Thiếu nữ có khả năng 'du hành thời gian trong tâm trí': Bí ẩn về trí nhớ siêu phàm khiến giới khoa học kinh ngạc

Câu chuyện về TL, được các nhà khoa học Pháp công bố trên tạp chí Neurocase, đang khiến giới nghiên cứu thần kinh chú ý. Bởi cô là một trong chưa đến 100 người trên thế giới mắc chứng hyperthymesia, hay còn gọi là siêu trí nhớ tự truyện (highly superior autobiographical memory - HSAM).

Ảnh minh họa.

Từ khi còn nhỏ, TL đã có khả năng “du hành thời gian” trong tâm trí khi sống lại những khoảnh khắc trong quá khứ một cách chân thực đến mức gần như trải nghiệm lại cảm xúc và hình ảnh của chúng.

“Cô ấy có thể mô tả chi tiết mình đã làm gì vào ngày 6 tháng 7 năm 2002 và sống lại chính cảm xúc của ngày hôm đó.” - Tiến sĩ Valentina La Corte, nhà thần kinh học tại Đại học Paris Cite, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Khi 8 tuổi, TL từng cố kể với bạn bè về khả năng đặc biệt của mình. Họ không tin, thậm chí buộc tội cô bịa chuyện. Sợ bị cho là kỳ quặc, TL im lặng suốt nhiều năm, chỉ dám chia sẻ với gia đình ở tuổi 16. Một năm sau, cô quyết định kể lại câu chuyện với các nhà nghiên cứu.

Trong các bài kiểm tra trí nhớ, TL cho thấy khả năng ghi nhớ chi tiết vượt xa mức bình thường. Ký ức của cô không chỉ rõ ràng mà còn “đậm đặc cảm xúc”, với cảm giác mạnh mẽ như đang sống lại từng khoảnh khắc.

Điều thú vị là, trong tâm trí TL, ký ức được lưu giữ trong một “căn phòng trắng khổng lồ”, nơi mọi thứ trong đời cô được sắp xếp ngăn nắp như trong thư viện.

Mỗi món đồ chơi, mỗi bức ảnh, mỗi khoảnh khắc đều có vị trí riêng, kèm theo nhãn ghi tên, thời gian và người tặng. Cô có thể “lấy” lại ký ức để xem, hoặc “đóng lại” những gì khiến mình đau lòng.

Ảnh minh họa.

“Những ký ức buồn, như cái chết của ông nội, được cất trong một chiếc rương trong căn phòng trắng ấy.” - La Corte mô tả.

Còn những thông tin khô khan, không mang cảm xúc như dữ kiện học thuật lại khó ghi nhớ hơn. TL gọi chúng là “ký ức đen”.

Không chỉ có thể trở về quá khứ, TL còn có khả năng “nhìn trước tương lai”, tưởng tượng những sự kiện chưa từng xảy ra nhưng lại cảm thấy quen thuộc, như thể cô đã từng trải qua.

Nhưng khả năng siêu phàm ấy không chỉ toàn lợi ích. Những người mắc HSAM thường mô tả dòng ký ức của mình là “không ngừng, tự động và không thể kiểm soát”. Việc sống chung với quá nhiều ký ức, đặc biệt là ký ức đau buồn có thể trở thành gánh nặng tâm lý nặng nề.

TL dường như đã tự tạo ra những “phòng phụ” trong tâm trí để đối phó:

Một “phòng băng giá” để hạ nhiệt khi tức giận,

Một “phòng vấn đề” trống rỗng để suy nghĩ,

Và một “phòng lính” xuất hiện sau khi cha cô rời đi vì công việc quân đội, nơi cô lui tới khi cảm thấy tội lỗi.

Dù chỉ là một trường hợp cá nhân, nghiên cứu về TL đang mở ra hướng mới cho khoa học thần kinh nhận thức.

“Chúng tôi vẫn chưa biết tuổi tác có ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ của những người này không, hay liệu họ có thể học cách kiểm soát dòng ký ức vô tận ấy. Còn rất nhiều câu hỏi, và tất cả vẫn đang chờ được khám phá.” - La Corte chia sẻ.

Từ căn phòng trắng trong trí óc một cô gái tuổi teen, các nhà khoa học hy vọng sẽ hiểu rõ hơn cách bộ não con người lưu giữ, truy xuất và định hình ký ức, thứ làm nên bản sắc và dòng chảy liên tục của chính chúng ta.