Nữ Đại tá tình báo giỏi nhất Việt Nam, được đặt tên cho 2 con đường là ai?

Bà Đinh Thị Vân (1916-1995), tên thật là Đinh Thị Mậu, sinh ra tại làng Đông An, tổng Cát Xuyên, huyện Giao Thủy, phủ Thiên Trường, nay là làng Đông An, xã Xuân Thành, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định. Vì bố mất sớm nên anh em và được ông nội Đinh Mẫn Cấp nuôi nấng và dạy dỗ nên người. Bà Đinh Thị Vân là Đại tá, nhà tình báo nổi tiếng Việt Nam được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Vào năm 17 tuổi, dưới sự vận động của 2 người anh cùng cha khác mẹ là Đinh Lai Hạp và Đinh Thúc Dự (đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương) đã tham gia hoạt động cách mạng. Lúc này, bà Vân được cấp trên giao cho nhiệm vụ giao thông liên lạc, cất giữ tài liệu bí mật của Đảng, bà tham gia tổ chức nhóm “Ái hữu tương tế”, nuôi dưỡng, bảo vệ cán bộ cách mạng hoạt động tại địa phương.

Lý do vì sao bà được gọi là bà Vân thay vì tên thật là Đinh Thị Mậu xuất phát từ tên người chồng của bà. Trong khoảng thời gian thực hiện nhiệm vụ trên, bà đã kết hôn với một người cùng quê sau khoảng thời gian cả hai cùng tìm hiểu.

Vào tháng 8/1945, bà là cán bộ Việt Minh huyện Xuân Trường, tích cực vận động dân chúng tham gia tổng khởi nghĩa ở hai huyện Xuân Trường và Giao Thủy. Sau khi Cách mạng tháng 8 thành công, bà tham gia công tác xây dựng chính quyền mới ở huyện Xuân Trường.

Bà Đinh Thị Vân được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương vào ngày 30/6/1946, sau đó bà giữ các chức vụ Huyện ủy viên huyện Xuân Trường, Ủy viên ban Thường vụ Phụ nữ cứu quốc tỉnh Nam Định, Hội trưởng Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh Nam Định (1951-1953).

Vào những năm chiến tranh quyết liệt đó, bà Đinh Thị Vân đã xây dựng mạng lưới tình báo tinh nhuệ mang lại nhiều chiến công ngoài sức tưởng tượng cho quân ta như điều tra tỉ mỉ hệ thống phòng ngự của quân đội Sài Gòn ở Nam vĩ tuyến 17 trong giai đoạn 1959 - 1960.

Trong thời điểm này, quân ta mở đường Trường Sơn vào Nam, nên cần hiểu rõ về sự bố phòng của quân đội Sài Gòn ở nam vĩ tuyến 17 đồng thời tìm hiểu xem đối phương đã biết những gì về việc quân ta xuất hiện ở Hạ Lào. Trọng trách này được giao cho đồng chí Đinh Thị Vân.

Một số chiến công tiêu biểu mà Nhà tình báo Việt Nam Đinh Thị Vân và mạng lưới của mình đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ như: Thông tin kịp thời về việc Mỹ sẽ đổ quân vào Nam Việt Nam sau khi chiến lược chiến tranh đặc biệt thất bại; Biết trước được kế hoạch của cuộc hành quân Junction City (Gian-Xơn-Xi-Ty) giúp quân ta chủ động đối phó làm thất bại âm mưu của chúng; Bà là người dẫn dắt nhiều thế hệ tình báo cũng như lực lượng không quân Việt Nam;…

Bà Đinh Thị Vân được Nhà nước Việt Nam thưởng rất nhiều các danh hiệu bao gồm Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân, 2 Huân chương Độc lập hạng Nhì, Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương Quân kỳ Quyết thắng...

Sau này, Nữ Đại tá tình báo giỏi nhất Việt Nam Đinh Thị Vân sống một cuộc đời bình dị, bà được bà con nhân dân ở địa phương ngưỡng mộ và yêu mến. Ngày 12/11/1995, bà Đinh Thị Vân từ trần tại Hà Nội, hưởng thọ 79 tuổi. Tên bà được đặt tên cho một đường phố tại phường Hạ Long, thành phố Nam Định và một con đường tại quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng.

Câu chuyện về nữ Đại tá tình báo Đinh Thị Vân như một bài học về sự kiên cường, không bao giờ bỏ cuộc trong những hoàn cảnh khổ cực và nguy hiểm nhất, đồng thời bà mãi luôn là một tấm gương sáng của người cách mạng để thế hệ trẻ noi theo.