Thừa Thiên – Huế: Sáng chế thành công hệ thống máy liên hoàn biến bèo tây thành phân bón nhỏ gọn, giá rẻ

Lâu nay, bèo tây lục, rác, cỏ kết thành bè, kéo mảng trên sông đã làm ảnh hưởng không nhỏ tới tàu, thuyền... Việc vớt rác thải từ mặt sông, kênh rạch vẫn được làm thủ công, bằng sức người là chính. Dẫn đến năng suất và chất lượng thấp, nên chỉ thực hiện được ở khu vực cần thiết, chưa kể chi phí cực kỳ đắt đỏ.

Sau nhiều năm trăn trở về việc mỗi năm tỉnh Thừa Thiên Huế phải chi đến 9 tỷ đồng để vớt bèo, rác trên sông, rạch để giải quyết vấn nạn bèo tây, ông Trần Tuấn – Nguyên Giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế đã sáng chế chiếc máy thu vớt bèo trên sông, hồ với giá chỉ bằng một phần hai mươi chiếc máy đang bán trên thị trường. Nhờ hệ thống máy móc liên hoàn thiết kế gọn nhẹ, bèo tây được xử lý thành nguồn nguyên liệu đầu vào cho sản xuất phân bón hữu cơ.

Theo ông Trần Tuấn – Nguyên Giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến Bộ KH&CN, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế, trong những năm qua các huyện thị trên cả nước đã tiêu tốn hàng trăm triệu đồng cho việc vớt bèo, thu gom rác thải, khơi thông dòng chảy trước mùa mưa lũ. Giá để thu vớt thời điểm đó khoảng 3000 đồng/m2, nhưng hiện nay, giá đã lên tới khoảng 7.000 đồng/m2.

Hình ảnh thiết bị vớt rác thải và bèo tây trên mặt nước bằng sự kết hợp giữa bánh lồng và vít tải. Nguồn: Trần Tuấn

Không chỉ có bèo tây mà trên sông còn có rất nhiều rác rưởi, chất thải rắn trôi theo dòng, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến giao thông đường thuỷ cũng như cảnh quan du lịch.

“Chúng tôi đặt ra bài toán về việc cần phải thiết kế một chiếc máy giải quyết những nhược điểm trên, nghĩa là phải nhỏ gọn, dễ dàng di chuyển vào các kênh rạch nhỏ, có thể hút bao nhiêu bèo, rác cũng được mà không bị giới hạn về số lượng”, ông Trần Tuấn cho biết.

Để đạt được mục đích này, chiếc máy vớt rác và bèo tây được thiết kế với công nghệ có thể cuốn, hút, vận chuyển rác, bèo tây từ giữa dòng chảy lên bờ bằng bánh lồng kết hợp vít tải. Đây là một hệ thống máy móc do ông Trần Tuấn dành nhiều năm nghiên cứu chế tạo để các bộ phận kết hợp nhịp nhàng, liên hoàn.

Ông Trần Tuấn cho biết, điểm khác biệt của chiếc máy do ông sáng chế là máy được đặt trên bờ, phần phễu ra thu gom bèo cũng nằm trên bờ, không cần đặt máy trên thuyền hay xà lan mới có thể vớt bèo quanh sông, nên không phụ thuộc vào kích thước của bồn chứa.

“Máy vận hành theo nguyên lý lồng quay và vít tải, là khác biệt lớn nhất. Theo đó, máy tự động vớt, cuốn hút và vận chuyển rác, bèo tây trong cùng một quá trình vận hành, đến đầu ra sản phẩm là bèo, rác đều đã bị cắt nhỏ, dễ thu gom. Trong khi đó, máy dễ gia công, rất cơ động và chi phí sản xuất máy rất thấp, bằng 1/20 – 1/30 giá trị của máy cùng công suất được sản xuất trong nước”, ông Tuấn nói thêm.

Theo tác giả của sáng chế, dự kiến máy sẽ được bán trên thị trường vào năm 2022. “Bèo sau khi được đưa lên bờ đã được ép nước, cắt nhỏ và có thể mang đi ủ thành phân. Như vậy, chúng tôi cũng không mất công xử lý bèo sau khi vớt”, ông Trần Tuấn tiết lộ.

Theo tính toán, công suất hoạt động của máy là 50m3/giờ. Hiện với giá vớt bèo trên sông khoảng 7000 đồng/m2, ông cho rằng khách hàng tiềm năng của mình sẽ là các huyện, tỉnh hoặc công ty vệ sinh môi trường. Dự kiến, ông Tuấn sẽ bán chiếc máy với giá từ 150 – 200 triệu đồng. Hiện, ông đã nhận được 2 đặt hàng sản xuất máy. Nhà sáng chế này tin rằng, chiếc máy sẽ góp phần giải quyết về thu vớt bèo tây – thứ đã gây ra ảnh hưởng không nhỏ đến cảnh quan môi trường, đô thị.

Phương pháp vớt rác thải và bèo tây trên mặt nước bằng sự kết hợp giữa bánh lồng và vít tải được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng độc quyền giải pháp hữu ích số 2-0002734 được công bố vào ngày 25/11/2021.