Hành trình phát hiện khủng long, từ những hóa thạch đầu tiên tới khoa học cổ sinh vật bí ẩn

Ảnh minh họa.

Những hóa thạch đầu tiên được tìm thấy đã mở ra cánh cửa nghiên cứu về thế giới khủng long. Tuy nhiên, phải đến năm 1842, nhà cổ sinh vật học người Anh Richard Owen mới chính thức đặt tên "dinosaur" (khủng long), có nghĩa là "thằn lằn đáng sợ", để mô tả những sinh vật bò sát khổng lồ từng sinh sống trên cạn trong kỷ Mesozoi.

Khủng long xuất hiện vào kỷ Trias, khoảng 225 triệu năm trước, và biến mất vào cuối kỷ Phấn Trắng, khoảng 65 triệu năm trước. Dù có lịch sử kéo dài hàng trăm triệu năm, con người chỉ phát hiện sự tồn tại của chúng thông qua hóa thạch.

Gideon Mantell, một bác sĩ nông thôn người Anh, là người đầu tiên phát hiện và nghiên cứu hóa thạch khủng long. Năm 1822, trong một lần cùng vợ đi ngang qua một con đường mới xây, vợ Mantell tình cờ phát hiện những chiếc răng hóa thạch kỳ lạ. Nhận thấy chúng có hình dạng giống răng cửa của một loài động vật ăn thực vật cỡ lớn, Mantell đã tìm đến các chuyên gia để xác định nguồn gốc.

Ban đầu, phát hiện của ông bị giới khoa học hoài nghi. Ngay cả nhà giải phẫu học danh tiếng Georges Cuvier cũng nhận định sai, cho rằng những chiếc răng này thuộc về loài động vật có vú cổ đại. Không nản lòng, Mantell tiếp tục nghiên cứu và so sánh hóa thạch với răng của loài kỳ đà Iguana. Nhận thấy sự tương đồng đáng kinh ngạc, ông đặt tên cho loài sinh vật này là Iguanodon.

Năm 1825, Mantell chính thức công bố phát hiện về Iguanodon trong một bài báo khoa học được Hiệp hội Hoàng gia Anh xuất bản – đánh dấu bài viết đầu tiên về khủng long trong lịch sử. Sau này, nhiều bộ xương hoàn chỉnh của Iguanodon đã được tìm thấy ở Anh và Bỉ, khẳng định loài khủng long này từng tồn tại.

Mặc dù chỉ là một bác sĩ nông thôn, niềm đam mê hóa thạch đã giúp Mantell đặt nền móng cho ngành cổ sinh vật học. Câu chuyện của ông minh chứng rằng, với sự tò mò và kiên trì, ngay cả những cá nhân bình thường cũng có thể tạo nên những khám phá vĩ đại, thay đổi cách chúng ta hiểu về thế giới tự nhiên.