Tìm thấy đền đài và báu vật ở thành phố Ai Cập cổ đại chìm dưới đáy biển

Thợ lặn tìm thấy tàn tích của một ngôi đền cổ Ai Cập ở thành phố Heracleion hiện đang nằm dưới biển (Nguồn: Christoph Gerigk/Hilti Foundation/Egypt Ministry of Antiquities)

Thành phố Heracleion nhộn nhịp được đặt theo tên của nhân vật thần thoại Héc-quyn, người dân xưa kia tin rằng Héc-quyn đã từng đặt chân đến đây. Heracleion được xây dựng vào thế kỉ VIII trước Công nguyên bên bờ sông Nile, gần Địa Trung Hải. Lễ đăng quang của nữ hoàng Cleopatra đã diễn ra ở một trong những ngôi đền của thành phố này. Khoảng 1.500 năm sau, thành phố hứng chịu một trận lụt kinh hoàng và ngày nay nó nằm sâu 45 mét dưới biển.

Kể từ khi được các nhà khảo cổ học phát hiện vào năm 2000, Heracleion (hay còn có tên là Thonis) đã dần dần được vén màn bí mật. Mới đây, các nhà khảo cổ học đã tiến hành cuộc khai quật thành phố kéo dài trong 2 tháng, và họ đã tìm thấy dấu tích của một ngôi đền lớn, trong đó có cả những cột đá và một số tàn tích của một ngôi đền nhỏ bị chôn vùi sâu 1 mét dưới lớp trầm tích đáy biển.

Nhóm nghiên cứu gồm các nhà khảo cổ học người Ai Cập và châu Âu, có sử dụng công cụ quét hình ảnh để xác định các đồ tạo tác còn lại ở đáy biển hoặc bị chôn vùi dưới đáy biến. Họ đã phát hiện ra một phần của một con tàu. Trong các lần khai quật trước đó, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy 75 con tàu cả còn nguyên và cả bị hư hại. Phát hiện mới lần này chính là phần còn thiếu của con tàu thứ 61, con tàu được dùng vào mục đích tế lễ.

Con tàu này khá lớn, khi ghép cả hai phần lại, nó dài đến 13 mét và rộng 5 mét. Trên tàu có một số của cải, gồm tiền xu bằng đồng và vàng, cùng một ít đồ trang sức. Tiền xu tìm thấy ở Hecraleion có niên đại vào thời vua Ptolemy II, ông vua trị vì từ năm 283 đến 246 trước Công nguyên. Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy đồ gốm sứ có tuổi đời vào khoảng thế kỉ III – IV trước Công nguyên.

Ngoài thành phố Hecraleion, nhóm nghiên cứu cũng tiến hành tìm kiếm ở một thành phố khác chìm dưới nước là Canopus. Thành phố này cũng nằm ở vùng Vịnh Abu Qir, Alexandra. Ở Canopus, các nhà khảo cổ học phát hiện thấy một tòa nhà cổ nằm ở rìa phía Nam cách thành phố khoảng 1 km.

Họ cũng tìm thấy đồ có giá trị ở thành phố này như là tiền xu từ thời Ptolemy và Byzantine, nhẫn và khuyên tai thời Ptolemy. Tất cả những đồ tạo tác này cho thấy Canopus xưa kia là một thành phố nhộn nhịp từ thế kỉ IV sau Công nguyên cho đến thời đại Islam.