Tìm kiếm thành phố vàng đã mất: Bí ẩn về El Dorado

Cái tên " El Dorado " trong nhiều năm đã được gán cho một thành phố hoặc các quốc gia có sự giàu có đáng kinh ngạc mà các nhà địa lý, nhà thám hiểm không thể tiếp cận được. Tất cả những người mạo hiểm tìm kiếm El Dorado trên thực tế đều phải chịu đựng đau khổ tột cùng và cuối cùng là mất trí, giết chết bạn đồng hành của mình hoặc tự kết liễu đời mình.

Truyền thuyết về El Dorado - thành phố dát vàng bên hồ Guatavita (ngày nay thuộc Colombia) có từ thời trung cổ, vẫy gọi nhiều nhà thám hiểm dũng cảm lên đường dù nhiều người ra đi không bao giờ trở lại. Ảnh: Planetamaldek

Hầu hết những người quan tâm về lịch sử cổ đại của châu Mỹ và Thời đại khám phá đều quen thuộc với truyền thuyết về El Dorado. Đó là câu chuyện về một thành phố cổ kính và tiên tiến được xây dựng hoàn toàn bằng vàng và ẩn giấu trong "Tân Thế giới", nơi nó đã bị phá hủy hoặc đơn giản là không bao giờ được định vị bởi các nhà thám hiểm châu Âu và con cháu của họ.

El Dorado được cho là nằm lẩn khuất sâu trong rừng già Amazon, được bảo vệ cực kì cẩn mật, rất khó tìm đường vào và một khi vào thì sẽ không thể trở ra được. Câu chuyện xung quanh đế chế này bắt nguồn từ lời kể của những nhà thám hiểm Tây Ban Nha đầu tiên khám phá châu Mỹ như Francisco de Orellana, Juan Martinéz (vốn là công nhân sửa đường trong cuộc thám hiểm của Diego de Ordaz đã bị bỏ rơi), Luiz Daza - một viên sĩ quan Tây Ban Nha miêu tả về vùng đất nằm giữa sông Amazon và hồ Parima ở Guyana.

Theo đó, El Dorado là một vương quốc giàu có hùng mạnh của nền văn minh Inca cổ xưa. Tại thủ đô Manoa của đế chế này, các công trình kiến trúc vô cùng lộng lẫy, tất cả đều được dát vàng ròng từ cung điện, cầu đá, tượng thần Mặt Trời Inti đến nhà dân bình thường… Thành phố giàu có đến nỗi, buổi tối trước khi ngủ, vua trị vì dát vàng lên người, sáng hôm sau thì rửa sạch. Vàng thậm chí còn bị coi là kim loại bình thường, người ta sử dụng chỉ với mục đích thờ thần linh bởi ánh sáng của nó được người Inca coi là “mồ hôi của Mặt trời”.

Truyền thuyết kể rằng, ở nơi xa xôi trên thế giới có một thành phố vàng được xây dựng vào khoảng năm 1200 - 1500 TCN. Đó là thành phố của người Muisca, nơi vàng được xem như một thứ kim loại quen thuộc chứ không phải vật phẩm quý giá. Tại đây, không chỉ người thuộc tầng lớp quý tộc mà ngay cả dân thường cũng sở hữu một lượng vàng lớn. Ảnh: Zhihu

Đó là một câu chuyện vô cùng hấp dẫn, và giống như nền văn minh vĩ đại của Atlantis hay ảnh hưởng của người ngoài hành tinh trong việc xây dựng các kim tự tháp, người ta luôn cảm thấy tò mò và đôi khi là không thể không tin vào những câu chuyện như vậy.

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, El Dorado dễ dàng bị coi là huyền thoại, hoặc ít nhất là một sự cường điệu để cho nhiều người chú ý tới châu Mỹ vào thời Colombo. Điều này khá hợp lí, vì chúng ta không có bằng chứng thuyết phục nào về một thành phố vàng ở Tân Thế giới, và điều đó nghe có vẻ khó xảy ra.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là chúng ta biết rất ít về lục địa châu Mỹ cổ đại. Và đó là lý do tại sao bất chấp mọi điều chúng ta vừa đề cập, thì vẫn có những người đặt câu hỏi: El Dorado có thực sự có thật không?

Huyền thoại El Dorado khiến nhiều nhà thám hiểm châu Âu lên đường tìm kiếm nó. Họ có thể là người thuộc giới quý tộc, nhà khoa học hay một thương nhân giàu có muốn khám phá thành phố đầy vàng. Tuy nhiên, những chuyến đi đó không mang lại kết quả mong muốn mà còn khiến nhiều người bỏ mạng vì bệnh dịch hoặc tranh chấp với thổ dân da đỏ. Ảnh: Planetamaldek

Thành phố vàng El Dorado, còn được gọi là Manoa, được cho là nằm trong rừng rậm Colombia, Nam Mỹ và vẫn chưa một ai có thể chứng mình được rằng nó thực sự tồn tại. Tuy nhiên theo những gì mà giới khoa học và khảo cổ tìm kiếm được, thì xuất hiện trường hợp có thể là dấu tích "thành phố vàng" trong quá khứ.

Đó chính là bằng chứng vệ tinh về một nền văn minh vĩ đại chưa được khám phá ở trung tâm Amazon. Gần đây, hình ảnh vệ tinh đã phát hiện hơn 200 vết tích hình học khổng lồ tại khu vực lòng chảo Amazon, gần biên giới giữa Brazil và Bolivia.

Hàng nghìn người đã đổ đi tìm vàng và kết quả không mấy khả quan. Hầu hết, họ đều phải trả giá cho lòng tham và mơ ước về thành phố vàng trong truyền thuyết. Ảnh: Antiquity

Theo đó, từ trên cao, trông các vết tích này như những đường kẻ địa lí được khắc vào mặt đất. Nhưng các nhà khoa học cho rằng những đường nét này là phần còn lại của các con đường, cây cầu, hào sâu, các đại lộ và quảng trường. Tất cả đều từng là nền tảng của một thành phố văn minh nằm trong khu vực dài hơn 200km. Thành phố này có thể đã là nơi sinh sống của một cộng đồng dân cư khoảng 60.000 người và những tàn tích mới được phát hiện có niên đại từ năm 200 - 1283.

Và theo một nghĩa trừu tượng hơn, chúng có thể là bằng chứng của một nền văn minh bí ẩn được nhiều nhà thám hiểm tìm kiếm. Một số người gọi nó là El Dorado, và những người khác gọi nó là "Thành phố Z đã mất".