Vị tỷ phú Trung Quốc sở hữu ‘ngôi làng ma’ độc nhất vô nhị trên Internet

Wang Xing, 42 tuổi, là tỷ phú, người sáng lập kiêm CEO của Meituan – công ty Internet niêm yết lớn thứ 3 tại Trung Quốc. Công ty này cung cấp đủ loại dịch vụ, từ đánh giá các cửa hàng, giao đồ ăn cho đến dịch vụ gọi xe công nghệ. Theo Bloomberg, Wang Xing hiện là người giàu thứ 74 thế giới với khối tài sản ước tính 22,3 tỷ USD.

Ông còn là người dùng "đặc biệt" của một mạng xã hội đã 14 năm tuổi và bị xem là thất bại do chính ông sáng lập ra – Fanfou. Xét về mặt thương mại, mạng xã hội này không khác gì một "ngôi làng ma": không doanh thu, không nhân viên, người dùng không thể đăng ký tài khoản mới. Tuy nhiên, đó lại là thế giới riêng của Wang, giúp ông thoát khỏi áp lực từ bên ngoài.

"Trưởng thôn" của một "ngôi làng ma"

Wang không dùng tài khoản Facebook, Twitter hay Instagram. Tất cả mạng xã hội này đều bị cấm tại Trung Quốc nhưng các nhân vật nổi tiếng tại đây vẫn có thể sử dụng nhờ VPN. Ông cũng có một bản profile trắng trên Weibo - trang tiểu blog lớn nhất Trung Quốc, mặc dù vẫn có 6 triệu người theo dõi. Wang không có tài khoản Wechat.

Wang Xing chỉ sử dụng một mạng xã hội duy nhất do mình lập ra và không cho người dùng đăng ký tài khoản mới trên mạng xã hội đó. Ảnh: Xmedia Lab.

Trong khi đó, Wang đã đăng 16.000 bản tin trên Fanfor từ năm 2007, trung bình 3 bài mỗi ngày trong 14 năm. Tiểu sử của Wang trên Fanfor viết: "Nếu tôi không thấy, nghĩ về hoặc làm gì đó đáng để nhắc đến trên Fanfor hôm nay, ngày đó thực sự vô nghĩa".

Những bài đăng của Wang thường về vấn đề cá nhân, khác hoàn toàn với những câu triết lý từ các "vĩ nhân" nổi tiếng thế giới. Chẳng hạn hôm 3/2, ông viết: "Tôi về nhà tối nay và để ý đôi giày của mình. Nó vẫn là đôi giày tôi đã đi trong đám tang của bà mình 8 năm về trước".

Wang hiếm khi nhắc đến mình như một vị CEO bận rộn của một công ty công nghệ lớn. Chưa đến 1% trong số 16.000 bài đăng của ông nhắc đến Meituan.

Với những người theo dõi Wang, điều này tạo ra sự khác biệt so với những CEO công nghệ khác. "Bạn có cơ hội đến gần với ông ta. Ông ta là con người thực. Với tất cả những vị CEO khác, bạn chỉ có thể thấy họ trên các bài báo hoặc video, nhưng không bao giờ có cơ hội giao tiếp với họ", Ma Jing - người sáng lập một startup về công nghệ y tế nói với Protocol. Trên Fanfor, các fan gọi Wang là "trưởng thôn".

Với Wang, tài khoản của ông hoạt động gần giống như một cuốn nhật ký. Fanfor mang đến cho Wang một sự cân bằng để thể hiện quan điểm, cảm xúc của bản thân - điều các tỷ phú luôn khao khát.

"Thất bại là mẹ của thành công"

Sự đặc biệt của Fanfor đến từ chính thất bại của nó. Chính phủ Trung Quốc khai tử trang tiểu blog này vào năm 2009, 2 năm sau khi nó ra đời và ngay sau khi đạt 1 triệu người dùng. Lý do liên quan đến vấn đề chính trị.

Khi Fanfor trở lại vào 16 tháng sau, Sina Weibo đã thống trị thị trường và kéo dài cho đến giờ. Rất nhiều người dùng Fanfor không quay trở lại. Tháng 6/2018, Fanfor loại bỏ tính năng đăng ký tài khoản mới trong khi các tài khoản cũ vẫn được giữ lại. Giờ đây, một tài khoản Fanfor được bán với giá 7-20 USD trên mạng. Nhiều người quảng cáo nó là "cánh cửa để đọc các bài đăng của Wang Xing".

Fanfor hiện không có nhân viên. Giao diện của website vẫn giống với 10 năm trước. Một vài nhân viên của Meituan được cho là vẫn duy trì nó như một dự án phụ. Trong một email gửi Protocol, Meituan cho biết Meituan và Fanfor hoạt động như 2 công ty độc lập. Fanfor không có ứng dụng nhưng các fan trung thành của nó đã phát triển một phiên bản di động.

Meituan được định giá 250 tỷ USD (tính đến tháng 3/2021) - là công ty lớn thứ 33 thế giới.

Nhiều người dùng Fanfor làm việc trong lĩnh vực công nghệ hoặc là người giàu có. Họ từng hy vọng website này sẽ được phục hồi và "mở cửa" với số đông. Sau này, họ ở lại với Fanfor vì chính tính chất "đóng" của nó. Họ vẫn đăng bài mặc dù số đông người dùng không thể xem được. Trong khi đó, Weibo có hơn nửa triệu người dùng thường xuyên, đồng nghĩa mỗi bài đăng sẽ nhận phản hồi trái chiều từ rất nhiều người.

Với những "nhân vật lớn" như Wang, Fanfor mang đến sự an toàn. Khi đăng bài trên website do ông tạo ra, ông đang nói chuyện với một nhóm nhỏ, có chọn lọc. Một vài quan điểm của ông có thể sẽ bị kiểm duyệt nếu đăng ở đâu đó nhưng Wang biết những gì xuất hiện trên Fanfor sẽ không đi quá xa. Ông cũng tự tin các fan của mình sẽ không chống lại ông.

Rất nhiều người bên ngoài tò mò muốn biết CEO của Meituan nghĩ gì. Đã có những bot trên Twitter, Wechat và Weibo chia sẻ lại bài đăng của Wang. Tuy nhiên, Wang không muốn gây chú ý. Hầu hết các bot đó đều dừng hoạt động không lâu sau khi đăng bài.

Sự thận trọng của Wang là có cơ sở. Charles Xue và Wang Gongquan - các doanh nhân giàu có và nổi tiếng với hàng triệu lượt theo dõi trên mạng xã hội ở Trung Quốc từng bị đi tù về các phát ngôn trên mạng xã hội.

Tất nhiên, không website nào tại Trung Quốc có thể thoát khỏi kiểm duyệt. Trên Fanfor, người dùng nhận được cảnh báo khi có ý định đăng bài chứa từ khoá nhạy cảm. Một số bài đăng còn bị xoá. Wang cũng gặp phải tình trạng này. Tối 30/12/2020, ông viết: "Đôi khi Fanfor xoá những gì tôi đăng. Ok, tôi ổn". Một người dùng khác trả lời: "Chuyện này xảy ra ngay cả khi ông nói chuyện với chính mình trên website mà ông xây dựng".