Kỳ lạ bãi biển cát đen kịt, chứa đầy phóng xạ vẫn hút khách ở Brazil

Bãi biển nhiễm xạ Areia Preta. Ảnh: O.C

Brazil có đường bờ biển dài hàng trăm km, song khôngnơi nào giống nhưAreia Pretaở thị trấn Guarapari. Cát ở vùng biển nàychứa một lượng vừa phải quặng monazit giàu phóng xạnhư urani và thorium. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bức xạ nền trên Areia Preta có thể đạt tới 175 millisievert/năm, hay 20 microsievert/giờ. Sievert làđơn vị đo lượng hấp thụ bức xạ ion hóa có tác dụng gây tổn hại.

Một số nơi thậm chícó mức bức xạ lên tới 55 microsievert/giờ. Đểso sánh rõ hơn, mức độ phơi nhiễm bức xạ trung bình trên toàn nước Mỹ là khoảng 0,34 microsievert/giờ, trong khi mức độ phơi nhiễm phóng xạ trong một lần chụp X-quang là 100 microsievert.

Bãi cát đen giàu monazite của thị trấn Guarapari lần đầuđược chú ý đến vào năm 1880 bởi nhà khoa học người Áo Carl Auer von Welsbach. Khi đó, ôngWeslback đang tìm kiếm nguồn cung chất thorium để làm lớp phủ cho một loại sợi đốt mới phát minh. Và cát ở bãi biển Areia Pretachính là nguồn cunghoàn hảo đó.

Các mỏ monazite của Brazil đã nhanh chóngthống trị ngành công nghiệp đất hiếm cho đếntận Thế chiến thứ hai. Đến cuối thế kỷ 20, "bãi biển phóng xạ" bắt đầu trở thành điểm du lịch chăm sóc sức khỏe.

Năm 1972, bác sĩ tên là Silva Mello bắt đầu quảng cáo về liệu pháp sử dụng cát phóng xạ để điều trị các vấn đề sức khỏe, trong đó cóbệnh thấp khớp. Cho đến nay, hàng nghìn du khách đã tìm đến đâynằm dài trên cát hoặc vùi mình dưới lớp cát phóng xạ này với mong muốn khỏi bệnh, bất chấpnguy cơ phơi nhiễm phóng xạ kéo dài.

50 năm sau công bố của bác sĩMello về lợi ích của cát monazite, nhiều người ở Brazil vẫn tin rằng việc tiếp xúc với cát nhiễm xạ thực sự tốt cho sức khỏe. Guarapari đã được mệnh danh là "thị trấn khoẻ mạnh"và có ngành du lịch phát triển.

Điều thú vị là hầu hết các vùng thuộc Guarapari có mức bức xạ nền tương đối thấp, trung bình 0,6 µSv/giờ, nên không gây bất kỳ nguy cơ nào với sức khỏe. Nhưng bãi biểnAreia Preta là một câu chuyện hoàn toàn khác. Tại đây, sóng biển liên tục đập vào các mỏm đágiàu monazit, còn một số hợp chất phóng xạ ồ ạt dạt vào bờ dưới dạng cát đen.

Nhiều năm qua, các nghiên cứu đã cho thấychỉ riêng bức xạ gamma (tia quang phổ có bước sóng ngắn nhất và tần số cao nhất) tạiAreia Preta đã đủ gây nguy hiểm chokhách du lịch. Một nghiên cứu năm 2002 cho thấylượng bức xạ gamma trên bãi biển Areia Preta tương đương với liều lượng ởquanh bán kính 1km của nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Nhómtác giả của nghiên cứu trên chỉ ra rằng mặc dù thành phần chất phóng xạ ở hai địa điểmlà khác nhau, nhưng mức bức xạ gamma tạiAreia Preta đủ cao để buộc mọi người phải mặc thiết bị bảo vệ.

Bức xạ bị hấp thụ qua da có thể làm tăng nguy cơ ung thư da, trong khi hít phải phóng xạcó thể gây ung thư phổi. Đó là lý do khiếnCơ quan Hạt nhân Brazil khuyến nghị mọi người không nêndành quá nhiều thời gian ở nhữngbãi biển nhiễm phóng xạ như Areia Preta.