TP Hồ Chí Minh đẩy mạnh đào tạo nhân lực và phát triển ngành vi mạch bán dẫn

Ngày 27/11, Hội Công nghệ vi mạch bán dẫn TP Hồ Chí Minh phối hợp cùng Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP Hồ Chí Minh (SHTP) và Trung tâm Xúc tiến thương mại - đầu tư TP Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội thảo “Bán dẫn quốc tế 2025” với mục tiêu tìm ra giải pháp phát triển nhân lực, đồng thời thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và ứng dụng trong ngành vi mạch bán dẫn. Sự kiện này nằm trong chuỗi hoạt động bên lề của Diễn đàn Kinh tế mùa Thu 2025, quy tụ đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp cùng đại diện các cơ quan quản lý.

Hiện tại, Việt Nam đang tăng cường kết nối giữa ba trụ cột gồm đào tạo - nghiên cứu - doanh nghiệp nhằm tạo nền tảng phát triển cho ngành công nghiệp bán dẫn. Đồng thời, quốc gia cũng đặt ra mục tiêu đến năm 2030 đào tạo tối thiểu 50.000 kỹ sư, nhà nghiên cứu và cán bộ trình độ cao cho toàn bộ chuỗi ngành bán dẫn, đáp ứng nhu cầu nhân lực ngày càng lớn của lĩnh vực chiến lược này. Tuy nhiên, quá trình đào tạo hiện còn gặp nhiều thách thức như cơ sở hạ tầng và phòng thí nghiệm hạn chế, đội ngũ giảng viên thiếu kinh nghiệm thực tế, cũng như chương trình học chưa gắn kết với doanh nghiệp, khiến sinh viên khó tiếp cận công nghệ lõi và thiếu kỹ năng đáp ứng thị trường.

Theo PGS.TS Phạm Tấn Thi - Trưởng phòng Khoa học Công nghệ, Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh, lực lượng kỹ sư vi mạch của Việt Nam hiện đạt khoảng 5.600 người, trong khi nhu cầu thực tế mỗi năm cần ít nhất 500 kỹ sư và có thể tăng lên 1.000 kỹ sư/năm trong tương lai. Tuy vậy, nhân lực đủ khả năng thiết kế trọn vẹn một con chip vẫn còn khan hiếm, đặc biệt là đội ngũ có hiểu biết sâu về quy trình sản xuất.

Bên cạnh đó, hoạt động chuyển giao nghiên cứu từ các trường đại học sang doanh nghiệp vẫn còn yếu, thậm chí hầu như chưa có doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực thiết kế chip. Việc thiếu cơ sở hạ tầng phục vụ đào tạo và sự hạn chế trong tiếp cận thực tế của giảng viên cũng khiến chất lượng chương trình giảng dạy chưa đáp ứng yêu cầu của ngành công nghiệp này.

“Để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, Việt Nam cần thêm nhiều doanh nghiệp thiết kế và kiểm thử chip đầu tư vào thị trường; đồng thời mở rộng các chương trình đào tạo đại học và sau đại học, giúp kỹ sư Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng bán dẫn, tiến tới khả năng thiết kế - thương mại hóa chip Made in Vietnam”, PGS.TS Phạm Tấn Thi cho biết.

Cùng quan điểm đó, PGS.TS Lê Quốc Cường - Phó Trưởng Ban SHTP - nhận định rằng ngành bán dẫn chỉ có thể phát triển mạnh khi hình thành mô hình hợp tác “3 nhà+”: Nhà nước - Nhà khoa học - Nhà doanh nghiệp, cùng sự đồng hành của các nhà đầu tư quốc tế. Theo ông, đây chính là nền tảng giúp SHTP hướng tới vai trò trung tâm công nghệ cao hàng đầu cả nước và trở thành bệ phóng để Việt Nam tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu.

Ông Lê Quốc Cường cũng nhấn mạnh rằng việc xây dựng mạng lưới hợp tác liên ngành và liên quốc gia sẽ tạo điều kiện hình thành đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đồng thời thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Từ đó, Việt Nam có thể khẳng định vị thế là điểm đến quan trọng trên bản đồ công nghiệp bán dẫn thế giới.