Bí ẩn về tập tục nơi quan tài treo trên vách núi thẳng đứng

Những "ngôi mộ" này được cho của tộc người Bo đã biến mất khoảng 400 năm trước

Những quan tài này được xác định có từ 3.000 năm trước và gần nhất đã cách đây 4.00 năm

Đáng chú ý, quan tài được làm từ thân cây rỗng có tuổi đời lâu năm nhưng không hề mục

Tới nay, khoa học vẫn chưa hiểu tại sao người thời xưa có thể đưa những cỗ quan tài nặng lên độ cao vài chục mét tại vách đá dựng đứng

Ba giả thiết được đưa ra là người xưa đã dùng dây thừng đưa quan tài từ hang hay mỏm đá xuống điểm đã đặt thanh gỗ; đào các đường hầm trong lòng núi rồi đưa áo quan ra vách núi đã để sẵn thanh gỗ và sau đó phá hủy con đường này; sử dụng những khối đá tháp cao di chuyển bằng bánh xe đưa quan tài lên cao

Tuy nhiên, phương pháp của người Bo sẽ mãi chìm trong bí ẩn cùng với sự biến mất đột ngột của cả bộ tộc này

Trên thế giới, có nhiều nước cũng có tập tục huyền táng như này như tục treo quan tài trên vách của tộc người Igorot tại vùng núi Sagada, Philippines hay bộ tộc Toraja, Indonesia

Ở Việt Nam cũng có "hang ma" chứa những cỗ quan tài cổ ở xã Suối Bàng, huyện Vân Hồ (tỉnh Sơn La), hay Quan Sơn, Thanh Hóa. Đến nay bí ẩn về những chiếc quan tài cổ treo trên vách núi vẫn là ẩn số chưa có lời giải