Mức lương của Bao Thanh Thiên khiến hậu thế sửng sốt, tại sao nhà Tống trả lương cho quan lại như vậy?

Nhắc đến Bao Chửng, người ta sẽ biết đến một vị quan thanh liêm đời Tống, Trung Quốc, được mệnh danh Bao Thanh Thiên. Trong lịch sử và các tác phẩm nghệ thuật, Bao Chửng là một vị quan lương thiện, ngay thẳng, yêu nước thương dân. Trong ấn tượng của nhiều người, những quan chức thanh liêm thì luôn sống khắc khổ, ít tiền. Tuy nhiên, Bao Chửng lại khác.

Các quan chức Trung Quốc cổ đại dựa vào tiền lương do chính phủ đưa ra. Vào thời nhà Tống, quan lại có chế độ đãi ngộ tốt nhất và được trả lương cao nhất. Mặc dù lãnh thổ đất nước thời nhà Tống không rộng như các triều đại khác nhưng nền kinh tế lại phát triển nhất thời điểm đó.

Nhà Tống trả lương cao cho quan lại để họ làm tốt công việc của mình, tận hưởng cảm giác giàu sang mà không cần nổi loạn. Vì vậy, triều đại này đã tạo ra một nhân tài như Bao Chửng, cống hiến hết mình cho dân và được dân chúng yêu mến. Do được hưởng lương cao lộc hậu nên Bao Chửng không cần tranh giành với đời, luôn giữ được sự trong sạch, liêm khiết.

Nói như vậy thì mức lương của Bao Chửng khi làm việc thời nhà Tống là bao nhiêu? Để giải đáp câu hỏi này, chúng ta cần biết nhà Tống, ngoài theo đuổi chính sách lương cao, liêm chính, họ còn cho phép một vị quan giữ nhiều chức vụ. Điều này không có nghĩa là vị quan ấy nhiều quyền lực, mà là ông ấy sẽ phải quản lý nhiều vị trí. Đây chính là những gì mà Bao Chửng làm vào thời điểm đó. Khi ông có nhiều chức vụ, ông nhận được nhiều tiền lương.

Khi đó, Bao Chửng giữ 3 chức vụ là Giám sát ngự sử, Trực học sĩ Long đồ các, Tam tư Hộ bộ Phó sử, đến Thiên Chương các Đãi chế và Phủ doãn phủ Khai Phong. Đây là thời kỳ huy hoàng nhất của Bao Chửng.

Lúc này, lương hàng tháng của Bao Chửng là khoảng 1.500 quan, chưa bao gồm các phần thưởng và phúc lợi khác. Nếu tính tổng thu nhập là 1.800 quan thì tiền lương hàng năm của Bao Chửng là từ 10.000-18.000 quan tiền. Thời xưa không có các loại thuế thu nhập, tiền bảo hiểm, tiền nhà, nếu tính cả phần thưởng và phúc lợi thông thường, thu nhập hàng năm của Bao Chửng có khả năng đạt tới hơn 20.000 quan.

Ngoài tiền lương, Bao Chửng còn có hơn 2.000 mẫu đất màu mỡ. Khi đó, hoàng đế yêu cầu Bao Chửng thu tô, tiền thuê kiếm được không cần giao lại cho triều đình mà được giữ lại cho riêng mình. Từ đó, có thể thấy nếu Bao Chửng không nhận mức lương hàng năm 20.000 quan thì ông ấy là một địa chủ đúng nghĩa.

Tài liệu "Tống sử: Chức quan chí" ghi nhận phiếu lương của Bao Chửng như sau: "20.856 quan tiền, 2.180 thạch gạo, 180 thạch lúa mì, 10 xấp vải lĩnh, 34 xấp vải lụa, 2 xấp vải the, 100 lạng bông, 15 cân than, 240 bó củi, và 480 bó cỏ khô".

Thời bấy giờ, 400 quan tương đương với 250 NDT bây giờ. Theo ước lượng thì mức lương tối thiểu hàng năm của Bao Chửng không dưới 5 triệu NDT (hơn 16,5 tỷ đồng theo tỷ giá hiện tại). Một vị quan thanh liêm như Bao Chửng vẫn có thể có được mức lương như vậy thì các quan chức cấp cao khác, quan tham còn có mức thu nhập tới mức nào.

Sự liêm khiết của Bao Chửng hoàn toàn không phải do lương cao mà hoàn toàn phụ thuộc vào cá tính chính trị và đạo đức cao quý của một nhà Nho. Ông không có thư từ riêng, thậm chí cắt đứt liên lạc với bạn bè, người thân. Tuy địa vị cao nhưng quần áo, đồ dùng, đồ ăn vẫn giống như khi còn là người thường.

Bao Chửng từng nói: "Nếu thế hệ tương lai làm quan, làm chính trị mà tham nhũng, lách luật thì không được về quê hương, khi chết cũng không được chôn ở nghĩa trang gia đình. Nếu họ không tuân theo ý muốn của ta thì không phải con cháu của ta". Lời cảnh báo của Bao Chửng vừa thể hiện sự quyết tâm bài trừ tham nhũng, vừa phản ánh khó khăn trong việc điều hành một chính phủ trong sạch và lương thiện thời bấy giờ.