Cách ăn nghệ tránh hại, được lợi cho sức khỏe

Ăn, uống nghệ ở mức hợp lý sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Ảnh: Shutterstock.

Nghệ được coi là gia vị quen thuộc, vừa giúp đảm bảo hương thơm món ăn, vừa được sử dụng để chữa bệnh. Chúng có màu vàng tự nhiên, hình dạng giống củ gừng.

Theo Trung tâm Sức khỏe Tích hợp và Miễn phí Quốc gia Mỹ, nghệ từng được sử dụng làm thuốc ayurvedic (một phương pháp truyền thống kết hợp với y học toàn diện) tại Ấn Độ và Trung Quốc giúp hỗ trợ đường hô hấp, xương khớp. Bên cạnh đó, nghệ có thể điều trị một số bệnh thông thường liên quan đến viêm nhiễm.

Bạn sẽ thường thấy nghệ có dạng bột, được bày bán chủ yếu trong các cửa hàng tạp hóa, dùng làm gia vị cho nhiều món ăn. Nghệ có chứa chất curcumin giúp kháng virus, chống nhiễm trùng và bệnh tật.

Để tìm hiểu thêm, Eat This Not That đã trò chuyện với một số chuyên gia dinh dưỡng nhằm hiểu rõ hơn những đặc tính, cách dùng nghệ hợp lý.

Chất curcumin có trong nghệ giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như thoái hóa, ung thư. Ảnh: Shutterstock.

Các gốc tự do tấn công vào tế bào cơ thể khỏe mạnh, gây viêm nhiễm và hình thành stress oxy hóa. Điều này đẩy nhanh quá trình lão hóa, đồng thời dẫn đến các tình trạng sức khỏe mạn tính. Khi các gốc tự do quá nhiều, quá trình oxy hóa có thể xảy ra. Quả mọng, rau, quả hạch, hạt, thực phẩm từ cá có tác dụng chống lại các gốc tự do nhờ khả năng chống oxy hóa.

Chất chống oxy hóa cũng có thể được tìm thấy trong một số loại gia vị, bao gồm nghệ. Theo báo cáo trên tạp chí The Molecular Targets and Therapeutic Uses of Curcumin in Health and Disease, curcumin trong nghệ có đặc tính chống oxy hóa, giúp chống lại các gốc tự do trong cơ thể. Bên cạnh đó, nó có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh như xơ vữa động mạch, thoái hóa thần kinh, ung thư.

Giảm đau do viêm khớp

Thoái hóa khớp gối là một trong những bệnh gây đau đớn và phổ biến nhất khi có tuổi. Với thuốc chữa thoái hóa khớp gối, các loại thuốc chống viêm không steroid như diclofenac được coi là phương pháp điều trị phổ biến.

Theo tạp chí Trials, các nhà nghiên cứu đã tiến hành thí nghiệm trên 139 bệnh nhân bị thoái hóa khớp gối. Họ được chỉ định dùng 500 miligarm curcumin 3 lần/ngày, một viên diclofenac 50 miligram 2 lần/ngày, liên tục trong 28 ngày. Các nhà nghiên cứu ước tính 50% các đối tượng dùng nghệ đã cải thiện được tình trạng giảm đau.

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy những người sử dụng chất curcumin đã giảm trung bình 2% trọng lượng cơ thể chỉ trong 4 tuần.

Hỗ trợ giảm cân

Từ thí nghiệm trên động vật, các nhà nghiên cứu cho biết chất curcumin có thể hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ bụng. Một số nghiên cứu khác trên cơ thể người cũng cho thấy các dạng bổ sung chứa curcumin có tác động tích cực đến các bộ phận cơ thể.

Năm 2015, nghiên cứu về những người thừa cân gặp khó khăn trong việc giảm cân cho thấy việc bổ sung 800 mg curcumin trong 30 ngày giúp họ giảm đáng kể cân nặng, lượng mỡ thừa ở hông và eo.

Thuốc có chứa thành phần curcumin giúp hạ đường huyết hiệu quả hơn so với thuốc tiểu đường thông thường. Ảnh: Shutterstock.

Năm 2009, nhóm nghiên cứu tại Đại học Auburn (Mỹ), thực hiện Chương trình nghiên cứu về Bệnh Tiểu đường và Chuyển hóa, cho biết nghệ giúp ngăn ngừa tiền tiểu đường, bệnh tiểu đường type II. Nghiên cứu tiến hành so sánh chất curcumin với thuốc trị tiểu đường metformin thông thường. Kết quả cho thấy loại gia vị chống viêm này có tác dụng hạ đường huyết tốt hơn.

