Thánh mẫu – bí ẩn về nghề hiếm hoi trên thế giới

Rất nhiều cô bé được sửa soạn làm Thánh mẫu, nhưng chỉ một người duy nhất được chọn. Bé gái sẽ được ở trong một ngôi nhà 3 tầng xinh đẹp, có 2 con sư tử bằng đá hoa cương gác cửa. Rồi hàng trăm con bồ câu, công, phượng và nhiều giống chim quý hiếm khác được khắc gỗ trang điểm quanh tòa nhà - tọa lạc giữa khu vực cổ kính ở Kathmandu, ngay kế bên tòa cung điện cũ của nhà vua.

Đôi khi Thánh mẫu vui lòng đứng lấp ló bên khung cửa sổ, để những tín đồ sùng bái và du khách hiếu kỳ chiêm ngưỡng. Nghiêm cấm chụp ảnh!

Theo một trong những truyền thuyết về Kumari Bahal, thì đức Vua Nepal Jaya Prakash Malla thi thoảng thường chơi xúc xắc với nữ thần Talezu - từng hiện xuống thành người trần thế để cùng chơi với vua. Một đêm nọ nhà vua muốn... “chiếm hữu” nữ thần, làm người nổi giận và nói không bao giờ thèm đến chỗ vua nữa.

Cuối cùng sau khi đức vua cứ van nài mãi, nữ thần Talezu đành nhượng bộ nhưng với một điều kiện: “Chỉ hiện xuống trần gian trong thời thơ ấu chưa thành niên của mình trước đây...”. Nhà vua liền hạ lệnh cho xây một tòa lâu đài đặc biệt gần cung điện chính của triều đình.

Nhưng đa phần người Nepal lại tin rằng Thánh mẫu thơ ấu là hiện thân của nữ thần Darvati, có nơi còn gọi là nữ thần Durga - vợ của Shiva, vị thần tối cao và là “ông Bành Tổ” trong tín ngưỡng của người theo Hindu giáo.

Nghề Thánh mẫu được tuyển chọn qua một hội đồng hoàng triều với số thành viên ban giám khảo luôn được giữ kín. Theo truyền thống, hầu như chỉ có các bé gái trong độ tuổi vị thành niên thuộc những dòng họ kim hoàn truyền đời tại Kathmandu mới được chọn. Vẻ ngoài của bé phải đáp ứng đúng 32 điều quy định về sắc đẹp và sức khỏe: da mịn, không có sẹo, cũng như không có dấu vết của bệnh đậu mùa hay các chứng bệnh ngoài da khác; tóc mịn và bóng; mắt to và đen; dáng đi chuẩn mực...

Vòng đầu của cuộc thi là “Thử thách”: những đứa trẻ được đưa vào một sảnh đường kín, nơi có nhiều người đàn ông “đầu trâu mặt ngựa” ăn mặc dị biệt vẻ hắc ám sẽ... dọa chúng. Xung quanh khắp nơi là những thủ cấp súc vật mới bị cắt còn đẫm máu. Hội đồng Hoàng triều Nepal cho rằng ai làm chủ được trong tình thế này, bé gái đó mới xứng được chọn là Thánh mẫu.

Bé gái kiên định nhất được nhận quần áo cùng đồ trang sức từ người Thánh mẫu trước để lại. Sau đó đến lượt các thầy chiêm tinh coi tướng số, xem “số mệnh” của Thánh mẫu với vua có xung khắc nhau không... Rồi nữ Thánh mẫu vừa chọn ra được vị quân sư chính của triều đình dẫn đi trình diện nhà vua. Thánh mẫu mới được vua ban tặng một đồng bạc trắng.

Tiếp đến là quá trình biến cô bé thành Thánh mẫu thực thụ. Trước mắt cô là cảnh tàn sát gia súc man rợ gồm trâu, bò, dê, cừu, gà và vịt. Thánh mẫu đi quanh những cái đầu súc vật vừa bị cắt - được người ta xếp thành vòng tròn, rồi cắm lên đó những cây nến nhỏ. Sau đó nhi nữ về ngồi yên vị trong một cái ngai đợi đến lúc hồn của nữ thần Talezu (một trong 62 bà vợ nổi danh của đức tổ Shiva) “nhập” vào.

