"Gỡ khó" cho doanh nghiệp, người lao động tiếp cận chính sách hỗ trợ đào tạo nghề

Nâng cao trình độ kỹ năng nghề là giải pháp duy trì và phát triển việc làm bền vững.

Cần thiết nhưng còn nhiều vướng mắc

Theo đánh giá của các chuyên gia tạihội thảo Thúc đẩy hỗ trợ đào tạo nghề cho doanh nghiệp và người lao động theo Nghị quyết 68/NQ-CP ngày 1/7/2021 của Chính phủ (do Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp tổ chức ngày 18/5), nhiều cơ hội nghề nghiệp mới đang được mở ra cho hàng triệu người lao động từ chính sách hỗ trợ đào tạo nghề. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cho thấy nhiều doanh nghiệp vẫn còn thiếu thông tin hoặc gặp khó khăn khi tiếp cận chính sách mới.

Trong góc độ vừa là doanh nghiệp vừa là cơ sở đào tạo, ông Nguyễn Việt Hà, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Long Biên, Tổng công ty May 10 chia sẻ: Việc triển khai Nghị quyết 68 là hết sức cần thiết và phù hợp với thực trạng nhu cầu nhân lực của các doanh nghiệp hiện nay. Rà soát quá trình triển khai cho thấy, công tác hướng dẫn thực hiện rất cụ thể nhưng cũng mới chỉ thực hiện được ở một số ít doanh nghiệp. Nhìn chung, các doanh nghiệp còn chưa hiểu và chưa nắm rõ cách làm. Bên cạnh đó, thủ tục và các yêu cầu chứng minh năng lực, điều kiện thụ hưởng của cơ sở đào tạo, doanh nghiệp còn máy móc và nhiều vướng mắc.

Bà Phạm Thị Hường, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội cho rằng là Nghị quyết mới nên các khâu thực hiện còn nhiều lúng túng, thời gian, trình tự làm thủ tục còn bị kéo dài. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng ngại ngần về thủ tục, thanh tra, kiểm toán, sự phối hợp với nhà trường vẫn còn rời rạc, chưa xuyên suốt.

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, dịch COVID-19 kéo dài 3 năm đã ảnh hưởng không nhỏ đến hơn 16,9 triệu người lao động, có 0,9 triệu người bị mất việc, 5,1 triệu người phải tạm nghỉ, tạm ngừng sản xuất kinh doanh và 13,7 triệu lao động bị giảm thu nhập. Đối với doanh nghiệp, đại dịch cũng gây ra tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng ở nhiều ngành như du lịch, may mặc…

Ông Nguyễn Văn Thân – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cho biết: Vì thiếu lao động, các doanh nghiệp phải đẩy mạnh tuyển dụng để khôi phục sản xuất, trong đó chủ yếu tuyển dụng lao động phổ thông và lao động không có bằng cấp, chứng chỉ. Về mặt lâu dài, việc tuyển dụng lao động không có tay nghề khó đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiêp, thậm chí còn có thể gây mất an toàn lao động và thiệt hại cho cả hai bên.

Hiện nay doanh nghiệp nhỏ và vừa rất cần sự đồng hành để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tuy nhiên các doanh nghiệp này không có đủ nguồn lực để tổ chức hệ thống đào tạo riêng. Do đó, cần tháo gỡ nút thắt gắn kết giữa doanh nghiệp với sở LĐTBXH địa phương, các cơ sở đào tạo cũng cần hoàn thiện chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu sản xuất tại doanh nghiệp.

Tiến sĩ Trương Anh Dũng phát biểu tại hội thảo

 

Tìm giải pháp đưa chính sách vào cuộc sống

Tiến sĩ Trương Anh Dũng – Tổng Cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (GDNN) cho biết: Nghị quyết số 68/NQ-CP là chính sách rất nhân văn và có ý nghĩa sâu sắc của Đảng và Nhà nước trong phát triển nguồn nhân lực. Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp đã thành lập ngay tổ triển khai thực hiện chính sách liên quan, chủ động trình Bộ LĐTBXH và trực tiếp ban hành nhiều văn bản chỉ đạo địa phương, cơ sở triển khai chính sách hỗ trợ đào tạo để duy trì việc làm cho người lao động, biên soạn cẩm nang trên trang web…

Tổng cục GDNN cũng đã tổ chức trên 30 buổi làm việc với các địa phương, cơ sở, các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp lớn, để nắm tình hình, hướng dẫn, giải đáp vướng mắc cho các doanh nghiệp và cơ sở GDNN tổ chức thực hiện.

Qua báo cáo, khối doanh nghiệp nhỏ và vừa có những đặc thù, khó khăn nhất định trong việc tiếp cận chính sách này. Theo Tổng cục trưởng Trương Anh Dũng, thiếu thông tin và thiếu sự kết nối giữa doanh nghiệp với địa phương và cơ sở đào tạo. Các cơ sở đào tạo vẫn còn hạn chế tiếp cận với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngược lại các doanh nghiệp cũng chưa nhận thức đầy đủ về lợi ích của việc gắn kết với cơ sở đào tạo. Các nguyên nhân này đang ảnh hưởng không nhỏ đến việc triển khai chính sách.

Thời gian tới ngành sẽ tập trung xử lý ngay các hồ sơ đã đăng ký; đẩy mạnh truyền thông chính sách tới doanh nghiệp và người lao động; rà soát, thống kê nhanh nhu cầu thực tế, phân loại để xây dựng phương án đào tạo phù hợp; hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa phương án đào tạo, gắn quyền lợi của doanh nghiệp và người sử dụng lao động.