Loài động vật cực kỳ quý hiếm mà chỉ Việt Nam có, được xem là báu vật của thế giới, số lượng chưa đến 50 con

Loài động vật cực kỳ quý hiếm, cả thế giới chỉ Việt Nam có đó chính là Gà lôi lam mào trắng Việt Nam - danh pháp khoa học: Lophura edwardsi - là một loài chim thuộc họ Trĩ (Phasianidae).

Gà lôi lam mào trắng Việt Nam - báu vật của thế giới

Mới đây nhất, vào tháng 7/2024, Sách Đỏ của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đã xếp gà lôi lam mào trắng Việt Nam vào phân hạng CR - Cực kỳ nguy cấp theo tiêu chuẩn D.

Nghĩa là loài gà lôi lam mào trắng Việt Nam đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng, hoàn toàn biến mất trong tự nhiên trong một tương lai rất gần, khi quần thể loài này suy giảm đến 90%.

Trước đó vào các năm 2014, 2015, 2016 và 2018, Sách Đỏ IUCN cũng phân hạng gà lôi lam mào trắng Việt Nam mức CR nhưng theo tiêu chuẩn thấp hơn do số lượng cá thể chưa mất nhiều như năm 2024.

Số lượng gà lôi lam mào trắng Việt Nam chỉ còn rất ít

Thông tin trên Sách Đỏ IUCN cho biết, gà lôi lam mào trắng Việt Nam là loài đặc hữu của miền Trung Việt Nam. Loài này ăn trái cây, côn trùng, nhện và động vật không xương sống.

Trước đây, loài động vật xinh đẹp này được mô tả là khá phổ biến tại 4 tỉnh (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế). Tuy nhiên, sau năm 2000, số lượng loài này giảm trầm trọng do mất môi trường sống (vì suy thoái rừng và phá rừng nghiêm trọng) cùng nạn săn bắt (chủ yếu bằng bẫy) trái phép quá mức nhằm mục đích thương mại.

Các nhà khoa học phát hiện và định danh loài lôi lam mào trắng Việt Nam lần đầu tiên trên thế giới vào năm 1896. Khi đó, họ phát hiện được 22 cá thể. Đến năm 1935, hầu hết trong số đó được lấy làm mẫu vật.

Từ năm 1964 đến năm 2000, có 24 bản ghi chép về 62 cá thể được nhìn thấy từ thời điểm đó đến năm 2000. Hồ sơ xác nhận phát hiện thêm cuối cùng trong tự nhiên về loài gà lôi lam này là vào năm 2000, khi một con đực được cứu từ một thợ săn và được nuôi tại Hạt Kiểm lâm huyện Hải Lăng, Quảng Trị.

Việc không có ghi chép nào thêm về số lượng cá thể loài này trong tự nhiên kể từ đó đến nay, mặc dù đã có nhiều nỗ lực khảo sát, cho thấy quần thể này vẫn tiếp tục suy giảm và khả năng tuyệt chủng hoàn toàn ước tính lớn hơn 90%.

Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế, tổng số lượng gà lôi lam mào trắng Việt Nam trưởng thành tính cho đến nay (trong điều kiện nuôi nhốt) là dưới 49 con.