Khám phá

Giải mã bí mật giúp ngựa ngủ đứng mà không ngã

DNVN - Không giống phần lớn các loài động vật khác, ngựa ít khi nằm xuống khi ngủ mà thường ngủ đứng, dù là ngày hay đêm. Điều này từ lâu đã trở thành một trong những đặc điểm sinh học đặc biệt, gắn liền với quá trình tiến hóa và sinh tồn của loài ngựa.

Bí ẩn đằng sau tài 'nhìn thấu' của thầy bói xưa / Khám phá vẻ đẹp loài chim 'quý hơn vàng', là biểu tượng của sự tự do

Ngựa là động vật có vú thuộc họ Equidae, bộ Móng guốc (Perissodactyla). Đây là một trong 8 phân loài của họ Equidae còn tồn tại đến ngày nay. Trải qua 45 – 55 triệu năm tiến hóa, tổ tiên ngựa từ những sinh vật nhỏ bé với nhiều ngón chân đã biến đổi thành loài động vật to lớn, chỉ còn một ngón như hiện tại.

Con người bắt đầu thuần dưỡng ngựa vào khoảng 4.000 – 4.500 năm trước công nguyên, và đến khoảng 2.000 – 3.000 năm trước công nguyên, loài vật này đã được nuôi phổ biến ở châu Âu. Trong suốt chiều dài lịch sử, ngựa đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh, giao thông và đời sống thường nhật. Ngựa có tuổi thọ trung bình từ 25 – 30 năm, tùy thuộc vào giống loài, môi trường và điều kiện chăm sóc.

Bản năng sinh tồn hình thành thói quen ngủ đứng

Trong tự nhiên, ngựa là loài ăn cỏ, dễ trở thành mục tiêu của thú săn mồi. Việc nằm xuống để ngủ sẽ khiến chúng mất đi những giây phút quan trọng để thoát thân. Do đó, bản năng sinh tồn buộc ngựa phải ngủ đứng, kể cả ngày lẫn đêm. Đây chính là cơ chế phòng vệ tự nhiên, giúp chúng luôn sẵn sàng đối phó với nguy hiểm.

Ảnh minh họa.

Ảnh minh họa.

Ngựa có khả năng ngủ đứng nhờ một hệ thống cơ và khớp đặc biệt gọi là “stay apparatus” (hệ thống treo tự nhiên). Cấu trúc này cho phép chúng khóa khớp khi đứng, giữ cơ thể vững vàng mà không tốn nhiều sức lực. Nhờ đó, ngựa có thể thả lỏng cơ thể, nghỉ ngơi và thậm chí chợp mắt mà không lo ngã. Ngay cả ngựa nhà cũng duy trì đặc điểm này, dù đã sống trong môi trường an toàn.

Ngủ đứng và những lợi ích đặc biệt

Ngoài khả năng phòng vệ, tư thế ngủ đứng còn giúp ngựa tránh được các vấn đề sức khỏe. Việc nằm quá lâu có thể gây áp lực lên tim, phổi và nội tạng, đặc biệt ở những con ngựa có thân hình lớn. Ngủ đứng giúp giảm tải áp lực này, đồng thời duy trì thể trạng tốt hơn.

Tuy nhiên, ngựa không thể đạt được giấc ngủ sâu khi đứng. Vì vậy, chúng vẫn cần nằm xuống trong một khoảng thời gian ngắn để ngủ sâu và phục hồi sức lực. Trung bình, ngựa chỉ cần 2 – 3 giờ mỗi ngày để đạt giấc ngủ sâu. Trong đàn ngựa hoang, khi nhiều cá thể nằm xuống ngủ, sẽ luôn có ít nhất một con đứng gác, đảm bảo an toàn cho cả đàn.

 

Những đặc điểm độc đáo khác của ngựa

Ngoài thói quen ngủ đứng, loài ngựa còn sở hữu nhiều đặc điểm thú vị:

Thị giác đặc biệt: Đôi mắt lớn giúp chúng có góc nhìn gần 350 độ, dễ phát hiện nguy hiểm từ xa. Tuy nhiên, ngựa lại không nhìn rõ trực tiếp phía trước và sau lưng. Chúng cũng phân biệt kém một số màu như đỏ và xanh lá.

Ngôn ngữ cơ thể: Ngựa giao tiếp qua tiếng hí và cử chỉ. Tai hướng thẳng về phía trước thể hiện sự tập trung, còn khi cụp ra sau thường là dấu hiệu sợ hãi hoặc tức giận.

Tốc độ ấn tượng: Một con ngựa đua có thể đạt tốc độ tối đa 70 km/h. Các giống ngựa như Thoroughbred hay Quarter Horse được lai tạo để phát huy tối đa tốc độ và sức bền.

 

Trí nhớ tốt: Ngựa có khả năng ghi nhớ khuôn mặt, giọng nói và đường đi trong thời gian dài. Chúng có thể nhận ra chủ nhân sau nhiều năm xa cách.

Nhạy cảm với cảm xúc con người: Ngựa phản ứng với cảm xúc thông qua giọng nói, cử chỉ và nét mặt của con người. Chúng có thể cảm nhận sự vui vẻ hay lo lắng của người tiếp xúc.

Có thể nói, thói quen ngủ đứng là minh chứng cho sự tiến hóa đặc biệt và khả năng thích nghi bền bỉ của loài ngựa. Không chỉ giúp chúng sinh tồn trong tự nhiên, đặc điểm này còn tạo nên nét độc đáo khiến con người thêm phần tò mò và ngưỡng mộ loài vật gắn bó lâu đời với lịch sử nhân loại.

La Khê (t/h)
 
 

End of content

Không có tin nào tiếp theo

Cột tin quảng cáo

Có thể bạn quan tâm