Độc đáo "Đệ nhất đại danh lam" chùa Đậu, ngôi chùa linh thiêng bậc nhất

Chùa Đậu tên chữ là Thành Đạo tự thuộc thôn Gia Phúc, xã Nguyễn Trãi, huyện Thường Tín, Hà Nội tương truyền đã được xây dựng dưới thời Bắc thuộc lần thứ hai (602 - 939), nhưng theo văn bia, chùa được xây dựng từ thời triều nhà Lý.

Chùa đã được trùng tu nhiều lần. Theo văn bia tu tạo dựng năm Dương Hoà đời thứ 5 thì ngôi chùa này được tôn tạo vào thời nhà Lý, thế kỷ thứ 11. Trong chùa, ngoài hệ thống các tượng phật như bất cứ các ngôi chùa khác trên khắp cả nước thì chùa thờ bà Đậu hay nữ thần Pháp Vũ trong hệ thống Tứ Pháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện).

Về kiến trúc, chùa được xây dựng kiểu "nội công ngoại quốc", "tiền Phật, hậu Thánh" theo cấu trúc hệ thống tứ pháp nhà Phật.

Tam quan chùa là một gác chuông rất đẹp, hai tầng tám mái với các đầu đao cong vút. Nhiều bộ phận gỗ được chạm khắc hình rồng, phượng và hoa lá. Tầng trên treo quả chuông đúc năm Cảnh Thịnh thứ 9 (1801) thời nhà Tây Sơn.

Phía sau tam quan là một sân gạch rộng, hai bên có hai tòa giải vũ làm nơi nghỉ ngơi cho khách hành hương khi đến dâng hương và vãn cảnh tại chùa.

Tiền đường rộng 7 gian, nối liền với hai dãy hành lang và nhà Tổ làm thành một khung vuông bao bọc lấy tòa thiêu hương và điện thờ nữ thần Pháp Vũ.

Nghệ thuật điêu khắc trong chùa khá độc đáo thể hiện bàn tay tài hoa của các nghệ nhân xưa với những chạm trổ tiên nữ cưỡi rồng, chàng trai đánh hổ... rất sống động và tinh xảo.

Bên cạnh đó, những mái lợp ngói mũi hài, các cột, xà đều chạm rồng; những bệ đá chân cột chạm hoa sen, bộ cửa tám cánh đều chạm tứ linh, tứ quý, sơn son, thếp vàng càng thể hiện sự cổ kính của ngôi cổ tự này.

Ngoài ra, chùa Đậu còn lưu giữ một số đồ thờ cổ có giá trị như đôi rồng đá (đời Trần), gạch (đời Mạc), sách đồng (đời Lê) và khánh, chuông…

Không chỉ nổi tiếng bởi sự cổ kính mà chùa Đậu còn được nhiều người biết đến là nơi lưu giữ xá lỵ toàn thân, hay tượng táng hai vị tổ thiền sư Vũ Khắc Minh và Vũ Khắc Trường đã đắc đạo.

Ngoài sự cổ kính, thanh bình, chùa Đậu còn rất nổi tiếng bởi sự linh thiêng nên từ xa xưa đã được nhiều bậc vua chúa đến lễ bái, cầu an. Mỗi lần như vậy đều rất linh ứng nên từng được phong tặng là "Đệ nhất đại danh lam".

Từ lâu, chùa Đậu luôn được xem là điểm tựa tâm linh cho người dân địa phương cũng như bất cứ ai đến đây dâng hương lễ Phật, vãn cảnh chùa.Chính sự thanh bình và cổ kính của ngôi cổ tự này khiến cho bao nhiêu muộn phiền, mệt nhọc của cuộc sống thường nhật dường như tan biến mà thay vào đó là sự tĩnh tâm, yên lành nơi cửa thiền thoát tục.