Giao thương với Australia, Canada: Chưa tương xứng tiềm năng

Đồng Nai nhập khẩu nhiều loại trái cây từ Australia và Canada. Trong ảnh: Trái cây nhập khẩu bán tại Co.opmart Biên Hòa. Ảnh: H.Giang

Theo Cục Hải quan Đồng Nai, trong 10 tháng của năm 2019, giao thương của Đồng Nai với Canada, Australia trị giá gần 595,2 triệu USD, tăng 4% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giao thương với Canada đạt hơn 342,4 triệu USD, giao thương với Australia gần 226 triệu USD.

Thị trường xuất siêu

Tuy tổng kim ngạch giao thương của tỉnh với Canada và Australia không lớn, nhưng đây là thị trường xuất siêu với 215,5 triệu USD.

Cụ thể, trong 10 tháng của năm nay, Đồng Nai xuất khẩu vào Canada khoảng 233 triệu USD và nhập khẩu gần 20 triệu USD. Với thị trường Australia, Đồng Nai nhập khẩu khoảng 169 triệu USD và xuất khẩu gần 173,5 triệu USD. Những mặt hàng Đồng Nai xuất khẩu nhiều vào hai quốc gia trên là: giày dép, dệt may, sản phẩm từ gỗ, máy móc thiết bị và phụ tùng. Các doanh nghiệp Đồng Nai nhập khẩu từ Canada, Australia chủ yếu là: kim loại, than các loại, rau củ quả, phân bón, thức ăn chăn nuôi, nguyên liệu gỗ...

Ông Phan Văn Bình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Nhất Nam ở Khu công nghiệp Biên Hòa 1 (TP.Biên Hòa) cho biết: “Công ty chúng tôi chuyên sản xuất các sản phẩm nội thất bằng gỗ để xuất khẩu. Ngoài nguồn nguyên liệu có sẵn trong nước thì Nhất Nam phải thường xuyên nhập khẩu gỗ từ Australia và Canada về để sản xuất”. Tuy nhiên, Australia và Canada cũng là thị trường doanh nghiệp Đồng Nai xuất khẩu nhiều sản phẩm từ gỗ.

Thực tế, trong 10 nước cùng tham gia CPTPP với Việt Nam, Đồng Nai chỉ tận dụng tốt thị trường Nhật Bản, còn lại 9 thị trường khác là: Australia, Canada, Brunei, Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore giao thương còn rất ít. Mặc dù ngay sau khi CPTPP có hiệu lực, từ 70-95% dòng thuế đã giảm về 0%.

Ông Mallikarjuna Guru, Tổng giám đốc Công ty TNHH Bosch Việt Nam ở Khu công nghiệp Long Thành (huyện Long Thành) cho hay: “Công ty sẽ mở rộng thị trường xuất khẩu vào những nước Việt Nam đã ký kết các hiệp định thương mại tự do để hưởng các ưu đãi từ thuế, tăng khả năng cạnh tranh. Australia, Canada là những thị trường Bosch rất quan tâm”.

Một số chuyên gia về thị trường chia sẻ, hàng hóa của doanh nghiệp đã xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản rất dễ dàng xuất sang Australia và Canada vì yêu cầu của Nhật Bản đòi hỏi cao hơn. Thế nhưng, muốn mở rộng tiêu thụ sản phẩm vào hai thị trường trên, các doanh nghiệp phải đảm bảo các yếu tố là sản phẩm chất lượng tốt, giá cạnh tranh.

Khai thác xuất khẩu, đầu tư

Hiện nay, Đồng Nai đã giao thương với khoảng 170 quốc gia, vùng lãnh thổ, nhưng chủ yếu tập trung ở một số thị trường lớn như: Hoa Kỳ, châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc. Với các quốc gia, vùng lãnh thổ khác tuy có giao thương song lượng giao dịch rất thấp, chỉ từ vài triệu đến vài trăm triệu USD.

Thiết bị máy móc là mặt hàng Đồng Nai xuất nhiều vào Australia. Sản xuất thiết bị máy móc của doanh nghiệp ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3 (huyện Nhơn Trạch). Ảnh: H.Giang

Ông Tùng Nguyễn, Chuyên gia tư vấn đầu tư Australia phân tích, Australia là thị trường mở, rất thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu hàng hóa hoặc đầu tư vào. Quốc gia này có diện tích rộng trên 7,6 triệu km2 (đứng thứ 6 trên thế giới), dân số 25,3 triệu người.

Australia hiện đang nhập khẩu 70% hàng hóa từ châu Á, do đó rất thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam liên kết mở rộng xuất khẩu, đầu tư hoặc thu hút đầu tư vào Việt Nam. “Cam kết của Australia cho Việt Nam trong CPTPP là xóa bỏ thuế quan đối với 93% số dòng thuế ngay sau khi hiệp định có hiệu lực. Các dòng thuế còn lại gần như sẽ được xóa bỏ hết trong vòng 3-4 năm. Đến ngày 1-1-2021, Australia sẽ hoàn thành lộ trình xóa bỏ thuế quan đối với tất cả thành viên trong CPTPP”- ông Nguyễn nói.

Ông Dương Tấn Phong, Chuyên gia tư vấn đầu tư Canada cho biết: “Ngay sau khi CPTPP có hiệu lực, Canada đã xóa bỏ gần 95% các dòng thuế với Việt Nam và sẽ xóa bỏ đến 96,3% dòng thuế vào năm thứ 4. Đây là lợi thế lớn cho doanh nghiệp Việt tăng kim ngạch xuất khẩu vào thị trường 37 triệu dân và có GDP xếp thứ 10 thế giới. Tuy nhiên, CPTPP đã có hiệu lực gần 1 năm nhưng đến nay, rất ít doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu được hàng hóa mang thương hiệu Việt vào Canada”. Cũng theo ông Phong, Canada có diện tích lớn thứ 2 trên toàn cầu với khoảng gần 10 triệu km² và là nước nằm trong nhóm G8 (8 nước phát triển nhất thế giới). Do đó, ngoài mở rộng xuất, nhập khẩu, các doanh nghiệp Việt còn có nhiều cơ hội để đầu tư vào lĩnh vực bất động sản; sản xuất phân bón hóa học và sinh học; ngành dược và y tế tại Canada.

Những mặt hàng mà Australia và Canada đang nhập khẩu nhiều từ các nước thì Đồng Nai đều đang sản xuất. Hiện hàng hóa xuất khẩu vào hai thị trường trên thuế quan đã được xóa từ 93-95%, song xuất khẩu của Đồng Nai vào thị trường này trong 10 tháng của năm 2019 chỉ tăng được 4%. Điều này chứng tỏ các doanh nghiệp của Đồng Nai chưa tận dụng được cơ hội của CPTPP mang lại từ hai quốc gia trên.