Bí ẩn vụ tàu Mỹ bị Israel bắn chìm

Tháng 6/1967, cuộc chiến tranh do Israel phát động nhằm vào Ai Cập, Syria và Jordan đang ở vào giai đoạn cao trào. Để hỗ trợ Israel, Mỹ đã sử dụng máy bay trinh sát chụp ảnh từ trên không kết hợp với tung gián điệp thu thập tin tình báo. Mỹ còn âm thầm phái tàu Liberty đến Địa Trung Hải để trinh sát vùng duyên hải và thu các tín hiệu thông tin.

Con tàu xấu số Liberty. Ảnh: Wikipedia

Sáng 8/6/1967, tàu Liberty tiến vào vùng biển Algeria. Vào khoảng 6h05, một máy bay trinh sát của Hải quân Israel xuất hiện.

Viên phi công bay vài vòng bên trên con tàu rồi báo cáo về Sở chỉ huy rằng đã nhìn thấy và đọc được số hiệu con tàu là WTRC-5 (viết tắt của Trung tâm nghiên cứu công nghệ thực dụng, thực ra là cơ quan bình phong của con tàu gián điệp thuộc Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ).

Lary Wolf, thủy thủ may mắn sống sót của tàu Liberty, nhớ lại: “Chiếc máy bay bay thấp đến mức chúng tôi và viên phi công trông thấy nhau và có thể chào nhau được”.

Không nghi ngờ về mối nguy hiểm chết người đang chờ phía trước, tàu Liberty tiến sát bờ biển, vào khu vực cấm do Israel thiết lập. Nó vào gần bờ đến mức không cần ống nhòm các thuỷ thủ cũng có thể nhìn thấy mọi việc đang diễn ra trên bờ, và đây là sai lầm chết người của họ.

Chẳng bao lâu, binh lính Israel phát hiện ra có kẻ đang nhòm ngó họ. Thông tin ngay lập tức được báo cáo lên Bộ Chỉ huy quân sự tối cao Israel. Không lâu sau đó, batàu phóng lôi của Hải quân Israel trang bị pháo, tên lửa đối hạm và bom cháy từ một quân cảng gần đó bất ngờ lao đến, đồng thời các máy bay trinh sát, máy bay chiến đấu của Không quân Israel cũng không rõ từ đâu xuất hiện, bay quần đảo phía trên.

Các thuỷ thủ tàu Liberty chưa rõ chuyện gì xảy ra, thì máy bay Israel đã bất ngờ bổ nhào nã pháo, ném bom xuống tàu. Một số binh sĩ Mỹ lúc ấy đang có mặt trên boong định lấy súng bắn trả nhưng không kịp - đợt bom đạn tiếp ngay sau đó đã giết chết họ.

Khói đen bao trùm toàn bộ con tàu; số thuỷ thủ còn lại hầu như phải nằm im chịu trận cho đến khi máy bay Israel rút đi, để lại dưới mặt biển con tàu bốc cháy ngùn ngụt.

Một câu hỏi đặt ra là phía Mỹ lúc bấy giờ có biết về vụ việc hay không và họ đã phản ứng thế nào? Tài liệu lưu trữ cho thấy, các điện báo viên James Harman và Josephin Ward của tàu Liberty đã liên hệ được với Sở chỉ huy Hạm đội 6 và xin ứng cứu.

Các thuỷ thủ trên tàu sân bay Saratoga thừa nhận tàu Liberty có phát tín hiệu cấp cứu và họ báo cáo ngay cho cấp trên nhưng không nhận được mệnh lệnh gì. Vào thời điểm máy bay Israel tấn công tàu Liberty, một máy bay trinh sát EC-121 của Hải quân Mỹ có căn cứ tại Athen (Hi Lạp) đang thực hiện chuyến bay thường kì ngay trên không phận khu vực xảy ra vụ việc.

Các phi công của chiếc EC-121 đã quan sát thấy toàn bộ sự việc, thậm chí nghe thấy các phi công Israel đang nói đến quốc kì Mỹ và họ cũng ngay lập tức báo cáo về sở chỉ huy. Tuy nhiên, sở chỉ huy không hề có phản ứng gì.

Như vậy, Israel đã cố tình tấn công tàu Mỹ. Phía Mỹ không những không tổ chức ứng cứu chiếc tàu Liberty mà còn giữ im hơi lặng tiếng trong nhiều năm trời.