Việt Nam hưởng lợi nhiều nhất nếu TPP hoàn tất

Theo CNBC, có 12 quốc gia đang trên bàn đàm phán cuối cùng kéo dài từ ngày 28 đến 31.7 ở Hawaii (Mỹ), giải quyết tất cả vấn đề tồn đọng, dọn đường cho hiệp định thương mại lớn nhất thế giới TPP. Sau 5 năm với nhiều mâu thuẫn quanh bàn đàm phán, triển vọng về thỏa thuận được ký kết lần này đang ở mức cao.

“Hưởng lợi nhiều nhất sẽ là Việt Nam bởi làn sóng nhà đầu tư nước ngoài sẽ đổ bộ vào đây. Tiếp đến là Malaysia và Nhật Bản”, Giám đốc điều hành tại Trung tâm thương mại châu Á trả lời phỏng vấn CNBC hôm qua 28/7 nhận định.

Cũng chung quan điểm này, Viện kinh tế quốc tế Peterson (PIIE) cũng chứng minh đánh giá của Elms trong một báo cáo gần đây. Theo đó, với việc được miễn thuế vào thị trường giày dép và may mặc Mỹ, hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ thuận lợi hơn so với hiện nay, khi mức thuế nằm trong khoảng 17% đến 32%.

Điều này dự kiến sẽ đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước ta. Thêm vào đó, dòng vốn đầu tư trực tiếp chảy vào Việt Nam, quốc gia đang có thu nhập bình quân đầu người thấp nhất trong các nước tham gia đàm phán TPP, sẽ tăng lên đáng kể.

PIIE nhấn mạnh rằng Việt Nam sẽ là nước nhìn thấy mức tăng trưởng thu nhập lớn nhất và mức tăng trưởng xuất khẩu cao nhất trong số 12 nước thành viên TPP, với tỷ lệ tăng lần lượt là 13,6% và 31,7%.

Tại Malaysia, nước này hiện chưa có hiệp định thương mại tự do song phương (FTA) nào với Mỹ, Canada hay Mexico. Vì vậy, Malaysia cũng là một trong những nước hưởng lợi chính từ thỏa thuận TPP.

Đối với Nhật Bản, việc được mở cửa thị trường dịch vụ là một ưu thế lớn. TPP mở cửa thị trường dịch vụ giữa các quốc gia thành viên trong bối cảnh ngành dịch vụ của Nhật Bản hiện tương đối kém cạnh tranh. Điều này giúp ích rất nhiều cho quốc gia Đông Á. Tác động kết hợp của TTP và thỏa thuận FTA tiềm năng với Liên minh châu Âu còn có thể nâng cao đáng kể tốc độ tăng trưởng dài hạn của Nhật Bản.

Tuy nhiên, CNBC cũng cho biết khi Việt Nam là nước hưởng lợi lớn nhất từ TPP, các quốc gia châu Á khác xuất khẩu hàng may mặc có thể sẽ chịu thiệt hại.

Các nước ngoài TPP bị đánh giá là sẽ gánh thiệt hại do dòng chảy thương mại sẽ chuyển hướng. Điều này là bởi về lý thuyết các nước sẽ muốn xuất khẩu sang các nước đối tác FTA hơn là sang các nước không cùng tham gia hiệp định.

“Hiệu ứng dòng chảy thương mại chuyển hướng do TPP sẽ chủ yếu ảnh hưởng đến Trung Quốc”, PIEE nhận định. Cũng theo PIEE, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sẽ giảm 1,2% so với trước khi có hiệp định.

Khi Việt Nam hưởng lợi từ việc tiếp cận hơn nữa thị trường Mỹ thì các nước xuất khẩu dệt may khác ở châu Á cũng có thể bị ảnh hưởng.

"Bangladesh, Campuchia, Pakistan, và Sri Lanka có thể chịu tác động tiêu cực từ việc đổi hướng dòng chảy thương mại trong lĩnh vực dệt may sang các nước thành viên TPP, đặc biệt là Việt Nam”, Biswas nhận định.

“Ấn Độ cũng có thể thiệt hại khi Việt Nam hưởng lợi. Mặc dù đã đa dạng hóa xuất khẩu nhưng dệt may vẫn chiếm 13% tỷ trọng hàng hóa xuất khẩu của Ấn Độ năm tài khóa 2014 – 2015”, Biswas cho biết.

Tuy nhiên, EU được cho là sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi đã tham gia FTA với nhiều nước châu Á và đang đàm phán hiệp định thương mại tự do với Mỹ, PIEE cho biết.

Cuộc đàm phán cấp bộ trưởng về Hiệp định Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã bắt đầu vào ngày 28/7 và nhiều chuyên gia hy vọng sẽ kết thúc với kết quả thành công vào cuối tuần này.

CNBC cho biết, các vòng đàm phán TPP trước kia đều rơi vào bế tắc do các vấn đề gây tranh cãi như thuốc gốc, trợ giá nông nghiệp, xuất khẩu sữa. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng, đây là thời điểm hoàn tất đàm phán hoặc không bao giờ.

"Đây là hạn chót thực sự bởi vì cánh cửa sẽ đóng lại. Nếu không đạt được thỏa thuận nào vào cuối tuần này, các nước sẽ phải chờ đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ tiếp theo vào năm 2017. Khi đó, không ai biết điều gì sẽ xảy ra”, Elms nhấn mạnh.

Tuy nhiên vẫn có khả năng các nhà đàm phán sẽ đạt được thỏa thuận về nguyên tắc và sẽ đàm phán chi tiết sau đó, Overby cho biết thêm.