Lý giải bí ẩn về thời gian không phải ai cũng biết
Thời gian có vẻ là một điều hiển nhiên như từng giây từng phút trôi qua, nhưng dưới cái nhìn khoa học thời gian lại có một khuôn hình hoàn toàn khác.
Chi tiết Mercedes-Benz GLA 2021 vừa trình làng / Thị trường ôtô Việt Nam tăng trưởng âm trong năm 2020
End of content
Không có tin nào tiếp theo
Cột tin quảng cáo
Không có gì ám ảnh con người hơn thời gian, đơn giản vì sự sống và cái chết gắn bó với thời gian. Ước mơ trường sinh, khả năng luân hồi, thiên đường và địa ngục, linh hồn bất tử... được sử dụng như những cách thức để vượt qua nỗi sợ hãi trước thời gian.
Câu hỏi: Thời gian là gì? Nghe tưởng chừng rất dễ trả lời nhưng thực tế lại không hề đơn giản như vậy. Sẽ có rất nhiều người đồng ý rằng thời gian là cái luôn trôi từ quá khứ qua hiện tại để tới tương lai, theo hướng tiến lên một chiều không đổi.
Vài thập kỉ trước, hai nhà vật lý lý thuyết người Mỹ là John Archibald Wheeler (1911-2008) và Bryce DeWitt (1923-2004) cũng đã giới thiệu các nghiên cứu về hố đen và phát triển phương trình có tên là “phương trình Wheeler–DeWitt” cho thấy thời gian tồn tại ở dạng vật chất.
Sau này, Triết họcMarx - Lenin định nghĩa không gian, thời gian là một cặp phạm trù của triết học dùng để chỉ về một phương thức tồn tại của vật chất. Không có không gian và thời gian thuần túy bên ngoài vật chất, nếu không có vật chất sẽ là hư vô và ngược lại.
Trong khi đó, các nhà khoa học hiện đại thì định nghĩa thời gian thông qua các chuyên ngành và mục đích sử dụng. Đối với các nhà vật lý thông thường, thời gian là cái mà một đồng hồ chính xác đo được, hiện thực bằng các thông số giờ, phút, giây.v.v... Với nhà toán học, đó là không gian một chiều, được xem là liên tục, nhưng có thể được chia thành các “thời khắc”, giống như từng tấm ảnh trong một cuộn phim.
Thời gian tâm lý được xác định nhờ các cấu trúc não như hồi hải mã hay thùy thái dương, cho dù việc giải đoán thời gian còn phụ thuộc vào cảm xúc và các hoạt động tinh thần cao cấp khác. Thời gian sinh học quan trọng nhất là nhịp ngày đêm, do nhịp sáng tối và thăng giáng địa từ qui định. Và cuối cùng là thời gian của văn hóa và xã hội, được định nghĩa là "nhận thức thời gian". Giống như, cùng là 1 phút nhưng nếu bạn trải qua nó ở những thành phố khét tiếng sầm uất như New York hay Las Vegas nhanh như chảo chớp sẽ khác hẳn với 1 phút lơ đãng ở một miền quê xa xôi. Muộn vài phút khi trả lời phỏng vấn xin việc có thể gây hệ quả nghiêm trọng, nhưng dự tiệc cưới thì muộn hàng tiếng thì lại không vấn đề gì.
Ngay từ thế kỷ 16, Angelus Silesius (1624-1677), một linh mục Thiên Chúa giáo và thầy thuốc người Đức, nổi tiếng là một nhà thơ tôn giáo huyền bí cũng đã nói rằng: “Thời gian tạo ra từ chính bạn, chiếc đồng hồ kêu tích tắc trong đầu bạn. Khoảnh khắc khi bạn ngừng suy nghĩ thời gian chắc chắn ngừng lại hoàn toàn”.