Sự tái sinh bí ẩn của loài tre, một thế kỷ mới nở hoa một lần

Một chồi tre henon (Phyllostachys nigra var. henonis) trước khi ra hoa. (Ảnh: Paul Starosta/Getty Images)

Một loài tre đặc biệt ra hoa lần đầu tiên sau hơn 100 năm, điều này có thể cho phép các nhà nghiên cứu tìm hiểu thêm về quá trình tái sinh bí ẩn của nó.

Phyllostachys nigra var. henonis, hay tre henon, chỉ ra hoa 120 năm một lần trước khi tàn lụi. Thế hệ hiện tại của loài này dự kiến sẽ ra hoa vào năm 2028. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu từ Đại học Hiroshima ở Nhật Bản nhận thấy rằng, một số mẫu vật địa phương đã bắt đầu ra hoa sớm - và họ nhân cơ hội để nghiên cứu loài bí ẩn này.

Trong một nghiên cứu được công bố ngày 12/6 trên tạp chí PLOS One, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, nhiều mẫu hoa không chứa bất kỳ hạt nào. Nhóm nghiên cứu cũng quan sát thấy thiếu các cây mới phát triển từ hệ thống rễ của những cây đã ra hoa, đồng thời cho thấy khả năng sinh sản vô tính hạn chế.

Điều này có nghĩa là nhiều cánh đồng tre rậm rạp khó có thể tái sinh và có thể biến mất và được thay thế bằng đồng cỏ.

Tre nở hoa 120 năm một lần

Tre Henon được du nhập vào Nhật Bản từ Trung Quốc vào thế kỷ thứ 9, nhưng các ghi chép khoa học về quá trình tái sinh của nó còn rất ít. Các nhà nghiên cứu viết rằng, khoảng thời gian nở hoa kéo dài 120 năm của nó dựa trên các tài liệu lưu trữ từ thế kỷ thứ 9 và các thuộc địa trước đó đã chết ngay sau khi ra hoa vào năm 1908, trước khi tự tái lập trên khắp Nhật Bản.

Tác giả đầu tiên Toshihiro Yamada, nhà sinh vật học bảo tồn và sinh thái rừng tại Đại học Hiroshima, cho biết: “Các nhà khoa học 120 năm trước đã không mô tả rõ ràng về sự ra hoa của của loài tre này.”

Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu một tập hợp các mẫu vật ra hoa sớm mà họ tìm thấy ở Hiroshima vào năm 2020 với 334 "cành" - thân gỗ có khớp nối của tre. Đến cuối năm 2022 không còn cây tre nào sống sót. Yamada cho biết: “Làm thế nào những cây chết được thay thế bằng một thế hệ mới là câu hỏi chưa được trả lời. Rõ ràng, việc tái sinh hữu tính không hiệu quả vì loài này không tạo được hạt giống”.

Yamada cho biết có thể tre tái sinh dưới lòng đất, cuối cùng sẽ mọc thành những thân tre mới. Sau khi những thân tre này được hình thành, tre sẽ sinh sôi nảy nở để bù đắp cho sự sinh sản kém hiệu quả của nó.

Yamada cho biết thêm, tre có thể mang lại cho con người một vài hữu ích như ngăn ngừa xói mòn đất và ngăn ngừa lở đất, cũng như thảm thực vật và độ che phủ rừng.