Người Ai Cập cổ đại ướp xác chết đầu tiên từ khi nào?

Người Ai Cập cổ đại bắt đầu ướp xác từ khi nào?

Stephen Buckley, nhà nghiên cứu tại Đại học York ở Anh, người đã viết hai bài báo về chủ đề này, cho biết: “Có bằng chứng khoa học rõ ràng về nguồn gốc của việc ướp xác Ai Cập là vào khoảng năm 4.300 trước Công nguyên”.

Xác ướp 2.500 năm tuổi của một thương gia được tìm thấy ở Giza, Ai Cập vào năm 2005. (Ảnh: Marc Deville qua Getty Images)

Bằng chứng này bao gồm những bọc xác ướp 6.300 năm tuổi được tìm thấy tại một nghĩa trang Ai Cập cổ đại ở địa điểm Mostagedda, cách Cairo khoảng 320 km về phía nam. Các ngôi mộ được khai quật vào đầu thế kỷ 20, các lớp bọc được đưa đến Vương quốc Anh và hiện đang ở Bảo tàng Bolton.

Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã thử nghiệm các lớp bọc và phát hiện ra rằng, chúng có chứa các loại nhựa thường được sử dụng trong quá trình ướp xác. Các thử nghiệm chỉ ra rằng, loại nhựa này được làm từ nhiều thành phần khác nhau như dầu thực vật, mỡ động vật, sáp và kẹo cao su thực vật. Các nhà khoa học lưu ý rằng, các loại nhựa tương tự cũng được người Ai Cập cổ đại sử dụng thời gian sau đó để ướp xác.

Xét theo bối cảnh, thời điểm năm 4.300 trước Công nguyên là trước một thiên niên kỷ trước khi người Ai Cập phát triển chữ tượng hình và khoảng 1.500 năm trước khi họ bắt đầu xây dựng kim tự tháp. Đó cũng là khoảng một thiên niên kỷ trước khi Ai Cập thống nhất dưới thời một pharaoh duy nhất.

Ướp xác tự nhiên

Trong khi bằng chứng lâu đời nhất về việc sử dụng các phương tiện nhân tạo để ướp xác có niên đại khoảng năm 4.300 trước Công nguyên, thì người Ai Cập đã áp dụng phương pháp ướp xác tự nhiên thậm chí còn sớm hơn.

Buckley cho biết, ướp xác tự nhiên là một quá trình ngẫu nhiên do điều kiện chôn cất thuận lợi, chẳng hạn như được chôn trong cát khô và nóng.

Salima Ikram, giáo sư Ai Cập học tại Đại học của Mỹ ở Cairo, cho biết những ví dụ sớm nhất về xác ướp tự nhiên có niên đại từ năm 5000 trước Công nguyên hoặc sớm hơn.

Ngay cả sau khi phương pháp ướp xác nhân tạo đã được phát triển, nhiều người Ai Cập vẫn thực hiện phương pháp ướp xác tự nhiên vì họ không đủ khả năng chi trả cho phương pháp ướp xác nhân tạo nên đã bị chôn vùi tự nhiên trong sa mạc.

Buckley cho biết: “Phần lớn người Ai Cập cổ đại chỉ được đặt trong một cái hố trên mặt đất mà không có sự chuẩn bị nào và có thể vô tình trở thành xác ướp tự nhiên”.

Theo Bảo tàng Hoàng gia Ontario, khi Cơ đốc giáo lan rộng ở Ai Cập giữa thế kỷ thứ hai và thứ năm sau Công Nguyên, việc sử dụng phương pháp ướp xác nhân tạo đã giảm sút. Bảo tàng lưu ý rằng, trong khi tôn giáo của người Ai Cập cổ đại nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo quản cơ thể cho thế giới bên kia thì Cơ đốc giáo lại không chú trọng điều này.