Dòng họ đáng thương nhất Trung Quốc: Từng lật đổ Tào Tháo, trở thành ‘quốc họ’ nhưng nay cực hiếm

“Bách gia tính” của Trung Quốc thống kê được nước này có khoảng gần 1.200 họ. Trong đó, có 55 họ từng cai trị đất nước. Một trong số 55 họ đó phải kể đến họ Tư Mã. Họ Tư Mã lần đầu xuất hiện vào thời Tây Chu, nhưng đến nay vẫn chưa ai dám khẳng định về nguồn gốc xuất hiện của họ này.

Ảnh minh họa

Nới về họ Tư Mã là phải nhắc đến thời nhà Tấn. Bấy giờ Tư Mã chính là “quốc họ”, vô cùng phổ biến tại nước bạn. Tư Mã Ý là một đối thủ lớn của Gia Cát Lượng thời Tam Quốc, người chiếm quyền kiểm soát quyền lực của Ngụy quốc sau khi Tào Phi qua đời. Dù không cai trị quá lâu nhưng họ Tư Mã nhờ vậy mà có ảnh hưởng rất lớn đến lịch sử Trung Quốc.

Nhà Tấn có tất cả 15 vị hoàng đế, cai trị đất nước trong 155 năm. Nếu tính thêm Tư Mã Luân, người tham gia Loạn Bát vương, lên ngôi rồi thoái vị ngay sau đó thì nhà Tấn phải có đến 16 vị hoàng đế. Tuy thời gian họ tồn tại không dài, đa số các vị hoàng đế đều đoản mệnh, không có nhiều dấu ấn lớn nhưng vẫn là một giai đoạn lịch sử quan trọng của Trung Quốc. Các sử gia đánh giá, dòng họ này đã sản sinh ra rất nhiều nhân tài cho đất nước.

Thực tế thì nhà Tấn tuy tồn tại trong hơn 150 năm, nhưng phải đối mặt với nhiều rối loạn về chính trị. Họ đối diện với cả thù trong (các gia tộc quyền lực) lẫn giặc ngoài (các tộc người Hồ). Điều đó khiến nhân khẩu của họ khó mà lan rộng nổi. Ngoài ra, hoàng quyền của gia tộc Tư Mã thời đó cũng không khủng như nhiều người nghĩ.

Thời nhà Tấn, vua không ban thưởng “quốc họ”. Thậm chí một số quý tộc mang họ này còn âm thầm đổi họ để tránh bị chèn ép. Bên cạnh đó, trong tình thế hỗn loạn của Trung Quốc ngày đó, gia tộc Tư Mã thị đã bị hại chết rất nhiều.