Một số điểm đáng lưu ý của Nghị quyết về thuế tối thiểu toàn cầu

Bộ Tài chính cho biết, các nước có vốn đầu tư ra nước ngoài về cơ bản sẽ áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024 để thu thêm phần chênh lệch từ mức thuế thực tế so với Thuế tối thiểu toàn cầu (15%). Trong đó có các nước có số vốn đầu tư lớn vào Việt Nam như Hàn Quốc, Nhật Bản, Hồng Kông, Singapore....

Các nước nhận vốn đầu tư từ nước ngoài, tương tự như Việt Nam đang nghiên cứu để đưa ra chính sách ứng phó Thuế tối thiểu toàn cầu như áp dụng quy định tránh việc nộp thuế bổ sung đối với phần thu nhập của công ty thành viên có thuế suất thực tế thấp hơn mức tối thiểu về các nước có công ty mẹ đóng trụ sở chính. Đồng thời, nghiên cứu một số giải pháp hỗ trợ về tài chính để giữ chân các doanh nghiệp FDI thuộc đối tượng của Thuế tối thiểu toàn cầu và thu hút các nhà đầu tư mới.

“Thuế tối thiểu toàn cầu không phải là điều ước quốc tế, không phải là cam kết quốc tế, không bắt buộc các quốc gia phải áp dụng. Tuy nhiên, nếu Việt Nam không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, có quyền thu thuế bổ sung đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam (nếu thuộc đối tượng áp dụng) mà được hưởng mức thuế suất thực tế tại Việt Nam thấp hơn mức tối thiểu toàn cầu 15%, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài”, Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Trước bối cảnh nêu trên, để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mình, Việt Nam cần khẳng định áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu. Thuế tối thiểu toàn cầu có bản chất là thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung và các nước cần quy định trong hệ thống pháp luật của mình cho phù hợp.

Bộ Tài chính chỉ rõ một số điểm đáng chú ý tại Nghị quyết về thuế tối thiểu toàn cầu như sau: người nộp thuế quy định tại nghị quyết là đơn vị hợp thành của tập đoàn đa quốc gia có doanh thu trong báo cáo tài chính hợp nhất của công ty mẹ tối cao ít nhất 2 năm trong 4 năm liền kề trước năm tài chính tương đương 750 triệu euro trở lên trừ một số trường hợp theo quy định.

Tại Nghị quyết có quy định 2 nội dung về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung. Đó là quy định bổ sung tối thiểu nội địa đạt chuẩn áp dụng cho đơn vị hợp thành hoặc tập hợp các đơn vị hợp thành của tập đoàn đa quốc gia nêu trên, có hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam trong năm tài chính.

Cùng với đó là quy định tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu áp dụng cho công ty mẹ tối cao, công ty mẹ bị sở hữu một phần, công ty mẹ trung gian tại Việt Nam là đơn vị hợp thành của tập đoàn đa quốc gia nêu trên, nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp quyền sở hữu đơn vị hợp thành chịu thuế suất thấp tại nước ngoài theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu tại bất kỳ thời điểm nào trong năm tài chính.

Thuế suất tối thiểu được quy định tại nghị quyết là 15%. Người nộp thuế phải kê khai tờ khai thông tin theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu, tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung kèm theo Bản thuyết minh giải trình chênh lệch do khác biệt giữa các chuẩn mực kế toán tài chính.

Thời hạn nộp tờ khai và nộp thuế: đối với quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung tối thiểu nội địa đạt chuẩn là 12 tháng sau ngày kết thúc năm tài chính. Đối với quy định về tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu là 18 tháng sau ngày kết thúc năm tài chính đối với năm đầu tiên tập đoàn thuộc đối tượng áp dụng; là 15 tháng sau ngày kết thúc năm tài chính đối với các năm tiếp theo.

Hiện nay, Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) đang khẩn trương triển khai xây dựng nghị định quy định chi tiết các nội dung được giao trong nghị quyết để bảo bảo đảm đầy đủ các căn cứ pháp lý, đồng bộ, thống nhất với quy định tại nghị quyết để triển khai thực hiện.