Tết Trung thu và muôn vàn câu hỏi của người Việt

Thạc sĩ Dương Hoàng Lộc, Giảng viên bộ môn Văn hóa dân gian, khoa Văn học và Ngôn ngữ, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM) cho biết: “Theo ông bà ta từ xưa đến nay thì trong một năm sẽ có bốn cái tết cổ truyền quan trọng, tương ứng với bốn mùa. Mùa Xuân là Tết Nguyên đán, mùa Hạ có Tết Đoan ngọ, mùa Thu có Tết Trung thu và cuối cùng là Tết Hạ nguyên vào mùa Đông”.

Theo lời thạc sĩ Lộc, ba chữ “Tết Trung thu” đã thể hiện rõ thời gian diễn ra cái tết này chính là giữa mùa thu, cụ thể rơi vào ngày rằm tháng 8 âm lịch. Người xưa quan niệm mùa thu là mùa mát mẻ và có thời tiết đẹp nhất trong năm, trời cao xanh hơn, mặt trăng cũng sáng và to tròn nhất so với các đêm rằm. Tháng này công việc gieo trồng đã hoàn tất, mọi người chuẩn bị một mâm cỗ để cúng gia tiên, đến tối thì thảnh thơi uống rượu, vừa ngắm trăng vừa chiêm nghiệm và đưa ra những dự đoán về mùa màng năm tới.

“Ở một nền văn minh lúa nước như chúng ta thì thời điểm này thích hợp để người nông dân ghi nhận, đánh dấu những biến đổi của thời tiết. Ví dụ thấy trăng thu màu vàng thì năm đó sẽ trúng mùa tằm tơ, nếu trăng màu xanh hoặc lục thì sẽ có thiên tai như nhiều sâu bọ phá hoại mùa màng, hạn hán hoặc lũ lụt…”, thạc sĩ phân tích.