Khu dinh thự Samari 1.600 năm tuổi được phát lộ tại Israel

DNVN - Một khu dinh thự nông nghiệp quy mô lớn và xa hoa có niên đại khoảng 1.600 năm vừa được các nhà khảo cổ thuộc Cơ quan Cổ vật Israel (IAA) tìm thấy tại Kafr Kassem trong quá trình khai quật phục vụ xây dựng khu dân cư mới ở miền Bắc Israel.

CLIP: Cặp sư tử phối hợp tấn công, hạ gục trâu rừng khổng lồ trong chớp mắt / CLIP: Người phụ nữ bàng hoàng thấy trăn dài 3 mét nuốt thằn lằn khổng lồ ngay sau vườn nhà

Chú thích ảnh

Dòng chữ "Mazal Tov" (có nghĩa là "Chúc may mắn”) khắc trên một trong những sàn khảm. Ảnh: Cơ quan Cổ vật Israel

Khu di tích nằm trong địa phận khảo cổ Kafr Hatta - nơi từng là một khu định cư của cộng đồng Samari tồn tại khoảng 400 năm, từ cuối thời La Mã cho đến cuối thời Byzantine, tức thế kỷ IV đến VII sau Công nguyên.

Theo sử liệu, địa điểm này được xem là quê hương của Menander - pháp sư người Samari kế nhiệm Simon Magus, nhân vật được coi là cha đẻ của các giáo phái Ngộ giáo và một trong những người cải đạo Thiên Chúa đầu tiên.

Theo bà Alla Nagorsky và Tiến sĩ Daniel Leahy Griswold - đồng Giám đốc khai quật của IAA - cho biết quy mô, sự tráng lệ của công trình, các sàn khảm tinh xảo cùng cơ sở sản xuất nông nghiệp đã minh chứng cho sự thịnh vượng và giàu có của cộng đồng Samari địa phương trong nhiều thế kỷ.

Nổi bật trong số các phát hiện là sàn khảm với họa tiết hình học tinh vi, xen lẫn hình ảnh nho, chà là và dưa hấu. Tại lối vào một gian phòng vẫn còn sót lại một phần dòng chữ Hy Lạp cổ với lời chúc phúc “Chúc may mắn” (Mazal Tov) - cái tên quen thuộc trong cộng đồng Samari.

Quần thể này còn bao gồm nhà ép dầu ô liu, kho chứa lớn và bể tắm thanh tẩy công cộng (miqveh) ở phía Bắc. Theo bà Nagorsky, nhà ép dầu được xây dựng công phu với hai trục ép vít và bể nghiền lớn - thiết kế thường thấy ở Jerusalem nhiều hơn là tại vùng Samaria.

Qua thời gian, dinh thự đã trải qua những biến đổi lớn. Bà Nagorsky nhận định: “Sự giàu sang, xa hoa ban đầu dần được thay thế bằng hoạt động sản xuất dầu và nông nghiệp. Các bức tường mới xây đã làm hỏng sàn khảm, trong khi các cột và đầu cột trang trí bị tái sử dụng làm vật liệu xây dựng”.

Bà cũng cho rằng sự thay đổi này có thể gắn liền với các cuộc khởi nghĩa của người Samari chống lại Đế chế Byzantine ở thế kỷ V và VI.

Không giống nhiều khu định cư Samari khác bị phá hủy trong loạt biến động, khu dinh thự tại Kafr Kassem vẫn duy trì được bản sắc Samari, điều này được chứng thực nhờ những đèn dầu gốm đặc trưng tìm thấy tại đây.

Việc phát hiện di tích này được kỳ vọng sẽ cung cấp thêm chất liệu quý giá giúp các nhà nghiên cứu tái hiện lịch sử kéo dài hàng thế kỷ của cộng đồng Samari cổ đại, đồng thời làm sáng tỏ thêm bức tranh về một dân tộc từng hiện diện lâu dài trên mảnh đất Israel.