Phát triển khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam vẫn là câu chuyện dài hạn

Ông Thomas Rooney - quản lý cấp cao, Bộ phận Bất động sản Công nghiệp, Savills Hà Nội cho rằng, công nghiệp xanh đang trở thành xu hướng toàn cầu. Tại Việt Nam, mô hình khu công nghiệp sinh thái đã được hình thành từ năm 2014 với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế.

Giai đoạn 2015-2019, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp cùng Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp Quốc (UNIDO) triển khai chuyển đổi 4 khu công nghiệp thí điểm sang khu công nghiệp sinh thái. Từ năm 2020 đến 2024, mô hình này được nhân rộng tại Hải Phòng, Đồng Nai và TP Hồ Chí Minh, góp phần tăng trưởng GDP từ 0,8%-7% và giảm khí thải từ 8%-70%.

Theo dữ liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến năm 2030, khoảng 40-50% các tỉnh thành trong cả nước sẽ có kế hoạch chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu thành khu công nghiệp sinh thái. 8-10% các tỉnh thành sẽ có định hướng xây dựng các khu công nghiệp sinh thái mới.

Dẫn đầu về xu hướng này ở Việt Nam là Khu công nghiệp Vietnam Singapore (VSIP) và Khu công nghiệp DEEP C. Những đơn vị này đang sử dụng hệ thống năng lượng điện mặt trời áp mái để cung cấp điện cho một phần khu công nghiệp.

Dựa trên dữ liệu sơ cấp trong quá trình làm việc với khách hàng, ông Thomas chia sẻ: “Khoảng 80-85% các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đều có yêu cầu cao về các tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội và quản trị) khi lựa chọn địa điểm thuê nhà máy, ưu tiên yếu tố bền vững.

Để có thể cạnh tranh hiệu quả với các thị trường lân cận như Thái Lan, Philippines và Indonesia, nơi đã phát triển thành công nhiều dự án khu công nghiệp sinh thái, chúng ta cần đáp ứng nhu cầu này. Điều này sẽ giúp tăng cường sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài và nâng cao vị thế của Việt Nam trên thị trường toàn cầu”.

Cũng theo chuyên gia Savills, hiện nay có 4 trên tổng số khoảng hơn 400 khu công nghiệp tại Việt Nam là khu công nghiệp sinh thái. Số lượng còn hạn chế nhưng nhu cầu với loại hình bất động sản này trên đà tăng trưởng cho thấy việc phát triển các khu công nghiệp sinh thái hiện đang ở thời kì đầu và là câu chuyện dài hạn.

Hầu hết các dự án khu công nghiệp hiện hữu đều được phát triển theo mô hình truyền thống, chưa được áp dụng nhiều giải pháp thiết kế theo hướng bền vững. Việc chuyển đổi một khu công nghiệp thông thường thành khu công nghiệp thân thiện với môi trường không đơn giản vì chi phí tốn kém và cần sự xem xét kỹ lưỡng của Chính phủ về khung pháp lý.

Phát triển khu công nghiệp sinh thái đồng nghĩa với việc tham gia vào các hoạt động sản xuất sạch hơn, giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường với mục tiêu giảm lượng phát thải carbon về 0.

“Chi phí xây dựng các khu công nghiệp sinh thái thường cao hơn khoảng 30% so với các khu công nghiệp truyền thống. Bởi vậy, cần có thêm những chính sách ưu đãi cùng với việc áp dụng hỗ trợ tín dụng cho các nhà đầu tư giúp giảm gánh nặng chi phí ban đầu”, ông Thomas khuyến nghị.