Loài cây đặc biệt mọc ở đâu là ở đó có loại 'vàng trắng' cực kì quý giá được cả thế giới săn lùng

Niken là nguyên tố kim loại được ví như "vàng trắng" của thế giới vì nó có màu trắng bạc đặc trưng cực kì sáng bóng. Nguyên tố này được phát hiện vào năm 1751 bởi nhà khoáng vật học kiêm nhà hóa học người Thụy Điển tên là Axel Fredrik Cronstedt. Trong xã hội ngày càng công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì vai trò của niken ngày càng trở nên quan trọng khi nó là nguyên liệu được sử dụng nhiều trong ngành công nghệ tương lai như pin xe điện (EV)... Thậm chí một số chuyên gia còn dự đoán rằng không lâu nữa, thế giới sẽ bước vào "cơn khát niken" nếu các biến động địa chính trị hay xung đột gây gián đoạn quá trình cung ứng loại "vàng trắng" này.

Được biết, trữ lượng niken trên toàn cầu hiện nay rơi vào khoảng 300 triệu tấn. Trong đó, dự trữ niken ước tính là 94 triệu tấn và phân bố chủ yếu ở Indonesia (22,4%), Australia (21,3%), Brazil (17%), Nga (7,3%), Cuba (5,9%) và Philippines (5,1%). Đáng chú ý, các chuyên gia còn phát hiện ra rằng tại đảo Sulawesi và một số đảo lân cận của Indonesia có lớp móng địa chất siêu khoáng chất lớn nhất trên thế giới rộng 23.400 ha với hàm lượng lớn niken trong nó. Đặc điểm địa chất này đã tạo ra loại thực vật đặc hữu siêu tích trữ niken.

Cụ thể, nhà sinh vật học địa chất, giảng viên trường đại học Tadulako tên làAiyen Tjoa vào năm 2004 trong lúc ghé thăm thị trấn nhỏ ở Sorowako (trung tâm đảo Sulawesi, Indonesia) - một trong những nơi khai thác niken lớn nhất thế giới - đã phát hiện ra hai loại cây vô cùng đặc biệt là Sarcotheca celebica và Knema matanensis. Chúng xuất hiện ở tất cả những khu vực nào khai thác niken tại thị trấn này.

Sau khi nghiên cứu kĩ càng, Tjoa kết luận chúng không chỉ có khả năng thích nghi tuyệt vời trong môi trường giàu niken mà còn có thể hấp thu lượng lớn nguyên tố kim loại này - một điều mà hầu hết những loại cây bình thường không thể làm được vì chúng chỉ cần một lượng nhỏ để kích hoạt một số enzyme phục vụ quá trình còn quá nhiều sẽ dễ bị đầu độc và chết. Cả Sarcotheca celebica và Knema matanensis đều tích trữ niken trong chồi, lá, rễ và nhựa cây, đặc biệt, nhựa của chúng có màu xanh chuối hoặc xanh dương đặc trưng do hấp thụ nguyên tố kim loại niken.

Sarcotheca celebica và Knema matanensis hiện nay không chỉ được dùng để cải tạo đất tại khu vực khai thác niken và còn là nguồn sản xuất ra niken. Một nhóm nghiên cứu sau khi tính toán kĩ lưỡng đã ước tính được rằng nếu tìm được các loại cây có thể tích trữ đến 30.000 microgram niken trong 1 g lá khô thì trong 1 năm họ có thể sản xuất 120 kg niken trên mỗi hecta, quy đổi ra tiền được khoảng 1.754 USD/ha (hơn 42 triệu đồng).