Một nghiên cứu khác được công bố vào năm 2012 trên tạp chí Chăm sóc bệnh tiểu đường, trong đó, các chuyên gia tiến hành bổ sung curcumin trên 240 người mắc bệnh tiểu đường. Các đối tượng được chỉ định uống nghệ hàng ngày theo dạng thuốc viên con nhộng và viên giả dược trong 9 tháng.

Sau thời gian thử nghiệm, số người sử dụng viên giả dược mắc tiểu đường type II chiếm 16%, nhóm được điều trị bằng curcumin không ai mắc.

Các nhà nghiên cứu cho biết chất curcumin giúp cải thiện chức năng của tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy. Bệnh tiểu đường là một rối loạn chuyển hóa mạn tính rất phổ biến. Bệnh khiến cơ thể mất đi khả năng sử dụng hoặc sản xuất ra hormone insulin một cách thích hợp.

Tăng cường trí não

Nghiên cứu đã chỉ ra curcumin có thể ngăn chặn một số kích thích viêm và ức chế viêm. Theo nghiên cứu về những tiến bộ trong dinh dưỡng (2018), bạn nên tiêu thụ những thực phẩm có chứa curcumin. Đây là một hợp chất polyphenolic chống viêm, có nguồn gốc từ nghệ. Chúng giúp ngăn chặn sự suy giảm nhận thức nhanh chóng bằng cách chống lại các quá trình viêm mạn tính.

Một nghiên cứu khác cũng chỉ ra curcumin có thể bảo vệ não khỏi các chất độc, đặc biệt là nhôm. Nhôm làm suy giảm trí nhớ, xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, phổi thông qua dụng cụ nấu nướng, mỹ phẩm và dược phẩm.

Năm 2021, trên tạp chí Biomed Research International, các nhà nghiên cứu tiêm nhôm clorua vào những con chuột được uống chiết xuất nghệ và tinh dầu chiết xuất nghệ. Kết quả nghiên cứu cho thấy chúng vượt qua hầu hết triệu chứng độc hại do nhôm gây ra. Hơn nữa, nghệ còn giúp bảo vệ các tế bào não của chuột.

Nghệ gây tổn thương gan

Dù vậy, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Y học Mỹ (2022) cho biết trong khoảng thời gian 10 năm, các nhà nghiên cứu đã phát hiện 16 trường hợp tổn thương gan khác nhau liên quan đến nghệ. Trong số này, một bệnh nhân đã tử vong và 5 người nhập viện. Đây là những trường hợp rất hiếm có, vì vậy, các nhà nghiên cứu chưa thể khẳng định mức độ gây hại của nghệ với gan.

Nếu bạn gặp bất kỳ vấn đề liên quan đến gan, hãy liên hệ với bác sĩ trước khi bổ sung thêm nghệ vào thói quen hàng ngày.

Tinh bột nghệ không nguyên chất

Bột nghệ được coi là gia vị phổ biến cho nhiều món ăn cay, thức uống. Ăn quá nhiều bột nghệ, bạn sẽ có nguy cơ tiêu thụ thêm một số chất phụ gia không mong muốn, trong đó có chì.

Tinh bột nghệ không nguyên chất là do quá trình pha trộn có thêm các loại gia vị rẻ tiền khác, bao gồm chì, nhằm giảm chi phí sản xuất. Điều này khiến chúng ta có nguy cơ ăn phải những thành phần không mong muốn, lãng phí tiền bạc.

Tiêu thụ quá nhiều nghệ sẽ khiến dạ dày bị ảnh hưởng. Ảnh: iStock.

Curcumin mặc dù được biết đến với khả năng giảm viêm, chống oxy hóa nhưng nếu sử dụng quá nhiều cũng gây phản ứng phụ. Một nghiên cứu về phòng chống ung thư cho thấy chất này gây tiêu chảy, đầy hơi hoặc các vấn đề tiêu hóa khác. Tác dụng phụ này khá hiếm. Tuy nhiên, nếu bạn tiêu thụ thường xuyên, dạ dày sẽ gặp vấn đề.

Cách thức tiêu thụ nghệ

Nghệ là một thành phần phổ biến trong nhiều món ăn. Kết hợp nghệ với một cốc nước ấm, cốc sữa sẽ giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch.

Cho dù ở dạng nào, nghệ cũng có đặc tính hấp thụ kém, chuyển hóa nhanh, dễ bị đào thải. Bạn có thể thêm hạt tiêu đen vào các món ăn có nghệ để hạn chế tình trạng đó. Một nghiên cứu trên tạp chí Thực phẩm cho thấy việc kết hợp piperine (hoạt chất chính trong hạt tiêu đen) với curcumin làm tăng khả dụng sinh học lên 2.000%.

Kết hợp hạt tiêu đen với bột nghệ cũng giúp tăng hương vị món ăn, cơ thể hấp thụ nhanh.