Bộ TT&TT tạm dừng cấp phép trang tin điện tử tổng hợp, chấn chỉnh tình trạng 'báo hóa', rửa nguồn

Bộ TT&TT đã ra văn bản số 3825/BTTTT-PTTH&TTĐT ngày 29/10/2019 đề nghị các Sở TT&TT từ ngày 1/11/2019, tạm dừng cấp giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp với nhóm đối tượng là các doanh nghiệp và các cơ quan báo chí. Bộ TT&TT cũng yêu cầu chấn chỉnh hoạt động của các trang thông tin điện tử tổng hợp, đặc biệt nhằm khắc phục tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, cụ thể các trang thông tin tổng hợp hoạt động như cơ quan báo điện tử.

Văn bản của Bộ TT&TT đưa ra nhóm 6 giải pháp cấp bách để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, nhanh chóng và kiên quyết chấn chỉnh tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp:

Từ ngày 1/11/2019, tạm dừng cấp giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp với nhóm đối tượng là các doanh nghiệp và các cơ quan báo chí để rà soát, chấn chỉnh, xử lý các trang tin điện tử tổng hợp vi phạm và sửa đổi các quy định pháp luật hiện hành để phù hợp với thực tiễn công tác quản lý.

Đề nghị các Sở TT&TT rà soát, thống kê số lượng trang thông tin điện tử tổng hợp đã cấp phép. Nếu trang thông tin điện tử tổng hợp đang hoạt động sử dụng tên trang, tên miền có những từ ngữ có thể gây nhầm lẫn là cơ quan báo chí như: Báo, Tạp chí, Tin, Tin tức, News, Times, Online, Daily…thì yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp sở hữu trang phải thay đổi tên trang, tên miền cho phù hợp.

Yêu cầu các trang thông tin điện tử tổng hợp phải thể hiện đường dẫn để truy cập tin, bài gốc (link) ngay dưới tin, bài mà trang thông tin điện tử tổng hợp đăng lại từ các báo.

Yêu cầu các trang thông tin điện tử tổng hợp phải có thỏa thuận bằng văn bản với cơ quan báo chí (không chấp nhận thỏa thuận miệng), về việc cho phép trang thông tin điện tử tổng hợp được dẫn lại tin bài. Văn bản thỏa thuận trích dẫn nguồn tin phải nộp về cơ quan cấp phép trước ngày 15/11/2019. Sau thời hạn nói trên, nếu trang thông tin tổng hợp nào tổng hợp tin, bài từ nguồn tin không có thỏa thuận bằng văn bản, yêu cầu xử lý nghiêm theo quy định.

Bộ TT&TT đã ra văn bản yêu cầu chấn chỉnh các trang thông tin điện tử tổng hợp.

Sở TT&TT các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương không xem xét cấp phép đối với những trang thông tin điện tử tổng hợp có tên miền thuộc địa phương khác, không cho phép trang thông tin điện tử tổng hợp thuộc địa phương tổng hợp thông tin về địa phương khác. Đối với những trang thông tin điện tử tổng hợp đã được cấp phép hoạt động vi phạm điều này thì phải yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp sở hữu trang tin đó sửa đổi, bổ sung giấy phép cho phù hợp.

Tăng cường rà soát, kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động của các tổ chức, doanh nghiệp thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp có trụ sở hoạt động tại địa phương, xử lý nghiêm các sai phạm theo quy định của pháp luật, đặc biệt là các hành vi hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, nội dung trong giấy phép đã được cấp, hành vi lợi dụng trang thông tin điện tử tổng hợp để hoạt động như báo điện tử, tạp chí điện tử, hành vi cung cấp thông tin có xu hướng giật gân, câu khách, vi phạm bản quyền và các quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.

Dự kiến, Bộ TT&TT cũng sẽ có văn bản yêu cầu các cơ quan báo chí phải có thỏa thuận bằng văn bản (không chấp nhận thỏa thuận miệng) về việc cho phép trang thông tin điện tử tổng hợp được dẫn lại tin bài, trong đó phải quy định rõ: Chỉ cho phép dẫn lại nguồn tin sau ít nhất 3 giờ kể từ khi tin, bài gốc được đăng tải trên báo chí. Văn bản thỏa thuận nguồn tin phải gửi về Bộ TT&TT (Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử) hoặc các Sở TT&TT tỉnh, thành phố để theo dõi, giám sát.

