về THTK, CLP liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 trong quản lý, nghiên cứu, ứng dụng khoa học; đấu thầu, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản công như vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á và một số cơ quan, địa phương trong thời gian vừa qua đã làm thất thoát, lãng phí kinh phí, tài sản công, gây bức xúc trong nhân dân.

Về THTK, CLP trong đầu tư xây dựng, đầu tư công, có nhiều dự án chưa đủ thủ tục đầu tư, không đủ điều kiện phân bổ vốn; việc rà soát, điều chuyển, bổ sung vốn cho những dự án giải ngân tốt, có nhu cầu vốn để hoàn thành chưa được thực hiện kịp thời, linh hoạt. Một số dự án quan trọng quốc gia còn xảy ra tình trạng chậm trễ trong công tác triển khai, đưa vào hoạt động gây lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tuy nhiên, trong quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên, tình trạng buông lỏng quản lý ở một số địa phương để xảy ra vi phạm pháp luật về đất đai như lấn chiếm, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng công trình trái phép… chưa được kiểm tra, ngăn chặn, xử lý kịp thời.

Thao túng thị trường chứng khoán gây thất thoát lãng phí nguồn lực trong nhân dân

Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội cũng nêu rõ, về THTK, CLP trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng của nhân dân, Thông tin thị trường bất động sản chưa đầy đủ, thiếu minh bạch, giá bất động sản tăng bất thường tại một số nơi. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển mạnh nhưng có dấu hiệu "nóng"; tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, có doanh nghiệp "lách luật" phát hành trái phiếu sai quy định. Tình trạng một số cá nhân, doanh nghiệp thao túng thị trường chứng khoán gây thiệt hại cho nhà đầu tư, thất thoát lãng phí nguồn lực trong nhân dân.

Hoạt động giao dịch, thương mại điện tử, kinh doanh tiền ảo có nhiều diễn biến phức tạp, tiềm ẩn những hình thức lừa đảo, chiếm đoạt tài sản mà đến nay vẫn chưa có khung pháp lý rõ ràng, đầy đủ để quản lý vấn đề này.

Một số tổ chức, cá nhân lợi dụng chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam ở nước ngoài có nhu cầu và hoàn cảnh khó khăn về nước khi dịch COVID-19 bùng phát để trục lợi, làm tăng chi phí, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân, lãng phí nguồn lực xã hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung

Phát biểu kết luận nội dung, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá, thực hành tiết kiệm 2021 so với 2020 có tiến bộ, đạt được nhiều kết quả tích cực.Tuy nhiên, qua báo cáo Chính phủ, báo cáo thẩm tra cho thấy vẫn diễn ra tình trạng lãng phí, chưa tiết kiệm như trong mua sắm công, vấn đề đất đai.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị báo cáo cần cụ thể hơn về kết quả đạt được về chương trình TK, CLP, cụ thể thêm các điển hình thực hiện tốt và chưa tốt trên các lĩnh vực. Bổ sung số liệu, thống kê về sử dụng đất sai mục đích, kết quả quản lý đất, dự án treo, dự án sinh viên, tái định cư hiệu quả chưa cao, các ngân hàng chậm cổ phần hóa gây lãng phí...

Chú ý vấn đề tiết kiệm, chống lãng phí ở các tổ chức tín dụng nhà nước, ngân hàng thương mại có cổ phần nhà nước và tình hình thị trường chứng khoán gần đây.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến thẩm tra, ý kiến Chủ tịch Quốc hội và các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó có lưu ý về cách trình bày tóm tắt, có các kiến nghị, biện pháp căn cơ...