Nguyên tắc dưỡng sinh "10 có, 4 không" của hoàng đế Càn Long: 3 thế kỷ trôi qua vẫn vô cùng giá trị

Hoàng đế Càn Long sống thọ 88 tuổi, trở thành vị vua có tuổi thọ cao nhất lịch sử Trung Quốc

Hoàng đế Càn Long là vị vua sống thọ và tại vị lâu nhất trong lịch sử Trung Quốc nhờ những bí quyết chăm sóc sức khỏe kiên trì và khoa học của ông.

Ngay cả đến thời hiện đại, những bí quyết này vẫn còn mang hơi thở mới mẻ và bất kỳ ai cũng có thể thực hành để duy trì một lối sống khỏe mạnh mà không dựa vào điều kiện kinh tế hay nghề nghiệp của bạn.

Càn Long tên hiệu là Thanh Cao Tông, (sinh ngày 25/9/1711 – mất 7/2/1799). Ông là Hoàng đế thứ sáu của Nhà Thanh, được xem là vị Hoàng đế có tuổi thọ lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc, thời kỳ trị vì kéo dài hơn 60 năm (từ 11/10/1736 đến 1/9/1795).

Năm 1796, Càn Long nhường ngôi cho con trai thứ 15 là Vĩnh Diễm, lên làm Thái thượng hoàng, vẫn giữ quyền chính trong cung. Đến năm 1799 thì ông mới qua đời, hưởng thọ 88 tuổi. Ông là 1 trong 4 vị Đế vương thọ nhất của Trung Hoa (88 tuổi), ba người còn lại là Lương Vũ Đế (86 tuổi), Võ Tắc Thiên (82 tuổi) và Tống Cao Tông (81 tuổi).

Sinh thời, Càn Long là người rất thích cưỡi ngựa và bắn cung, đi du lịch khắp nơi, thăm viếng phía nam sông Dương Tử 6 lần, và thăm những ngọn núi và dòng sông nổi tiếng. Đất nước Trung Hoa rộng lớn như vậy nhưng ông đã cố gắng đi đến hầu hết những địa điểm quan trọng, nổi tiếng.

Trong cuộc đời bôn ba khắp nơi của mình, Càn Long đã tóm tắt chế độ chăm sóc sức khỏe của mình bằng công thức"10 điều thường làm và 4 điều không làm".

Nguyên tắc "Mười điều thường xuyên làm" bao gồm:

1, Gõ răng

2, Nuốt nước bọt

3, Kéo vuốt tai

4, Xoa bóp mũi

5, Xoay chuyển mắt

6, Xoa mặt

7, Xoa chân

8, Xoa bụng

9, Co duỗi tứ chi

10, Siết hậu môn

Nguyên tắc "Bốn điều không làm" bao gồm:

1, Không nói khi ăn

2, Không nói khi nằm

3, Không say khi uống

4, Không mê sắc, tình dục quá đà.

Rõ ràng, sau khi biết được những bí mật dưỡng sinh này của vua Càn Long, nhiều người bình thường nói rằng họ hoàn toàn có thể thử "mười có, bốn không", chỉ cần kiên trì thực hiện, nhất định sẽ có lợi cho sức khỏe.

Ngoài ra, tuổi thọ của Hoàng đế Càn Long còn có 3 yếu tố quan trọng là luyện khí công, mát xa và thực hiện các liệu pháp ăn uống khoa học.

4 giờ sáng đã thức dậy luyện khí công

Khí công là một thuật ngữ chung để chỉ các hoạt động như luyện khí, ngồi thiền, hít thở, là khái niệm chỉ có ở thời hiện đại, rất hiếm trong các tác phẩm cổ đại, mà thời đó được gọi chung là dưỡng sinh, giữ gìn sức khỏe, hít thở.

Hoàng đế Càn Long ngày nào cũng luyện khí công, 4 giờ sáng thức dậy đã "luyện công hít thở phì phì" trong cung. Thậm chí ông thường xuyên làm thơ về cách luyện khí công của mình.

Thường xuyên mát xa, bấm huyệt, lần đầu tạo ra máy mát xa thay cho người làm

Ngoài tập khí công, Hoàng đế Càn Long còn thích xoa bóp, mát xa, bấm huyệt.

Thời kỳ đó, trong cung nhà Thanh có một bộ phận người hầu chuyên phụ trách việc xoa bóp. Trong cuốn sách "Quốc triều cung sử tục biên" của Trung Quốc có ghi lại rằng "Thái giám của bộ phận Xoa bóp sẽ gửi thông điệp cho người phục vụ khi có yêu cầu.

Hoàng đế thường ra lệnh rằng những người trong cung, nếu biết kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt thì đều có thể được mời vào để làm".

Hoàng đế Càn Long thường thực hiện các động tác mát xa để giảm mệt mỏi và bồi bổ cơ thể.

Để thuận tiện cho việc xoa bóp của thê thiếp, trong cung còn trang bị một máy mát xa đặc biệt. Hiện tại, có hai loại máy mát xa này vẫn còn được lưu giữ trong Tử Cấm Thành.

Theo ghi chép của các ngự y cung đình, hai chiếc máy mát xa này do Càn Long chế tạo vào những năm cuối đời. Khi đó, một người vợ lẽ trẻ tuổi của ông bị đau cơ đến kiệt sức, dùng thuốc lâu ngày cũng không hiệu quả. Người ta nói rằng bà đã được chữa khỏi bằng cách xoa bóp trước khi nhập cung.

