Giải mã hiện tượng cau, dừa không đổ dù bão lớn hoành hành

DNVN - Trải qua nhiều cơn bão dữ dội, trong khi hàng loạt cây cổ thụ bị bật gốc, gãy đổ, thì những cây cau, cây dừa vẫn kiên cường đứng vững giữa gió mưa. Điều gì khiến chúng có khả năng đặc biệt đến vậy?

Tìm thấy 8 bình gốm đầy vàng bạc và ngọc lục bảo hé lộ bí ẩn nền văn minh Muisca 600 năm trước / Người lớn có thể phát triển tế bào não mới không?

Cây cau, tên khoa học là Areca catechu, thuộc chi Areca, họ Arecaceae, đã xuất hiện cách đây khoảng 100 triệu năm, từ thời kỳ Phấn trắng, tức là từ thời kỳ khủng long vẫn còn tồn tại. Họ thực vật này bao gồm hơn 2.500 loài, cho thấy tổ tiên của cây cau đã thích nghi và tồn tại qua nhiều biến động địa chất, khí hậu.

Chính những đặc điểm sinh học đặc trưng và cơ chế tự nhiên của cây dừa, cây cau đã giúp chúng chống chọi tốt trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên. Không giống như những loài cây thân lớn thường “kháng cự” trực diện với gió bão, cau và dừa có thân thẳng, mảnh mai nhưng lại rất dẻo dai, có khả năng uốn cong theo chiều gió. Khi bão đổ bộ, thân cây sẽ uốn mình linh hoạt theo hướng gió, từ đó giảm đáng kể lực tác động, giúp cây không bị gãy đổ.

Ảnh: AgriBegri

Bên cạnh đó, hệ thống rễ của hai loại cây này cũng là yếu tố quyết định khả năng trụ vững giữa mưa bão. Chúng sở hữu cả rễ cọc ăn sâu và rễ chùm lan rộng, giúp cây vừa bám chắc vào đất, vừa hấp thụ nước và chất dinh dưỡng hiệu quả. Rễ chùm đóng vai trò giữ chặt cây vào lớp đất xung quanh, còn rễ cọc giúp cây đứng vững trước sức gió lớn.

Mưa bão thường gây ngập úng, làm suy yếu hệ rễ của nhiều loài cây do thiếu oxy để hô hấp. Tuy nhiên, cây cau và cây dừa – đặc biệt là dừa – có khả năng chịu ngập rất tốt. Nhờ cấu trúc rễ thông thoáng và khả năng thích nghi cao với điều kiện ven biển, chúng vẫn sinh trưởng mạnh mẽ dù bị ngập nước trong thời gian dài.

Một điểm đáng chú ý nữa là cây cau không có cành, tán lá hẹp, gọn và có lực cản gió thấp. Các tán lá của cây cau được cấu tạo từ những lá dài với gân sống lớn, giúp gió dễ dàng đi xuyên qua mà không tạo áp lực lớn lên thân cây. Dù lá cau có thể bị xé rách sau bão, nhưng điều này lại làm giảm lực cản gió và hạn chế nguy cơ bị đổ. Lá non sẽ nhanh chóng mọc lại sau khi thời tiết ổn định.

Chính vì vậy, cây cau và cây dừa thường được trồng phổ biến tại các khu vực ven biển – nơi thường xuyên hứng chịu gió lớn, mưa to và điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Quá trình sinh tồn trong môi trường này đã giúp hai loài cây phát triển khả năng chống chịu vượt trội với thiên tai. Không chỉ vậy, gió biển thường mang theo hơi muối có thể làm tổn hại nhiều loại cây trồng, nhưng cau và dừa lại vẫn phát triển bình thường, thậm chí còn góp phần bảo vệ môi trường sống và gia tăng khả năng phục hồi của khu vực sau thiên tai.