Bí ẩn về thanh Ô long đao của anh hùng áo vải Quang Trung

Nguyễn Huệ sinh năm Quý Dậu (1753 - ?), nhỏ hơn Nguyễn Nhạc 10 tuổi. Nhờ gia đình khá giả và có chí lớn nên ba anh em Nguyễn Nhạc – Nguyễn Huệ - Nguyễn Lữ sau khi thọ giáo một thầy đồ ở xã Bàng Châu (huyện Tuy Viễn, tỉnh Bình Định) thì đến theo học thầy Trương Văn Hiến, một thầy đồ giỏi cả văn lẫn võ. Nhờ thân vóc mạnh mẽ, nên Nguyễn Huệ chuyên về môn sử dụng đao ngoài những môn võ khác. Môn đao phát huy được sức mạnh trời cho của Nguyễn Huệ.

Ngoài ra, Nguyễn Huệ còn chú trọng nghiên cứu binh thư, nhất là đọc rất kỹ 2 bộ binh pháp của Tôn Tử và Trần Hưng Đạo. Thời gian theo thầy học tập của Nguyễn Huệ lâu hơn cả. Sau khi cha mất, Nguyễn Nhạc phải trở về xã Kiên Mỹ (huyện Tuy Viễn) nối nghiệp cha, Nguyễn Lữ thì xuất gia tu hành. Năm Tân Mão (1771), Nguyễn Nhạc được tôn làm Tây Sơn vương. Đất Tây Sơn (huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định) trở thành một tiểu quốc.

Nguyễn Huệ được giao trọng trách tổ chức và huấn luyện quân sự cho nghĩa binh. Phụ tá có các ông Trần Quang Diệu, Võ Đình Tú, Võ Văn Dũng. Hằng ngày lo luyện tập cho binh sĩ các môn: côn, quyền, đao, kiếm, bắn cung, cỡi ngựa, ghép thành đội ngũ. Ngoài ra, còn kết hợp với sản xuất làm ruộng, phá rừng, trồng hoa màu... Trong các môn võ đó thì vua Quang Trung tinh thông sử dụng đại đao hơn cả.

Và thanh Ô long đao này cũng gắn liền với những chiến công hiển hách, làm rạng rỡ non sông của vị anh hùng áo vải, cờ đào này. Trong trận Rạch Gầm, Xoài Mút năm Giáp Thìn (1785) Nguyễn Huệ đã sử dụng thanh Ô long đao chém tướng quân Xiêm lên đến hàng trăm người.

Đao loan đến đâu vũ khí và đầu người rụng đến đó. Đặc biệt, trong trận đánh này sự kết hợp giữa “cặp đao song sát” Ô long đao và Huỳnh long đao, cả 2 tả xung hữu đột đã khiến quân thù khiếp vía. Rồi đến năm Kỷ Dậu (1789) lại một lần nữa thanh Ô long đao lại đẫm máu quân Thanh xâm lược.

Trong một số cuốn sách ghi chép về cuộc đời vua Quang Trung – Nguyễn Huệ cũng như về nhà Tây Sơn đều không có ghi chép cụ thể về các chiêu thức võ thuật khi sử dụng Ô long đao.

Các chiêu thức cụ thể ra sao, vận dụng như thế nào, đều chưa thấy có một ghi chép nào chính xác về vấn đề này. Hầu hết, các thông tin liên quan đến các vị hoàng đế sử dụng Ô long đao đều được mô tả một cách ước lệ, khuôn mẫu và mang đậm tính huyền bí chứ ít có những chi tiết cụ thể, rõ ràng. Và hiện nay cũng chưa có một thông tin nào về cách sử dụng đại đao của vị anh hùng này được truyền lại cho hậu thế.

Còn 2 thanh thần đao khác của thời Tây Sơn là Huỳnh long đao của Trần Quang Diệu, Lôi long đao của Võ Văn Dũng đã cùng với Ô long đao tung hoành nhiều trận mạc. Huỳnh long đao là thanh thần đao của sư phụ Diệp Đình Tòng truyền tặng cho tướng quân Trần Quang Diệu. Sở dĩ có tên Huỳnh long vì tại nơi đầu con cù ngậm lưỡi đao được thếp vàng. Các chiến công của Trần Quang Diệu đều do thanh Huỳnh long góp phần tạo nên.

Còn Lôi long đao là do đô đốc Võ Văn Dũng nghiên cứu chiêu pháp rồi soạn ra vào mùa thu năm 1768 tại huyện Tây Sơn (tỉnh Bình Định). Sau này, khi dẹp xong quân Mãn Thanh, vua Quang Trung – Nguyễn Huệ mở hội thi võ để chọn thêm nhân tài giữ nước. Lê Sĩ Hoàng, người quê Quảng Nam, được một dị nhân trên núi truyền thụ cho võ nghệ. Lê Sĩ Hoàng có sức mạnh hơn người, võ nghệ tuyệt luân, chuyên sử dụng cây Xích long đao của sư phụ truyền cho. Xích long đao là của tướng Lê Sĩ Hoàng. Sở dĩ có tên Xích long vì tại nơi đầu con cù ngậm lưỡi đao được sơn màu đỏ. Cây đao này cùng với Lê Sĩ Hoàng đã gây dựng được nhiều chiến công hiển hách.