Chấn chỉnh tình trạng “báo hóa”, rửa nguồn của các trang tin điện tử tổng hợp

Liên quan đến tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, nguồn tin từ Bộ TT&TT cũng nêu rõ, là hiện trạng trang thông tin điện tử tổng hợp xây dựng giao diện, tổng hợp, cập nhật tin bài như báo chí, chuyên nhặt nhạnh thông tin giật gân, câu view khiến cho độc giả nhầm tưởng là các báo điện tử. Các trang này thậm chí có lượng người xem còn nhiều hơn các cơ quan báo chí, vì thế có ảnh hưởng, tác động lớn đến xã hội.

Trong thời gian qua, nhiều trang thông tin điện tử có các biểu hiện vi phạm cụ thể như: Trang thông tin điện tử tổng hợp cố tình mập mờ giữa trang thông tin điện tử tổng hợp và báo điện tử, tạp chí điện tử bằng cách sử dụng những từ ngữ dễ gây nhầm lẫn cho độc giả trên tiêu đề trang chủ, tên miền như Báo, Tạp chí, Tin tức, News, Online…

Nhiều trang thông tin điện tử tổng hợp liên kết với báo chí để hợp pháp hóa nguồn tin, tự sản xuất tin, bài, dọa dẫm doanh nghiệp để ép quảng cáo. Nhiều trang tin dẫn nguồn từ báo điện tử nhưng không gỡ bài khi báo gốc đã gỡ nhằm mục đích buộc cơ quan, doanh nghiệp được đề cập trong bài viết phải đổi quảng cáo, chi tiền... mới chịu gỡ bài. Một số trang tin tổng hợp khi đi đến các doanh nghiệp mời quảng cáo không được còn dọa dẫm sẽ viết bài "đánh" doanh nghiệp. Nhiều trang tin tổng hợp do các nhà báo thành lập và điều hành.

Trang thông tin điện tử tổng hợp lấy tên miền là tên các địa phương rồi đăng tải những thông tin tiêu cực về địa phương đó, nhưng pháp nhân đăng ký hoạt động ở địa phương khác.

Trang thông tin điện tử tổng hợp của cơ quan báo chí tự sản xuất tin bài như báo điện tử, đưa tin điều tra về những lĩnh vực không liên quan đến tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí đó.

Vi phạm quy định về quyền tác giả và quyền liên quan. Một số trang thông tin điện tử tổng hợp lấy bài từ báo hoặc các trang thông tin điện tử khác nhưng không xin phép, gây bức xúc cho các cơ quan báo chí khác.

Vi phạm các quy định về quảng cáo, đặc biệt đối với sản phẩm y tế, thực phẩm chức năng, để nội dung quảng cáo xen lẫn nội dung bài viết.

Hiện nay, đối tượng được cấp phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp được chia làm 3 nhóm: Nhóm cơ quan nhà nước, đoàn thể; Nhóm các cơ quan báo chí; Nhóm doanh nghiệp.

Trong đó, nhóm các doanh nghiệp hoạt động cung cấp dịch vụ trang thông tin điện tử tổng hợp thường có nhiều sai phạm nhất, thậm chí tự sản xuất tin bài như cơ quan báo chí và thường liên kết với một báo nào đó để rửa nguồn. Những trang này nhìn vào giao diện, nội dung, chuyên mục không khác gì một báo điện tử, “giật tít” “câu view” thậm chí còn “nóng” hơn các báo điện tử, cố tình mập mờ tên gọi, gây nhầm lẫn với cơ quan báo chí. Tình trạng báo hóa, rửa nguồn, viết bài “đánh” doanh nghiệp chủ yếu xảy ra ở nhóm này. Một số trang thông tin điện tử tổng hợp có ý thức tuân thủ pháp luật kém, thậm chí cố tình vi phạm nhiều lần.

Nhật Xuân