Giải pháp nào để báo chí và doanh nghiệp “cùng thắng” trong môi trường truyền thông số?

PGS, TS Nguyễn Thành Lợi cho biết, lâu nay, mối quan hệ cộng sinh giữa báo chí và doanh nghiệp luôn được coi là khăng khít, gắn bó mật thiết với sự phát triển của nền kinh tế.

Tuy nhiên, trong bối cảnh truyền thông xã hội lên ngôi và thông tin đa chiều như hiện nay, báo chí - doanh nghiệp cần phải có các chiến lược truyền thông hiệu quả để “cùng thắng” trong môi trường truyền thông hiện nay.

Theo ông Lợi, thực tiễn cho thấy, hiện nay, các doanh nghiệp có thể sử dụng những thông xã hội để xây dựng website, blog hay fanpage trên mạng xã hội, lập kênh YouTube, Tiktok...

Mỗi doanh nghiệp được coi là một công ty truyền thông, bởi họ đang tự sản xuất chương trình hướng đến khách hàng của mình, cho nhân viên, đồng sự và cộng đồng của họ. Do đó, đôi khi những thông tin mà báo chí cung cấp có phần “vênh” với những thông tin mà doanh nghiệp đang truyền thông.

Điều đó, dẫn đến làm rối loạn môi trường truyền thông, nhất là khi manh nha xảy ra khủng hoảng truyền thông.

Các phương tiện truyền thông truyền thống mà doanh nghiệp đã sử dụng thuần thục như báo chí (báo in, báo hình, bảo tiếng, báo mạng) cũng đang bị đặt trước các yêu cầu thay đổi lớn với sự ra đời của các phương tiện truyền thông mới như truyền thông xã hội từ những năm 2001. Bản thân các nhà báo cũng phải buộc thay đổi cách hành nghề, tư duy, tiếp cận vấn đề và đưa thông tin tới công chúng.

Người tiêu dùng tiếp cận thông tin một cách chủ động thông qua các kênh truyền thông xã hội mà họ có quyền thu phát thông tin. Họ thường xuyên trao đổi trong các nhóm xã hội online của họ. Như vậy, không chỉ kênh truyền thông thay đổi mà cách tiếp cận với công chúng cũng thay đổi.

Hiện nay hầu hết các cơ quan báo chí đều cố gắng xây dựng một hệ sinh thái các kênh truyền thông của chính mình thông qua website, Facebook fan page, YouTube, forum, sự kiện chuyên đề, thậm chí là cả các sản phẩm podcast video (phương tiện kết hợp âm thanh, web và các máy phát phương tiện di động).

Ông Lợi cho rằng, để tối ưu hóa ảnh hưởng của mình trên hệ sinh thái truyền thông của các cơ quan báo chí, người làm marketing truyền thông cho doanh nghiệp cần phải thấu hiểu các nguyên tắc của truyền thông đại chúng, truyền thông đa phương tiện, truyền thống xã hội để có thể xây dựng một chiến lược nội dung đa kênh, đa nền tảng, đa phương tiện được liên kết chặt chẽ và một cách có hệ thống về mặt nội dung.

Môi trường kinh doanh biến đổi với tốc độ khó lường, mỗi tuần đều có những sự kiện tâm điểm mới. Nếu “bắt” đúng trend (xu hướng) thì nội dung truyền thông sẽ được chú ý nhiều hơn và đỡ tốn nguồn lực cho doanh nghiệp.

Ngay cả các việc chọn kênh xuất hiện cho phù hợp với mục tiêu kinh doanh và đặc tính sản phẩm, doanh nghiệp cũng phải rất chú ý. Facebook fan page được sử dụng như một tờ báo, Facebook group lại phù hợp với những khách hàng muốn trao đổi sâu và nhận thông tin thường xuyên từ thương hiệu.

Doanh nghiệp cũng cần chú ý, Instagram lại phù hợp với thời trang, du lịch, ẩm thực. Pinterest lại phù hợp với kiến trúc, nội thất, cảnh quan. Youtube phù hợp với các cuộc thảo luận có tính tương tác ngay lập tức. TikTok phù hợp với giới trẻ dưới 30 tuổi.

Về mặt hình thức, theo Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị, người đọc có rất ít thời gian cho việc đọc trên truyền thông xã hội. Thời đại số ưu tiên text (bài đọc) ngắn (dưới 300 chữ), nội dung cần dễ hiểu, dễ nhớ. Infographic là một giải pháp cho yêu cầu này.

Các thông tin được trình bày vắn tắt, lô-gích, bắt mắt về một chủ đề nào đó giúp công chúng hiểu rõ hơn về chủ đề cần biết. Việc thiết kế và sản xuất video ngắn không nhất thiết phải do nhân viên tự làm mà có thể thuê ngoài.

Ngay cả việc đọc các bản tin cũng có thể được các dịch vụ chuyển giọng nói bằng trí tuệ nhân tạo đảm nhiệm với chi phí chỉ vài triệu đồng/tháng. Sự xuất hiện của các phần mềm trí tuệ nhân tạo như ChatGPT, Bard, Midjourney và các phần mềm Canva ngày càng thông minh cũng giúp việc sáng tạo nội dung ngày càng dễ dàng.

“Để nâng cao hiệu quả truyền thông số của các doanh nghiệp vừa và nhỏ cần có sự chuyển biến về cách nhận thức của lãnh đạo các doanh nghiệp, từ đó thay đổi cách quy hoạch và thay đổi nội dung, hình thức truyền thông trong đó có áp dụng các công nghệ mới của thời đại số”, ông Lợi nói.