Lưu Thiện sau khi đầu hàng bỗng nhiên 'ngây ngô', vậy ông thật sự vô tư hay giả ngốc để sinh tồn?

Năm 263, trước sức ép từ chiến dịch tổng tấn công của Tào Ngụy, Thục Hán nhanh chóng rơi vào tình thế nguy khốn. Đặng Ngải bất ngờ đi đường tắt, vượt Âm Bình, đánh thẳng vào Thành Đô. Không kịp chuẩn bị phản kháng, Lưu Thiện chấp nhận đầu hàng, chính thức khép lại 43 năm tồn tại của nhà Thục Hán.

Từ đó, hình ảnh của ông gắn liền với những đánh giá không mấy tích cực. Ông bị xem là một vị vua yếu kém, một “A Đẩu không thể đỡ dậy nổi”. Nhưng liệu sự thật có đơn giản như vậy?

Ảnh minh họa.

Lưu Thiện: Kẻ ngốc hay bậc quân chủ bất đắc dĩ?

Sinh năm 207, Lưu Thiện là con trai trưởng của Lưu Bị và Cam phu nhân. Vì là con đầu lòng của Lưu Bị khi ông đã 46 tuổi, A Đẩu ngay từ nhỏ đã được cha cùng các cận thần như Gia Cát Lượng, Quan Vũ, Trương Phi hết mực bảo vệ.

Tuy nhiên, hình ảnh về một Lưu Thiện "ngu ngốc" phần lớn đến từ Tam Quốc Diễn Nghĩa. Trong lịch sử, ông được Gia Cát Lượng đào tạo bài bản, học cả binh pháp lẫn chính trị. Khi lên ngôi năm 223, dù hoàn toàn dựa vào Gia Cát Lượng, ông vẫn thể hiện được sự tin tưởng và tuân thủ tuyệt đối với Thừa tướng, giúp Thục Hán ổn định sau thời kỳ sóng gió.

Sau khi Gia Cát Lượng qua đời, Lưu Thiện tiếp tục sử dụng những mưu sĩ tài giỏi như Tưởng Uyển, Phí Y để duy trì triều đình. Tuy nhiên, trước áp lực quân sự từ Tào Ngụy và những quyết sách Bắc phạt thất bại của Khương Duy, Thục Hán ngày càng suy yếu, dẫn đến kết cục tất yếu: diệt vong.

Sau khi đầu hàng, Lưu Thiện bị áp giải đến Lạc Dương, được phong làm An Lạc Công với cuộc sống sung túc nhưng bị giám sát chặt chẽ.

Tư Mã Chiêu – quyền thần nắm giữ vận mệnh nhà Ngụy, vẫn e dè rằng ông có ý đồ phục quốc. Để thử lòng, Tư Mã Chiêu tổ chức một buổi tiệc, cho tấu nhạc Thục Hán. Khi các cựu thần Thục bật khóc vì nhớ quê hương, chỉ riêng Lưu Thiện thản nhiên vui vẻ.

Tư Mã Chiêu hỏi: "Ngươi có nhớ Thục không?"

Lưu Thiện cười đáp: “Chỗ này vui, không nhớ Thục nữa.”

Câu nói này khiến nhiều người nghĩ rằng ông vô lo, vô nghĩ. Nhưng liệu có ai tin rằng một vị hoàng đế mất nước lại có thể thực sự không nhớ quê hương?

Một mưu sĩ của Ngụy – Khích Chính – sau đó khuyên ông rằng nếu bị hỏi lại, hãy nói: "Mộ phần tổ tiên đều ở Thục, mỗi ngày đều nhớ."

Khi Tư Mã Chiêu nghe được câu trả lời này, ông bật cười: “Câu này chắc chắn không phải do An Lạc Công nghĩ ra, có ai dạy ngươi không?”

Lưu Thiện ngây thơ đáp: "Đúng vậy, sao ngài biết?"

Nghe xong, Tư Mã Chiêu cười lớn và nói: "An Lạc Công thật đáng yêu, ta không còn gì phải lo!"

Từ đó, Tư Mã Chiêu hoàn toàn buông lỏng sự cảnh giác với Lưu Thiện, để ông sống an ổn đến cuối đời.

Năm 271, Lưu Thiện qua đời ở tuổi 64. Ông không phải bậc quân vương lỗi lạc nhưng cũng không hoàn toàn là kẻ ngốc. Trên thực tế, Lưu Thiện có thể đã lựa chọn "giả ngốc" để đổi lấy sự an toàn trong một thời đại mà quyền lực đồng nghĩa với cái chết.

Câu nói “Chỗ này vui, không nhớ Thục nữa” có thể là cách ông che giấu nỗi lòng của một vị vua mất nước, cũng có thể là sự cam chịu trước số phận. Dù thế nào, Lưu Thiện vẫn là một nhân vật đầy bí ẩn, để lại dấu hỏi lớn trong lịch sử Tam Quốc.