Vì vậy, các ngự y nói rằng bà ấy vẫn nên tiếp tục được điều trị bằng các kỹ thuật xoa bóp. Tuy nhiên, Hoàng đế Càn Long cực kỳ bảo thủ, kiên quyết không đồng ý, cho rằng điều này sẽ dẫn đến nguy cơ thất tiết. Vì thần thiếp còn trẻ và người xoa bóp đều là nam giới. Bệnh nhân phải nằm trong quá trình xoa bóp, người xoa bóp phải quỳ xuống để thực hiện, rất bất tiện.

Trong lúc tuyệt vọng, một bác sĩ triều đình đã vắt óc suy nghĩ và nghĩ đến việc chế tạo ra một chiếc máy mát xa lăn bằng hạt ngọc trai và dạy hai cung nữ thực hiện việc mát xa trực tiếp cho người vợ này, kết quả rất tốt và bệnh của người vợ đã được chữa khỏi.

Chuyện xảy ra là người vợ lẽ kia cũng bị đau chân và các triệu chứng khác, và cần phải xoa bóp vùng kín.

Trong khi, máy mát xa này chỉ phù hợp để xoa bóp các bộ phận phẳng. Để thích ứng với các tình huống khác nhau, bác sĩ triều đình đã yêu cầu thợ kim hoàn chế tạo thêm một máy mát xa hình lăng trụ như quả dưa bằng chất liệu đá sao vàng.

Sau đó, Từ Hi Thái hậu vào cuối triều đại nhà Thanh cũng sử dụng máy mát xa này ở phần bụng dưới của bà, và nó được cho là rất hiệu quả. Tất nhiên, đây chỉ là những lời do người đời sau kể lại.

Ăn uống đa dạng, đúng giờ, đúng liều lượng

Hoàng đế Càn Long cũng rất coi trọng liệu pháp ăn kiêng và sẽ lựa chọn những thực phẩm có lợi cho sức khỏe tùy theo thể trạng của mình.

Tư liệu hiện có trong Văn khố Lịch sử đầu tiên của Trung Quốc, "Thiện đế đáng" liệt kê chi tiết tình hình bữa sáng và bữa tối trong tháng đầu tiên của năm Càn Long thứ bốn mươi tám (1783), nơi Hoàng đế Càn Long ăn sáng và ăn tối.

Trong tháng này, Hoàng đế Càn Long đã sử dụng tổng cộng 47 loại thực phẩm chính (lương thực) bao gồm gạo nâu, bánh bao cỡ lớn, bánh bao cỡ nhỏ, bánh hấp các loại, các loại thực phẩm làm từ ngũ cốc.

Có 47 loại thực phẩm phụ đi kèm được nấu trong nồi nóng bao gồm: lẩu yến sào, lẩu tảo bẹ, lẩu bắp cải, lẩu khoai mỡ, lẩu thịt viên, lẩu cá kèo, v.v.

Có 59 món ăn được chế biến nóng: vịt quay, gà xé nấm, cừu hầm, cút quay, măng đông cô quay, thịt chó quay, thịt xá xíu, trứng kho hành, rau muống xào, há cảo, v.v.

Có 26 loại món chế biến nguội: thịt gà, đuôi nai, vịt, cừu, thịt lợn, thịt muối, v.v.

Có 7 loại canh/súp dạng nước hầm nấu kết hợp tùy theo món ăn chính: súp gà tơ, súp yến sào, súp yến sào đông trùng hạ thảo, súp vịt quay, súp yến sào vịt, súp yến thịt ba chỉ tươi, súp đậu phụ…

Mỗi bữa điểm tâm sáng đều có mì gói nóng hổi dễ tiêu, gồm mì ba chỉ tươi, mì tổ yến, hoành thánh gà xé, cháo trái cây, bánh ngọt, hành lá, thịt heo,… cùng với một cốc sữa.

Đầu giờ chiều dùng 15 sản phẩm trái cây (đa dạng chủng loại) và 5 sản phẩm bánh.

Bữa tối là 5 món thức ăn nhỏ và 1 món canh.

Khi dọn bữa ăn phải được dọn trên bàn thấp hình rồng đỏ, có 3 bát, 4 đĩa và 2 hộp đựng đồ ăn nóng, 2 bát, 2 đĩa và 1 hộp đựng trái cây nóng.

Nếu thống kê thực đơn trong tháng, có thể thấy Hoàng đế Càn Long đã chia ra 139 món ăn trong tháng, trong đó thực phẩm nấu trong nồi nóng là 47 món, món ăn chế biến nóng là 59 món, món ăn chế biến nguội 26 món, canh 7 món.

Có thể thấy, yêu cầu của Càn Long đối với việc ăn uống là phải phong phú đa dạng và kết hợp nhiều món ăn uống khác nhau. Hai bữa một ngày, sáng và tối, mỗi bữa có hơn chục loại lương thực thiết yếu, cộng với món nấu trong nồi nóng (như lẩu), món xào trong đĩa nóng, món nguội và canh.

Hoàng đế Càn Long đặc biệt thích đậu phụ, vịt và yến sào.

Mặc dù ở thời hiện đại, chúng ta không có nhiều thời gian để thực hiện những món ăn kiểu cung đình như vua Càn Long đã sử dụng, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể tham khảo cách ăn đa dạng của ông với nhiều chủng loại thực phẩm được ăn trong tháng, chủ yếu được chế biến ấm nóng và cách nấu hầm, xào và canh là chủ đạo.