Chính lúc này cô bé biến thành Thánh mẫu. Khi đó chỉ thấy bé gái đang gắng tập trung nghị lực, với khuôn mặt được trang điểm kỹ cùng cái chấm đỏ Tika (con mắt thứ 3, hay mắt thần theo huyền thoại) giữa vầng trán thơ trẻ. Thánh mẫu hầu như bị phủ kín trong bộ phục sức bằng gấm đỏ với rất nhiều đồ trang sức, chỉ thấy được đôi bàn chân trần thấp thoáng ẩn hiện dưới những vạt gấm che.

Một Nữ thần - Thánh mẫu vừa trải qua giai đoạn “Thử thách”; bé gái 14 tuổi Chanira Bajracharia trở thành Kumari Bahal đầu tiên sau khi nền quân chủ Nepal cáo chung dạo cuối năm 2008.

Sau khi đã thành “chính quả”, Thánh mẫu liền đứng dậy khỏi ngai và đi dọc theo con đường trắng chạy ngang qua quảng trường hành lễ, tới tòa lâu đài cao 3 tầng kia. Bước đi khoan thai, đường bệ, đầy uy lực trước muôn vàn cặp mắt cung kính của những người dự lễ.

Thánh mẫu mới bước chân vào tòa lâu đài - nhà tù của mình. Các cánh cửa gỗ nặng nề đóng lại. Thánh mẫu sẽ ở đó cho tới khi bị đau ốm, hay bị xước tay chảy máu, hoặc một điều gì đó nhỏ nhặt tương tự... khiến cô không xứng đáng làm Thánh mẫu nữa, bởi đã vi phạm sự “trong trắng - tinh khiết của tuổi thơ”.

Thánh mẫu không được về thăm cha mẹ mình, không được vui chơi với bạn bè cũng như anh chị em thân thích. Người ta chăm lo cho cô bé rất nhiều, tắm rửa và thay đồ nhiều lần mỗi ngày, thận trọng cung kính giữ gìn vì bé gái chính là hiện thân của Nữ thần Talezu quyền uy.

Thánh mẫu chỉ rời lâu đài khi có những dịp lễ lạt lớn, chừng 2-3 lần trong một năm. Khi đó người ta sẽ khiêng cô lên cái kiệu mạ vàng phủ đầy hoa. Đôi chân nữ thần của Thánh mẫu không bao giờ chạm đất. Cô sẽ là giống chim quý nhất trong cái lồng vàng son nhất.

Mọi người Nepal ai cũng kính trọng Thánh mẫu - nữ thần, cả người Hindu giáo lẫn Phật giáo, cả người giàu lẫn kẻ nghèo. Họ rất phấn chấn khi được thể hiện lòng tôn kính với một nữ thần cụ thể “bằng xương bằng thịt”, hơn là các vị thần linh xa vời trên trời kia.

Các đời vua Nepal kế tiếp nhau cũng rất kính nể Thánh mẫu. Cứ mỗi độ năm mới, nhà vua cùng các thành viên hoàng tộc đều cung kính đón nhận sự ban ơn từ Thánh mẫu.

Sau thời kỳ vương giả của nghề Thánh mẫu kết thúc, bé gái được “về hưu”. Cô bé có thể trở về nhà cha mẹ, học hành và lập gia đình. Mọi người vẫn tiếp tục kính mến, trọng vọng cô, tuy không còn là Thánh mẫu nữa. Nhưng rất khó kiếm được tấm chồng, bởi ít chàng trai nào chịu lấy một cô gái không được chuẩn bị tí gì về công việc nội trợ cả, luôn được nuông chiều nâng niu với ngọc ngà châu báu giữa lối sống phong lưu.

Mặt khác, theo duy tâm đồn đại thì các cựu nữ Thánh mẫu thường đem lại nỗi bất hạnh, sự rủi ro cũng như chồng họ thường bị... chết yểu. Nghề Kumari Bahal cũng có thể là cái nghề bất hạnh nhất của một đời con gái. Tuy nền quân chủ đã chính thức cáo chung và Vương quốc Nepal hiện thời mang tên mới là Cộng hòa dân chủ liên bang Nepal, nhưng nghề Thánh mẫu vẫn được nhắc đến.