Tồn tại từ cách đây 3.800 năm, di tích nghĩa địa ở La Bố Lạc, Tân Cương, Trung Quốc được mệnh danh là mồ chôn của hàng ngàn quan tài.
Tháng 10/2003, cuộc khai quật quy mô lớn được thực hiện. “Mồ chôn của hàng ngàn quan tài” thực ra chỉ có tổng cộng 330 ngôi mộ. Viện trưởng Viện nghiên cứu khảo cổ Tân Cương cho biết: “Khu nghĩa địa này có kết cấu 5 tầng, nhìn từ ngoài, núi cát có hình elip. Lần này, chúng tôi khai quật được 163 ngôi mộ, đưa về nghiên cứu khoảng 30 quan tài”.
Thành tựu lớn nhất là khai quật được 4 quan tài bằng gỗ nằm sâu trong lòng nghĩa địa. Thi thể 4 mỹ nữ bên trong được khoác áo lông, đeo trang sức quý giá, nguyên vẹn không vương một hạt cát.
“Nàng mặc trang phục đẹp đẽ, đội chiếc mũ đặc biệt hình tháp nhọn, mái tóc đen dài được thắt bằng một cái dây ruy băng màu hồng,buông xuống dưới chiếc mũ. Hai mắt nàng khẽ nhắm, mơ màng như đang ngủ, mũi xinh xắn, môi khẽ nhếch, để lại người đời sau nụ cười vĩnh cửu”, nhà khảo cổThụy Điển miêu tả lại cảm xúc khi nhìn thấy “xác ướp mỉm cười”.
Chiếc quan tài chứa xác ướp mỹ nữ cũng thu hút sự chú ý của các nhà khảo cổ. Họ cho rằng, hai bên mạn quan tài được chế tạo từ thân cây hồ dương, úp vào nhau theo, nắp được ghép từ những mảnh gỗ nhỏ đều, phẳng. Ngay tại nơi chôn cất, người ta giết một con trâu còn sống, lột da rồi bọc quanh quan tài, vì vậy, chiếc quan tài đặc biệt này không cần có đáy.
Được biếtnăm 1939, sau lần đầu tiên được phát hiện, nghiên cứu thìvào những năm 60 của thế kỷ 20, nghĩa địa bí mật này từng biến mất kỳ lạ, chỉ để lại bãi cát mênh mông, im lìm. Cho đến nay, vẫn chưa có một lời giải thích rõ ràng cho hiện tượng kỳ lạ này.
Một số hình ảnh về khu vực khai quật đượcxác ướp này: