Kho báu cổ đại khổng lồ được phát hiện trên một ngọn đồi ở Hungary

Các nhà khảo cổ học Hungary vừa công bố phát hiện hơn 300 hiện vật cổ, chủ yếu bằng kim loại, được chôn giấu trên ngọn đồi núi lửa Somló – một địa điểm cao 431 mét giữa vùng trồng nho trù phú của tỉnh Veszprém. Đây được xem là một trong những kho báu thời kỳ Đồ Đồng và Đồ Sắt lớn nhất từng tìm thấy tại khu vực Trung Âu.

Kho báu gồm hàng loạt hiện vật bằng đồng – từ khối kim loại, vòi đúc, thỏi đồng vỡ đến các mảnh vụn – được phát hiện trong năm khảo sát đầu tiên bằng máy dò kim loại. Đáng chú ý, một số món còn được chôn trong bình gốm – điều hiếm thấy với hiện vật từ thời kỳ này.

Một số hiện vật được tìm thấy.

Theo nhóm nghiên cứu do nhà khảo cổ Bence Soós (Bảo tàng Quốc gia Hungary) dẫn đầu, các hiện vật có niên đại kéo dài từ thời kỳ Hậu Đồ Đồng (1400–900 TCN) đến Sơ Kỳ Đồ Sắt (800–450 TCN). Đây được xem là bằng chứng sống động cho hoạt động luyện kim phát triển mạnh mẽ tại khu vực – có thể là một trung tâm sản xuất của văn hóa Hallstatt nổi tiếng.

Văn hóa Hallstatt từng phát triển rực rỡ ở Trung và Tây Âu, đặc biệt tại Đức và Áo ngày nay. Tuy nhiên, việc phát hiện một kho tàng hiện vật Hallstatt quy mô lớn tại Hungary là điều hiếm thấy, góp phần làm sáng tỏ sự lan rộng địa lý và thời gian tồn tại của nền văn hóa này.

"Các hiện vật được chôn một cách có chủ đích cho thấy nơi đây từng có truyền thống tích trữ phức tạp," ông Soós nhận định. "Hoạt động cư trú trên đồi Somló có vẻ không bị gián đoạn ngay cả khi chuyển tiếp từ thời Đồ Đồng sang Đồ Sắt."

Bên cạnh các món đồ đồng, nhóm khảo cổ còn phát hiện nhiều hiện vật giá trị khác: hạt hổ phách, ngà lợn rừng, mảnh vải, đồ da, cùng với dấu vết nông nghiệp như hạt kê và đậu lăng – những loại lương thực chủ lực của thời kỳ này.

Một số mẫu vật phù hợp để xác định niên đại bằng phương pháp carbon phóng xạ – điều hiếm có với hiện vật Hallstatt, hứa hẹn mang lại cái nhìn chính xác hơn về mốc thời gian chuyển giao giữa hai thời kỳ lịch sử lớn.

Dù từng có những ghi chép từ thế kỷ 19 về phát hiện cổ vật ở khu vực quanh Somló, nhưng phải đến dự án nghiên cứu của Viện Khảo cổ Quốc gia Hungary khởi động năm 2023 – kết hợp với công nghệ quét laser vào năm 2024 – các bí mật mới thực sự được hé lộ.

Giờ đây, Somló không chỉ là một điểm nhấn địa chất giữa vùng trồng nho mà còn là một kho tàng khảo cổ hứa hẹn thay đổi hiểu biết của giới khoa học về lịch sử tiền sử châu Âu.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Antiquity.