Tài chính kỹ thuật số: Cứ 3 người Đông Nam Á có 1 người gặp phải hành vi gian lận trực tuyến

Theo ông Trần Văn Học, trên toàn cầu, các khuôn khổ pháp lý tài chính đã được thiết kế để đối phó với sự hiện diện của công nghệ kỹ thuật số. Tuy nhiên, nhiều khuôn khổ pháp lý vẫn thiếu các cơ chế bảo vệ người tiêu dùng hiệu quả, thiếu năng lực giám sát và chế tài phù hợp.

Tương tự như vậy, một số nhà cung cấp dịch vụ tài chính kỹ thuật số đang phớt lờ nhu cầu của người tiêu dùng và tích cực để người tiêu dùng rơi vào các lỗ hổng bảo mật.

Việc sử dụng công nghệ và khả năng có một xã hội không tiền mặt tạo ra những rủi ro mới và làm trầm trọng thêm những rủi ro hiện đã có trong các dịch vụ tài chính. Các rủi ro này được xác định bao gồm cơ sở hạ tầng và mạng lưới phân phối không an toàn, không đáng tin cậy.

Chỉ 54% nền tảng ngân hàng mở ở Mỹ Latinh báo cáo sử dụng tiêu chuẩn bảo mật OAuth. Mức độ vi phạm dữ liệu đối với người tiêu dùng ở Châu Mỹ Latinh hiện là cao nhất. Vi phạm dữ liệu toàn cầu đang vượt qua sự gia tăng dữ liệu được tạo ra.

“Gian lận và lừa đảo trong ứng dụng dành cho thiết bị di động đang gia tăng nhanh hơn. Cứ 3 người ở Đông Nam Á thì có 1 người gặp phải hành vi gian lận trực tuyến trong bối cảnh bùng nổ hoạt động trực tuyến như thương mại điện tử và làm việc từ xa do đại dịch COVID-19 vào năm 2020 gây ra”, ông Học cho biết.

Cùng với đó, nguy cơ sai lệch giới tính trong các thuật toán đã được ghi nhận lại rất rõ ràng trong hoạt động tài chính kỹ thuật số.

Tại Mỹ, ngân hàng đầu tư và công ty dịch vụ tài chính hàng đầu thế giới Goldman Sachs đã bị buộc tội thiên vị giới tính đối với nam giới trong thẻ quả táo mới ra mắt của mình.

Hoạt động tài chính kỹ thuật số cũng đang thiếu minh bạch và thiết kế phức tạp. Ở Kenya, Ấn Độ, Indonesia và Philippines, người dùng ứng dụng di động và các khoản vay P2P đã trải qua mức độ vỡ nợ cao hơn trong quá khứ - một phần do thiếu hiểu biết về khoản vay và các điều khoản/điều kiện).

Hiện cơ chế giải quyết đền bù cho hoạt động tài chính số thiếu phù hợp. Trên toàn cầu, trách nhiệm và các chế tài chống lừa đảo cho hoạt động này còn hạn chế. Ở Bangladesh, Campuchia và Uganda, chỉ 11% khách hàng gặp khó khăn với tiền di động đã báo cáo vấn đề này qua một kênh khiếu nại chính thức. Thậm chí, Vương quốc Anh đã được gắn nhãn hiệu "thủ đô lừa đảo ngân hàng của thế giới".

Phó chủ tịch VINASTAQ còn nêu dẫn chứng: Một nghiên cứu vào năm 2020 cho thấy người tiêu dùng ở 26 quốc gia đạt điểm rất thấp về các chỉ số hiểu biết tài chính kỹ thuật số, chẳng hạn như kiến thức, hành vi và thái độ. Phụ nữ và những người trẻ tuổi thường có mức độ hiểu biết về tài chính thấp hơn.

“Công nghệ dễ bị tấn công bởi tin tặc và các tác nhân bất hợp pháp, tạo ra những rủi ro đáng kể đối với bảo mật và quyền riêng tư. Gian lận và lừa đảo đang tăng lên theo cấp số nhân. Người tiêu dùng sử dụng tài chính kỹ thuật số có nguy cơ không chỉ mất tiền mà còn mất cả dữ liệu cá nhân và sinh trắc học, những dữ liệu này không bao giờ có thể lấy lại được”, ông Học cảnh báo.

Để đối phó với những rủi ro này, theo ông Học, các nhà lập pháp, cơ quan thực thi pháp luật, nhà cung cấp dịch vụ và các tổ chức xã hội dân sự phải làm việc cùng nhau để giải quyết.

Mục tiêu hướng tới của các giải pháp là, các dịch vụ tài chính kỹ thuật số công bằng cần được củng cố bởi chính sách lấy người tiêu dùng làm trung tâm và các hệ thống đáng tin cậy.

Việc thiết kế và phân phối các sản phẩm, dịch vụ phải được người tiêu dùng và đại diện của họ thông báo.

Đặc biệt, hệ sinh thái tài chính kỹ thuật số phải mang lại giá trị tốt hơn và tạo ra sức khỏe tài chính, khả năng phục hồi cho mọi người, bất kể họ ở đâu.