Vì sao chim đậu trên dây điện không bị giật?

Nguyên nhân là bởi không có chênh lệch điện thế

Khác với suy nghĩ phổ biến rằng chim “dẫn điện kém nên dòng điện bỏ qua”, nguyên nhân thực sự nằm ở sự chênh lệch điện thế.

Dòng điện chỉ chạy qua cơ thể khi có sự khác biệt về điện thế giữa hai điểm tiếp xúc. Khi một con chim đậu trên cùng một sợi dây điện, cả hai chân nó đều ở cùng điện thế. Do đó, không có dòng điện chạy qua cơ thể, và chim vẫn an toàn.

Ảnh minh họa.

Trong khi đó, cơ thể người thường đứng trên mặt đất - vốn được xem gần như ở điện thế bằng 0. Nếu tay người chạm vào dây điện có điện thế cao, sẽ hình thành sự chênh lệch lớn giữa tay (tiếp xúc với dây) và chân (tiếp xúc với đất). Lúc này, dòng điện đi từ dây qua cơ thể xuống đất, tạo thành mạch kín và gây điện giật.

Khi nào chim bị giật?

Nguy hiểm chỉ xảy ra khi chim vô tình chạm đồng thời vào hai dây điện khác nhau, hoặc một dây điện và một vật nối đất (như cột điện kim loại). Khi đó, điện thế tại hai điểm tiếp xúc khác nhau, cơ thể chim trở thành “cầu nối” và dòng điện sẽ lập tức truyền qua, khiến nó bị giật.

Ngoài ra, với các đường dây cao thế hàng chục nghìn volt, chim hoặc con người đứng quá gần cũng có thể gặp nguy hiểm do hồ quang điện - hiện tượng dòng điện phóng qua không khí khi khoảng cách đủ nhỏ.

Cách con người có thể an toàn như chim

Nếu con người mang giày cao su dày, đứng trên ghế gỗ khô hoặc vật liệu cách điện, thì cơ thể cũng không nối đất. Trong trạng thái đó, ngay cả khi chạm vào dây điện, dòng điện không có “lối thoát” để đi xuống đất, và con người sẽ an toàn - tương tự như chú chim đang đậu trên dây.

Nguyên lý này được áp dụng trong ngành điện với phương pháp làm việc trực tiếp trên đường dây đang mang điện (live-line working). Tuy nhiên, đây là kỹ thuật cực kỳ nguy hiểm, chỉ được phép thực hiện với thiết bị bảo hộ chuyên dụng và đội ngũ thợ điện có tay nghề cao.

Như vậy, bí mật giúp chim “miễn nhiễm” với điện giật không nằm ở đôi chân bé nhỏ hay khả năng đặc biệt nào, mà chính là sự cân bằng điện thế. Chỉ cần có sự chênh lệch, ngay cả chim cũng khó thoát khỏi nguy hiểm.