Các đại lý ủy quyền của doanh nghiệp viễn thông vẫn bán SIM rác

Xử lý người đứng đầu nếu nhà mạng không dẹp được nạn SIM rác

Theo Cục Viễn thông, trong năm 2019, Bộ TT&TT đã chỉ đạo Thanh tra Bộ TT&TT và các Sở TT&TT phối hợp với công an, quản lý thị trường triển khai thanh tra diện rộng quản lý thông tin thuê bao di động trên toàn quốc. Kết quả cho thấy, vẫn diễn ra tình trạng bán SIM rác được nhập sẵn thông tin thuê bao, kích hoạt dịch vụ di động trả trước của các nhà mạng, người dùng mua được SIM kích hoạt sẵn mà không cần đăng ký, khai báo thông tin thuê bao. Những vi phạm này chủ yếu nằm tại đại lý ủy quyền của doanh nghiệp viễn thông.

Ngoài ra, còn một số sai phạm như nhà mạng tiếp tục cho một số cá nhân bên ngoài không phải là người lao động của doanh nghiệp theo Bộ luật Lao động thực hiện giao kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung tại các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông có địa chỉ xác định và lưu động; vẫn để xảy ra tình trạng đưa các cá nhân, cửa hàng SIM thẻ vào Giấy chứng nhận đăng ký địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp được ủy quyền sau đó thực hiện đăng ký thông tin thuê bao.

Qua kiểm tra cũng phát hiện các trường hợp cung cấp dịch vụ cho nhiều tổ chức, cá nhân sở hữu số lượng SIM điện thoại lớn, bất thường hoặc đăng ký nhiều lần.

Các Sở TT&TT đã thanh tra tại 140 chi nhánh trực thuộc của 5 doanh nghiệp viễn thông và các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông: xử phạt 12 chi nhánh với số tiền 190,3 triệu đồng và xử phạt 21 điểm cung cấp dịch vụ viễn thông 226,9 triệu đồng.

Cục Viễn thông cho rằng, nguyên nhân cơ bản của vấn nạn SIM rác bắt nguồn từ ý thức của doanh nghiệp viễn thông và người sử dụng. Vì cạnh tranh trong phát triển thuê bao, các đại lý và những cá nhân tham gia kinh doanh dịch vụ viễn thông đã tự đăng ký thuê bao hoặc sử dụng thông tin của người khác để đăng ký, sau đó bán lại kiếm lời. Trong khi đó, doanh nghiệp viễn thông không giám sát theo quy định và đưa ra mức chiết khấu cao cho các đại lý nhằm phát triển thuê bao mới. Người sử dụng dịch vụ viễn thông có thể vì sự thuận tiện, vì kinh tế nên vẫn mua và sử dụng SIM rác.

Bộ TT&TT đã có văn bản nhắc nhở lần thứ nhất với người đứng đầu là Chủ tịch, Tổng giám đốc 5 doanh nghiệp viễn thông di động, trong đó yêu cầu các doanh nghiệp này rà soát, xử lý nghiêm vi phạm của các đại lý, đặc biệt là những đại lý được ủy quyền để bảo đảm việc cung cấp SIM di động được thực hiện đúng quy định.

Thời gian tới, Cục Viễn thông sẽ hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác phòng chống SIM rác và đẩy mạnh biện pháp kỹ thuật trong quản lý thông tin thuê bao, ngăn chặn SIM kích hoạt sẵn. Đặc biệt, phải yêu cầu lãnh đạo các doanh nghiệp viễn thông di động chịu trách nhiệm nếu để SIM rác tồn tại. Bộ TT&TT sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ để xử lý, xem xét và không cấp phép triển khai các dịch vụ mới cho nhà mạng vi phạm.

Cục Viễn thông sẽ hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác phòng chống SIM rác và đẩy mạnh biện pháp kỹ thuật trong quản lý thông tin thuê bao, ngăn chặn SIM kích hoạt sẵn. (Ảnh minh họa: Internet)

Cục Viễn thông cũng kêu gọi người dân tham gia ngăn chặn SIM rác, tin nhắn rác, cuộc gọi rác… bằng cách chỉ sử dụng SIM thuê bao có thông tin đúng với thông tin cá nhân, tổ chức và mục đích sử dụng của mình. Không mua bán SIM kích hoạt sẵn, không cho các cá nhân, tổ chức khác mượn và sử dụng giấy tờ của mình để đăng ký thông tin thuê bao, thực hiện các thủ tục giao kết lại hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.

Siết chặt các biện pháp quản lý thông tin thuê bao và nâng chất lượng phục vụ

Để góp phần ngăn chặn vấn nạn SIM rác và nâng chất lượng phục vụ, cả 3 nhà mạng Viettel, VinaPhone và MobiFone đã ra thông báo về việc dừng bán bộ hòa mạng (KIT) tại các đại lý ủy quyền và dừng quyền đấu nối số thuê bao của các đại lý này từ tháng 6/2020.

Theo đó, các doanh nghiệp viễn thông sẽ tập trung bán SIM, đăng ký thông tin thuê bao tại các các điểm cung cấp dịch vụ của chính nhà mạng. Điều này diễn ra trong bối cảnh Việt Nam hiện có 96 triệu dân nhưng lại sở hữu hơn 125 triệu thuê bao di động. Tỷ lệ sở hữu thuê bao di động trung bình tại Việt Nam là 1,3 thuê bao trên mỗi người dân. Chứng tỏ việc phát triển thuê bao di động tại Việt Nam hầu như đã bão hòa. Sự xuất hiện của các dịch vụ mới trên nền tảng di động như Mobile Money đòi hỏi thông tin thuê bao phải thật chính xác. Quyết định dừng bán SIM hòa mạng tại các đại lý được các nhà mạng đưa ra nhằm chấn chỉnh tình trạng SIM rác trên thị trường.

Theo đại diện Cục Viễn thông, các nhà mạng cũng đang đề xuất Bộ TT&TT xem xét cho triển khai phương án bán SIM, đăng ký thông tin thuê bao trực tuyến. Người dân có nhu cầu không cần đến trực tiếp điểm giao dịch mà có thể đăng ký online. Bộ SIM hòa mạng được đăng ký đầy đủ, chính xác thông tin sau đó sẽ được gửi đến tận nơi bởi nhà mạng.

Ngoài ra, để xử lý các SIM có thông tin thuê bao chưa đúng, Thanh tra Bộ TT&TT đề xuất biện pháp yêu cầu nhập số CMND khi nạp tiền bằng thẻ giấy hoặc bằng điện tử hoặc tặng tiền cho nhau. Khi nhận diện được các số thuê bao có thông tin không đúng, hệ thống sẽ nhắn tin thông báo cho người sử dụng thêm số CMND. Khi người dùng nhập số CMND, hệ thống thấy khớp trong dữ liệu được doanh nghiệp lưu thì việc nạp thẻ diễn ra bình thường. Từ các lần sau, chủ thuê bao có thể nạp thẻ mà không cần xác thực lại số CMND.

Thanh tra Bộ TT&TT cũng đề xuất một biện pháp khác để chuẩn hóa thông tin thuê bao là khi các tổ chức, cá nhân sử dụng số lượng SIM thoại đủ nhu cầu của mình, ví dụ 5 số/mạng, thì từ số thuê bao thoại thứ 6 trở lên trên mỗi mạng di động, phải trả thêm tiền đối với các thuê bao vượt mức. Điều này sẽ ngăn chặn các đại lý đăng ký thuê bao khống với số lượng lớn, đồng thời khiến việc bán SIM rác không thu được lợi nhuận.