Xuất khẩu trái vải vào Úc: Lo ngại khâu bảo quản và giá cả

Bộ Công thương cho biết, năm 2015 là năm đầu tiên Úc cấp phép nhập khẩu (NK) trái vải Việt Nam và cũng trong năm đầu tiên này đã có hơn 32 tấn vải đã được xuất khẩu sang Úc bằng đường hàng không. 

Theo Thương vụ Việt Nam tại Úc, vải thiều Việt Nam được bán ở thị trường này với giá 21-22 AUD/kg (khoảng 340.000-360.000 đồng) trong tuần đầu tiên và giảm xuống 15-16 AUD/kg (khoảng 240.000-260.000 đồng) vào các tuần tiếp theo khi lượng hàng trong nước được chuyển sang nhiều. Trong mùa đầu tiên, có 9 doanh nghiệp Việt Nam tham gia xuất khẩu vải sang Úc.

Ngay khi nhưng chuyến vải được chuyển sang Úc, người tiêu dùng ở Úc đã đón nhận trái vải Việt Nam với thái độ tích cực. Theo đánh giá của họ, vải Việt Nam đa phần đã đáp ứng tốt yêu cầu của thị trường Úc về kiểm dịch và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên, theo Thương vụ Việt Nam tại Australia, trong năm đầu tiên, vải Việt Nam gặp hai khó khăn chính là giá và chất lượng. Cụ thể, về giả cả, giá vải Việt Nam cao hơn vải của Úc, Thái Lan và Trung Quốc. Theo đánh giá của Thương vụ nguyên nhân là do khu vực trồng vải xuất khẩu nằm ở phía Bắc trong khi cơ sở đóng gói và chiếu xạ được công nhận nằm ở phía Nam làm tăng chi phí vận chuyển.

Bên cạnh đó, giá chiếu xạ và vận chuyển bằng hàng không của Việt Nam cao hơn so với các nước đối thủ cạnh tranh; khâu thu hái, xử lý, bảo quản, vận chuyển chưa chuẩn, do vậy hầu hết các lô hàng đều vướng kiểm dịch tại Australia. Nhiều lô hàng bị giữ lại vài ngày để xử lý dẫn đến chi phí lưu kho, lưu bãi, kiểm dịch bị đội lên.

Về chất lượng, bảo quản vẫn là điểm yếu nhất. Một số lô hàng sang tới Úc bị hỏng rất nhiều và phải bán dưới giá thành để thu hồi vốn.

"Một số lô hàng khác bị kiểm dịch giữ lại với lỗi không đáng có như có sâu to, dính quả non, cuống chưa được cắt sát và sót lại lá cây. Khi bị phát hiện, toàn bộ lô hàng sẽ bị dỡ ra và doanh nghiệp phải xử lý lại dẫn đến phát sinh chi phí lưu kho, nhân công, lỡ ngày chợ đầu mối, chất lượng giảm và không bán được giá cao", Thương vụ Việt Nam tại Úc cho biết.

Để có chỗ đứng trên thị trường Australia, Thương vụ Việt Nam tại Australia khuyến cáo, Việt Nam phải nhanh chóng khắc phục được 2 vấn đề cơ bản trên.

Cụ thể, Việt Nam cần xem xét việc đầu tư kho lạnh, cơ sở đóng gói và cơ sở chiếu xạ đủ tiêu chuẩn tại vùng trồng để giảm chi phí cho doanh nghiệp. Ngành Hàng không Việt Nam cũng cần có chính sách giảm cước vận chuyển hoặc doanh nghiệp phải tính phương án vận chuyển bằng đường biển để giảm chi phí.

Đối với cơ quan chức năng, việc cần làm là hướng dẫn nông dân tuân thủ các quy định của các nhà nhập khẩu (ví dụ như cắt sát, kiểm tra từng quả để phát hiện sâu trước khi đóng thùng, kiểm tra dư lượng thuốc trừ sâu trước khi thu hái…).

Hơn nữa, phương pháp bảo quản để giữ được quả vải tươi lâu cũng cần được nghiên cứu và đưa vào sử dụng trong thời gian sớm nhất, công tác xúc tiến thương mại hướng vào đối tượng người tiêu dùng Úc cần được tiếp tục đẩy mạnh.