Phát hiện việc nghiêm trọng: Các giống lúa chưa được công nhận đang "phát tán", vung tiền Nhà nước tràn lan?

Phản ánh tới Tòa soạn Doanh nghiệp Việt Nam, một doanh nghiệp (xin được dấu tên) cho biết, công ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình là công ty con của Tổng công ty CP nông nghiệp Quảng Bình (số 587, Lý Thường Kiệt, Phường Bắc Lý, Thành phố Đồng Hới, Quảng Bình) về việc bán các giống lúa chưa được công nhận giống và chưa được phép kinh doanh giống tại Việt Nam một cách công khai. Cụ thể, các giống lúa như KH336, Phong Nha 99 (PN99), QC03.

Giống lúa QC03 đang trong quá trình khảo nghiệm, thử nghiệm và chưa được công nhận giống

Ngoài ra, các giống lúa này của Công ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình còn được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình đưa vào cơ cấu sản xuất tại Quảng Bình mấy năm nay.

Các giống lúa Phong Nha 99 (99), QC03, KH336 chưa được công nhận nhưng công ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình vẫn ra thông báo bán ra ngoài thị trường.

Không những vậy, các giống lúa này còn được các địa phương dùng tiền ngân sách để hỗ trợ giá hoặc mua để nông dân sử dụng nhiều năm liền. Cụ thể, như ở phường Quảng Thọ, phường Quảng Phúc,.. (TX. Ba Đồn), xã Đại Trạch, xã Vạn Trạch,…(huyện Bố Trạch), xã An Thủy, xã Mai Thủy,… (huyện Lệ Thủy).

Tiếp nhận phản ánh, phóng viên đã về một số địa phương xác minh, làm rõ. Đầu tiên, ở xã Đại Trạch, giống lúa PN99 được UBND xã này đưa vào cơ cấu giống lúa chất lượng và được UBND xã này hỗ trợ giá giống lúa vụ Đông xuân với định mức 5.000đ/1kg cùng với các giống lúa Bắc Thinh và VRN20.

Các giống lúa chưa được công nhận nhưng vẫn nằm vào cơ cấu giống các loại cây trồng chính dưới mác các giống sản xuất thử nghiệm

Ông Nguyễn Cẩm Long- Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bố Trạch cho biết, dựa trên hướng dẫn cơ cấu giống của sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình, hiện nay Phòng đã gửi tờ trình đến UBND huyện Bố Trạch và phòng Tài chính – Kế hoạch hỗ trợ cho các giống lúa RVT, LTH31, Phong Nha 99 với giá 4000đ/kg và cho rằng các giống lúa này đã được công nhận vì đã được vào cơ cấu giống của Sở.

Rời thị trường Bố Trạch, phóng viên tiếp tục tìm đến xã An Thủy, nơi có cánh đồng lớn nhất huyện Lệ Thủy. Tại đây, ông Lê Văn Quyết, chủ tịch UBND xã An Thủy cho biết xã đã lên kế hoạch rồi sau đó Sở có một hướng dẫn mới nên xã phải mời công ty giống về làm việc lại vào sáng ngày 10/12/2021. Đồng thời, UBND xã đã họp với 6 hợp tác xã và đơn vị giống cây trồng Quảng Bình thống nhất hỗ trợ giá giống lúa mới cùng với đó là bao tiêu sản phẩm và đã kí hợp đồng mua bán sáng nay.

Các giống lúa của cong ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình đã tràn ra ngoài thị trường (Ảnh: Người dân cung cấp)

 

Về vấn đề này, ông Mai Văn Minh – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình cho biết: Cái này theo luật trồng trọt, thì các giống đó đã được sản xuất thử ở Quảng Bình rồi và cái sơ suất đó đã được điều chỉnh lại cơ cấu và thay văn bản cũ. Cũng theo ông Minh, theo luật mới quy định các giống được công nhận mới được đưa vào cơ cấu.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Hương Liên – Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Bình cho biết: Cái này mọi năm sản xuất thử nghiệm, vừa rồi công ty giống có làm hồ sơ đến 3 năm rồi đưa vào sản xuất thử 4 vụ và gửi hồ sơ ra cục trồng trọt. Tuy nhiên, sau khi Luật Trồng trọt thay đổi thì chưa công nhận được, cái này có sai sót bên công ty giống và không công nhận được trong vụ này. Hiện nay vẫn chưa có hướng dẫn về công nhận các giống mới. tới thời điểm này, giống lúa Kh336 chưa được công nhận.

“Cái này vừa rồi Sở cũng có chỉ đạo Chi cục làm lại hướng dẫn mới, thay hết. Vừa rồi do công ty giống họ nghĩ sẽ được công nhận được, họ nói với mình đã được công nhận thực tế họ đã sản xuất được 3-4 vụ rồi” ông Liên cho biết.

Giống lúa Phong Nha 99 đang trong quá trình khảo nghiệm, thử nghiệm nhưng vẫn được phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Bố Trạch hỗ trợ với giá 4.000 đồng/1kg.

 

Đồng thời, ông Liên cũng khẳng định 3 giống lúa như Phong Nha 99, QC03, QS447 chưa có giống nào được công nhận hết. Hiện tại, sở đã bỏ hết tất cả các giống khảo nghiệm, thử nghiệm, còn trong cơ cấu của mình không đưa vào các giống chưa được công nhận không sản xuất thử nghiệm nữa.

“Hiện, chi cục đang phối hợp với thanh tra sở tiến hành thanh tra, kiểm tra xem họ đưa giống về chưa, đã thu hồi chưa và chuẩn bị giống như thế nào?” - Ông Liên thông tin thêm.

Đáng chú ý, trong 2 năm 2020 và 2021 công ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình đã ra thông báo giá bán cây trồng hiện tại theo từng thời điểm cho nhiều loại giống lúa chưa được công nhận.

Công ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình là công ty con của Tổng công ty CP nông nghiệp Quảng Bình.

 

Cụ thể, giá bán giống lúa PN99 trong cả 2 năm là 25.000 đồng/1kg. Riêng mùa vụ đông xuân 2021-2022, công ty này đã ra thông báo số 67/ BG-QSC về việc thông báo giá bán hạt giống cây trồng vụ đông xuân 2021- 2022 thì ngoài giống lúa PN99, công ty này bổ sung vào thông báo giá bán thêm 2 loại giống mới cũng chưa được công nhận là QC03 với mức giá 26.000 đồng/1kg và giống lúa KH336 TQ với mức giá 140.000 đồng/1kg.

Nói về việc công ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình ra thông báo giá bán cây trồng cho ba loại giống lúa QS447, PN99, QC03, KH336 TQ, trong khi cả 3 loại này chưa được công nhận giống thì ông Nguyễn Hương Liên – Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt tỉnh Quảng Bình khẳng định: "Về nguyên tắc, giống chưa được công nhận thì cấm đưa ra thị trường".

Hiện nay, Cục Quản lý thị trường Nghệ An đang phối hợp với Phòng kinh tế Công an tỉnh Nghệ An, Thanh tra Sở Nông Nghiệp, UBND xã Nghi Liên đang xác minh, xử lý nghiêm 2 tấn giống KH336 lậu tại một cửa hàng bán giống cây trồng tại xóm 10 nghi Liên. Chủ nhân số giống này được cho là của Công ty TNHH MTV giống cây trồng Quảng Bình.

Ông Nguyễn Hồng Phong, Phó Cục quản lý thị trường Nghệ An xác nhận: Đơn vị vừa phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra lô hàng lúa giống chưa rõ nguồn gốc. Hiện tại, đơn vị quản lý thị trường đang tạm giữ tang vật.